معاون سازمان توسعه تجارت گفت: یکی از ساز و کار‌هایی که بتواند بخشی از این مشکلات تجارت بین ایران و ونزوئلا حل کند ساز و کار تهاتر است که در دستور جلسات نهمین کمیسیون قرار دارد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، نهمین اجلاس کمیسیون همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و ونزوئلا از ۲۲ تا ۲۴ آبان پیرامون سند جامع همکاری دوکشور برگزار شد. سند جامع همکاری ۲۰ ساله ایران و ونزوئلا در خرداد ماه بین دو کشور به امضا روسای جمهور دو کشور رسیده بود. موضوع برنامه میز اقتصاد روز ۲۳ آبان به همین موضوع اختصاص داده شد. برای بررسی وضعیت تبادل و تجارت بین دو کشور و موانع پیش روی ایران و ونزوئلا با کاملی، دستیار وزیر و مدیرکل وزارت امور خارجه و اعلایی، معاون ارتقاء کسب و کار‌های بین المللی سازمان توسعه و تجارت بحث و گفتگو شد.
مجری: در این دوره چه اتفاقاتی افتاده است؟
عیسی کاملی دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه: اهداف این کمیسیون نازل بر تعمیق همکاری‌های اقتصادی و تعریف حوزه‌های جدید همکاری و حرکت در مسیر آنچه که نقشه راه تعریف شده در بخش‌هایی فنی مهندسی، فرهنگی، کشاورزی، صنعت معدن و انرژی است.
مجری: آقای علایی به جز این قرار داد‌ها اتفاقات دیگری قرار است بیفتد؟
سید احمدرضا اعلایی طباطبایی معاون سازمان توسعه تجارت: اگر ما به سابقه همکاری اقتصادی ایران و ونزوئلا به خصوص عملکرد دو دولت در دو سال اخیر نگاه کنیم. شاهد همکاری‌های اقتصادی و تجاری بین دو کشور هستیم. برخلاف حضورمان در خیلی از کشور‌های دیگر حضور ما در ونزوئلا بیشتر معطوف به شرکت‌های ارائه دهنده خدمات بوده است. خوشبختانه شرکت‌هایی وارد بازار ونزوئلا شده‌اند که شرکت‌های خوشنامی بودند؛ که نقطه قوت ما استو
مجری: اگر بخواهیم بنزین را حساب نکنیم تجارتمان با ونزو ئلا چیزی حدود ۴۰ میلیون دلار است. چرا این عدد اینقدر پایین است؟
اعلایی طباطبایی، معاون سازمان توسعه تجارت: حقیقت این است که در مورد ونزوئلا عددی رسمی که داریم به دلایل متعدد با عدد واقعیت فاصله دارد یعنی من می‌توانم این ادعا را اینجا بکنم که تجارت رسمی ما عددی است که نباید ملاک قرار بگیرد. حجم تجارت مان بیشتر از عدد رسمی است.
مجری: آیا این رقم برای شما و دولت مطلوب است و یا اینکه عدد‌ها باید بیشتر شود؟
معاون سازمان توسعه تجارت: خب طبیعتاً با شرایط آرمانی فاصله داریم، ولی شیب عملکردی سال‌های اخیر، شیب قابل قبولی است.
مجری: افزایش تجارت چقدر میتواند به نفوذ ما در حوزه آمریکای لاتین کمک کند؟
کاملی، دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه: آمار رسمی رقم پایین‌تر را نشان میدهد، اما ارزیابی که بخش سفارت انجام داده رقم را بیشتر نشان میدهد. رقمی که ما داریم طی سه تا ۴ سال گذشته از ۵۰ میلیون در سال به ۶۰۰ میلیون دلار رسیده و الان با توجه به بحث‌های نفتی و محموله‌های نفتی که مورد نیاز طرف مقابل است رقم خیلی بالاتر است و بالغ بر یک میلیارد ذکر میشود. اساساً در سیاست خارجی دولت سیزدهم آمریکای لاتین در کنار حوزه آفریقا یکی از اولویت‌های بالا تعریف شده است.در آمریکای لاتین طیف متعددی از دولت‌ها و گرایش‌های مختلف که در نوع همکاری با ما یکسان نیستند. ونزوئلا یکی از بالاترین اولویت‌ها را برای ما دارد.
مجری: هدف‌گذاری‌هایی چقدر است؟
دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه: هدف‌گذاری رقمی تا اونجایی که من اطلاع دارم نشده، ولی حوزه آمریکای لاتین در اولویت ما است این که اول شناخت را بیشتر بکنیم و بعد از عرصه‌های بازار کشور هدف که در ونزوئلا هست را تعریف کنیم و در تبادل هیئت‌های ها همین میزان دانش و شناخت را بیشتر بکنیم.
مجری: آقای علایی شما عددی ندارید برای هدف گذاری گذاشته شده بین دو کشور برای تجارت؟
معاون سازمان توسعه تجارت: هدف گذاری درحقیقت نشده است.
مجری: نشده یا نمی‌گوید؟
معاون سازمان توسعه تجارت: اگر قابل گفتن بود که بیان می‌شد. مشکلاتی برای پروژه‌هایی که در ونزوئلا فعالیت کرده اند، بوجود آمده که به دلیل شرایطی دو کشور است. ونزوئلا در این ایفای تعهدات به لحاظ مالی با مشکل مواجه شده است.
مجری: این مشکلات از چه تاریخی است؟
اعلایی طباطبایی: تقریباً از ۶ تا ۷ سال و بعضی از پروژه‌ها شاید قدیمی‌تر به مشکل خورده اند.
مجری: مطالبات ما حدوداً چقدر میشود؟
معاون سازمان توسعه تجارت: البته برآورد‌های مختلفی میشود، ولی عددش از چندین برابر حجم تجارت فعلی ما، حداقل رسمی‌اش، بیشتر است.
مجری: یعنی تقریباً یک میلیارد دلار میشود؟
معاون سازمان توسعه تجارت: تقریباً همین حدود برآورد میشود کمی کمتر.
مجری: باید بانک مرکزی ما کاری انجام بدهد یا طرف ونزوئلایی؟
معاون سازمان توسعه تجارت: تقریباً از هر دو سمت این عزم وجود داشته است. یکی از ساز و کار‌هایی که بتواند بخشی از مشکلات تجارت بین ایران و ونزوئلا حل کند ساز و کار تهاتر است که در دستور جلسات نهمین کمیسیون قرار دارد.
مجری: برای همه کشورها؟
اعلایی : بله برای همه کشورها. برای ونزوئلا باید لیست کالایی جدیدی را اضافه کنیم که احتیاج به مصوبه جدیدی دارد که اون هم سخت نیست.
مجری: از کجا باید مجوز گرفته بشود؟
معاون سازمان توسعه تجارت: هیئت دولت باید مجوز بدهند، ولی نکته این است که این ساز و کار میتواند به ما و ونزوئلا کمک کند.
مجری: تهاتر که می‌خواهد انجام بشود روی چه کالایی است یعنی ما چه کالا‌هایی صادر بکنیم به ازای آن چه چیز‌هایی وارد بکنیم؟
معاون سازمان توسعه تجارت: آن چیزی که ونزوئلا مورد درخواستش است خوشبختانه در همان حوزه خدمات است. خدمات در حوزه پالایشگاهی و هوانوردی. در حوزه خدمات فنی مهندسی ما شرکت‌های خیلی خوبی را داریم که مورد نیاز ونزوئلا هم همین است.
مجری: در حوزه خدمات فنی و مهندسی الان آماری دارید که به ما بگویید که در چه وضعیتی هستیم؟
معاون سازمان توسعه تجارت: نگاه کنید باز این تحت تاثیر همان مشکل ارائه آمار رسمی قرار می‌گیرد، ولی آمار ارائه خدمات فنی مهندسی به کل کشورها در سال ۱۴۰۰ عددی بالغ بر ۲ میلیارد دلار بود.
مجری: آقای کاملی وزارت امور خارجه با مشکلات چه پیگیری‌هایی انجام داده و توانسته موثر باشد؟
دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه: دو کشور ایران و ونزوئلا در شرایطی وارد همکاری‌ها و مسیر همکاری‌ها شدند که تحت شدیدترین فشار‌ها تحریم‌های آمریکا قرار دارند و این تعریف و ترسیم الگوی همکاری بین دو کشور طبعاً نیاز به تمرین و تجربه دارد و این شرکت‌های دو طرف دارند همین رو تعیین می‌کنند. در تجارت بحث مراودات مالی شاکله اصلی کار است منتها مدل جایگزینی که همزمان داره در تجارت در ونزوئلا دنبال میشود مکانیسم تهاتر است.
مجری: خطوط کشتیرانی ما مشکل دارد به نظر می‌رسد که قدری نامنظم داره در آن حوزه کاری انجام داده اید یا نه؟
دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه: یکی از تفاهماتی که که در سند ۲۰ ساله روسای جمهور ایران و ونزوئلا امضا شد؛ سرعت بخشیدن به راه اندازی و تاسیس خط کشتیرانی بود که الحمدالله بخش‌های حمل و نقل در هر دو کشور و بخش‌های ذیربط مذاکرات را انجام دادند و الان تقریبا میشه گفت که انتظار داریم در همین دوره کمیسیون نتیجه واحد و ملموسی در رابطه با خطوط کشتیرانی حاصل بشود.
مجری: یک نکته‌ای که مطرح بود که در این دوره از کمیسیون چند تا سند همکاری به امضا رسیده است؟
کاملی: در چند دهه اخیر ۲۸۰ سند در فرمت‌های مختلف امضا شده است. در این اجلاس هم پیش بینی میشود بین ۱۰ تا ۱۵ که بستگی به آمادگی بخش‌های خصوصی و بخش‌های درگیر دارد، امضا بشود.
مجری: در خطوط کشتیرانی مشکل چی هست؟
معاون سازمان توسعه تجارت: یک چالش برقراری خط و چالش دوم که اهمیت اون کمتر نیست نظم برقراری منظم خط دریایی است. ما تقریباً می‌توانیم بگوییم که از یک سال و نیم قبل خط کشتیرانی برقرار است، ولی منظم نیست.
مجری: که یک خط کشتیرانی منظمی داشته باشیم از سمت ونزوئلا هم باید کاری انجام شود یا فقط از سمت ماست؟
سید احمدرضا اعلایی طباطبایی، معاون سازمان توسعه تجارت: تامین کشتی و و خط کشتیرانی از سمت ما داره انجام میشود این یک پدیده و یا یک مسئله‌ای هست که از سمت چند، وزارتخانه و سازمان داخلی باید به اجماع رسیده شود. در بخش تخصیص منابع نیز باید یارانه داده بشود
مجری: یک نکته را آقای کاملی اشاره کردند که ما حدود ۲۸۰ تا سند همکاری و تفاهم امضا کردیم شما آماری دارید که چه تعداد از این ۲۸۰ تا به مرحله اجرا رسیده است؟
معاون سازمان توسعه تجارت: حقیقتش در بخش دولتی برآورد دقیقی ندارند، ولی آماری که دارم بیشتر مربوط به شرکت‌های خصوصی است. در بخش خصوصی قراردادی که انجام نشده نداریم قرارداد یا شده یا فاز اولش انجام شده در فاز دوم است. در بخش خصوصی پروژه‌های متنوعی هست، ولی الان پروژه‌هایی که بین کشورها جاری است، نزدیک به سی و اندی انواع پروژه است.
مجری: ارزش دلاری یا ریالی اش چقدر میشود؟
معاون سازمان توسعه تجارت: در حوزه‌های مختلف متفاوت است.
مجری: در چه حوزه‌هایی هست میتوانید دسته بندی کنید برامون؟
اعلایی: در حوزه‌های ساختمان سازی، کشتی سازی، صنایع پتروشیمی در حال فعالیت هستیم. در حوزه خودروسازی در حال افزایش و توسعه مشارکت هستیم.