استاد گروه علوم تربیتی دانشگاه تهران گفت: آموزش‌وپرورش نافع، نظامی پیچیده و درهم‌تنیده از عوامل داخلی و خارجی است که برون‌داد‌ها و پیامد‌های آن منجر به شکوفایی استعدادها و احساس رضایت در افراد و جامعه می‌شود.
او افزود: کاری که در مدارس انجام می‌شود باید با نهایت درایت، برنامه‌ریزی و حساب‌شده صورت گیرد، واگرنه هر گونه خطا و اشتباهی در آن موجب اتلاف استعدادها می‌شود؛ بنابراین در مدرسه افراد خودشناس، خداشناس و دیگرشناس می‌شوند.
استاد گروه علوم تربیتی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران ادامه داد: مدرسه، دانش‌آموز را نقش‌پذیر تربیت می‌کند و آموزش‌وپرورش نافع باید بتواند این شخصیت را بسازد تا یادگیری امکان‌پذیر شود. مدرسه سعی می‌کند برای هر فردی یک پرونده شخصیتی، شناختی و هویتی ایجاد کند که در عمل برای مراحل بالاترِ صعود در جامعه آماده شود.
دکتر میرکمالی گفت: سازمان آموزش‌وپرورش نافع باید از معلمان نافع برخوردار باشد. معلمان نافع کاملاً با تعلیم آشنا هستند و همچنین متخصص هستند و می‌توانند در رشته مورد تدریس خود کاملاً مسلط باشند. اگر معلم نافع وجود داشته باشد، مدرسه نافع هم به‌تبع آن ایجاد می‌شود.
استاد گروه علوم تربیتی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی بیان داشت: سازمان آموزش‌وپرورش نافع باید از مدیریت نافع برخوردار باشد، مدیریت نافع باید آموزش‌های لازم را در مدیریت داشته باشد و به‌مراتب از مدیران شایسته و توانمند برخوردار باشد.
دکتر میرکمالی به‌عنوان نتیجه‌گیری اعلام می‌کند: آموزش‌وپرورش نافع، نظامی پیچیده و درهم‌تنیده از عوامل داخلی و خارجی است که با همکاری و تعامل با یکدیگر به تعلیم و تربیت انسان‌ها می‌پردازد که برون‌داد‌ها و پیامد‌های آن منجر به شکوفایی استعدادها، تربیت شخصیت‌های ممتاز و متعادل، نقش‌پذیری متعهد و مسئولیت‌پذیر، حرفه‌ای و متخصص، مدیریت کارآمد و اثربخش، توسعه پایدار و احساس رضایت، سعادت و خوشبختی در افراد و جامعه می‌شود.
دکتر هاشمی: بالندگی دانشگاه مستلزم تعامل سازنده و پویا با جامعه است
در ادامه این میزگرد تصویری (وبینار)، دکتر سید ضیا هاشمی، دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران گفت: امروزه مسؤولیت اجتماعی دانشگاه صرفاً در آموزش و پژوهش سازمانی و عرصه عمل دانشگاهی خلاصه نمی‌شود بلکه معطوف به مشارکت فعال در پیشرفت و توسعه اجتماعی است.
وی افزود: در روایات دینی، علم و دانش به عنوان منشأ اقتدار فرد و جامعه معرفی شده است و در ادبیات فارسی هم علم و دانایی عامل توانایی محسوب می‌شود.
دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران ادامه داد: بالندگی دانشگاه مستلزم تعامل سازنده و پویا با بخش‌های مختلف جامعه است تا جامعه، دانشگاه را مفید و نافع تلقی کند.
او بیان داشت: ابعاد مسئولیت اجتماعی دانشگاه در دو بعد آموزش و پژوهش قابل تحلیل است؛ در بعد نخست، دانشگاه متولی تربیت افراد متخصص فرهیخته و شهروندانی است که در تحول و پیشرفت جامعه و رفع نیاز‌های کلان نقش‌آفرین باشند و بعد دوم شامل تأثیرگذاری در پیشرفت و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور با پیوند ساخت‌مند با صنعت و جامعه است. پیوند ارگانیک و متقابل دانشگاه با صنعت و جامعه زمینه‌ساز موفقیت دانشگاه در ایفای مسئولیت اجتماعی آن و همچنین تعالی اجتماع و رشد اقتصاد خواهد بود.
او به موانع موجود در حوزه آموزش و پژوهش نافع اشاره کرد و گفت: رشد کمی مقالات و افول کیفیت به دلایلی همچون تشویق‌های فرمالیستی برای رشد آمار مقالات، نبودن ارتباط مناسب و مکفی بین اهالی دانشگاه و صنعت، بیکاری فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و تأکید بیش از حد برآموزش‌های یک بعدی و تئوری‌محور از این موارد است.
دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران به ارائه راهکار‌هایی در این زمینه پرداخت و افزود: ضرورت تغییر ماهیت دانشگاه‌ها برای انتقال از نسل اول و دوم به نسل‌های جدید، در اولویت قرار دادن پژوهش‌های مسئله‌محور و قابل کاربست در سطح جامعه و سازمان‌ها، گسترش تعاملات بین‌المللی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی سایر کشورها، نهادینه‌سازی فرهنگ آموزش اثربخش و پژوهش کاربردی و راهبردی در سطح جامعه، تصویب قوانینی در جهت تشویق یا مکلف نمودن دانشگاه و صنعت برای ارتباطات مؤثر و کارآمد متقابل و کارآموزی دانشجویان در صنعت و آموزش صنعتگران در دانشگاه از این موارد است.
پانزدهمین نشست علمی دانش‌آموختگان دانشگاه تهران با موضوع «آموزش و پژوهش نافع» با حضور دکتر فاطمه نصرتی، رئیس دفتر ارتباط با دانش‌آموختگان دانشگاه تهران (دبیر پنل) و سخنرانی دکتر سید محمد میرکمالی، استاد گروه علوم تربیتی دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران و دکتر سید ضیا هاشمی، دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی و دانش‌آموختۀ دانشگاه تهران به‌صورت مجازی برگزار شد.