پرونده کاروانسرا‌های ایران شامل ۵۶ کاروانسرا در ۲۴ استان، در مرحله نهایی ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مصطفی پورعلی مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی با بیان این خبر افزود: درباره این پرونده قرار بود پیش از این در تابستان، در اجلاس یونسکو تصمیم گیری شود که به علت لغو اجلاس یونسکو، تصمیم نهایی به سال آینده موکول شد.
پورعلی گفت: استان‌های خراسان رضوی، سمنان، اصفهان، کرمان و یزد به ترتیب بیشترین تعداد کاروانسرا را در این پرونده دارند و البته آثاری از استان‌های لرستان، بوشهر، هرمزگان، گیلان، آذربایجان شرقی، قزوین و البرز هم در پرونده ثبت جهانی دیده می‌شود.
مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی گفت: این ۵۶ اثر از بین ۸۰۰ کاروانسرایی که در فهرست میراث ملی ثبت شده انتخاب شده است و این وسیع‌ترین پرونده‌ای است که تاکنون ایران برای ثبت جهانی یونسکو ارسال کرده است.
در میان ۲۶ پرونده‌ای که تا کنون ایران در دو فهرست میراث فرهنگی و طبیعی یونسکو ثبت کرده پرونده‌های باغ‌های ایرانی شامل ۴۴ اثر در ۱۲ استان اصفهان، فارس، کرمان، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، کهگیلویه و بویر احمد، خوزستان، مازندران، تهران، همدان، قزوین و یزد و پرونده قنات ایرانی شامل ۱۱ اثر در ۶ استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، اصفهان، کرمان و مرکزی وسیع‌ترین پرونده‌ها هستند.
همچنین پرونده راه آهن سراسری ایران گسترده در ۸ استان مازندران، تهران، خوزستان، لرستان، قم، گلستان و سمنان، پرونده جنگل‌های هیرکانی در ۵ استان گلستان، مازندران، گیلان، اردبیل و خراسان شمالی، پرونده دشت لوت در پهنه ۳ استان سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و کرمان و کلیسا‌های آذربایجان در ۲ استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی دیگر پرونده‌های گروهی ایران به شمار می‌آیند.
محمد حسن طالبیان کارشناس ثبت میراث جهانی با اشاره به اینکه ثبت پرونده‌های گروهی، پرونده‌های پرریسک است و ممکن است روند ثبت آن‌ها به دلیل گستردگی، با چالش‌هایی روبرو شود گفت: به علت اینکه هر کشور در سال فقط یک اثر می‌تواند در فهرست میراث جهانی ثبت کند و ما بیشمار اثر در فهرست انتظار ثبت داریم، تدوین پرونده‌های ثبت گروهی راهی مناسب برای ثبت آثار بیشتر در هر فرصت سالانه است.
بجز پرونده کاروانسرا‌های ایران، همچنین در فهرست میراث فرهنگی پرونده شهر ماسوله و نیز در فهرست میراث طبیعی جنگل دیزمار به پرونده الحاقی جنگل‌های هیرکانی هم آماده و به یونسکو ارسال شده است. این سه پرونده منتظر برگزاری اجلاس بعدی یونسکو برای ثبت جهانی هستند.