آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله

به گزارش  خبرگزاری صداوسیما مرکز زنجان ؛ بانوان زنجانی هم  بویژه دراسفند ماه روزهای  شاد والبته پرتلاشی را آغاز می کنند.

در نخستین چهارشنبه اسفند  ماه درزنجان که  به موله معروف است پشت بام وچینه دیوارها پر می شود از فرشها ولباسهایی که  شستشو داده شده اند شیشه ها ودیوارهای خانه هم تمیز ورنگ کاری می شوند .

این آیین خانه تکانی  موله شهرو روستا را به پاکیزگی می رساند.

درشهرها  هم قالیشویی ها از چند ماه پیش  برای کمک به خانه تکانی های زنجانی ها نام مشتریان را ذخیره کرده اند .

خانم عبشی  بانوی خانه دار زنجانی است که می گوید منتظر است  برف سریع آب شود تا  دردوروز آینده کار شست وشو را آغازکند.

احمدی ، از شهروندانی است که مشغول قالیشویی درزنجان است او می گوید  تقریبا روزهای پایانی سال هیچ ساعتی را  بدون مشتری نمی گذراند.

روستاها هم که خانه هایشان رنگ وبوی طبیعت می دهد وهنور بافت سنتی خود را حفظ کرده اند با حضور دختران جوان آب وجارو می شوند .

زنان  ومردان زنجانی بعد ازخانه تکانی وتمیزی خانه درچهارشنبه دوم اسفندماه یعنی سوله  خریدهای خود را آغازمی کنند .

 خریدهایی که از تجملات درآن خبری نیست

 خانواده ای که همراه فرزندانشان به بازار زنجان  رفته اند  تا خرید کنند می گویند هم درگذشته وهم درزمان حال که مشکل اقتصادی دارند اصراف نمی کنند وآنچه را ضروری است خریداری می کنند

دراین خریدهای چهارشنبه سوله،  دامادها و نوعروسان هم دربازار دیده می شوند جوانانی که برای عید وهدیه  ای که قرار است خانواده داماد برای نوعروس بیاورند به خرید مشغول هستند

دراین خریدهای نوعروسان هم  صرفه جویی دیده می شود خریدهایی را انجام می دهند که برای زندگی مشترک هم کاربرددارد

 درکنار رسم  هدیه نوروزی (پای ) برای نوعروسان،  اقایانی هم که خواهردارند هم  باید طبق رسم زنجانی ها  به فکر(پای) خواهرشان باشند

حاج علی  از پیشکوستان زنجانی است  اومی گوید: هدیه برای خواهردرپایان سال تنها یک بهانه شیرین است چراکه همیشه باید به فکر صله رحم وحمایت از خانواده باشیم

در روستاهای زنجان هم رسم هدیه دادن بیشتردیده می شود به طوریکه علاوه برپول وپارچه درطبق مادربزرگها  حنا و شامپو ، روغن ،برنج،عدس ،ونان محلی (عیردک ) هم دیده می شود

این طبق یا سینی بزرگ برای نوعروسان  پربارتر تدارک دیده می شود به گونه ای که زنان  فامیل برای (پای) بردن به عروس  خانواده  ازروز قبل تخم مرغ ها را رنگ کرده ومی پزند، نان محلی ( عیردک وفتیر )آماده می کنند ودر چندین طبق چیده همراه با  هدیه های دیگرکه برروی همه آنها پارچه های قرمزحریرکشیده می شود عازم خانه نوعروس می شوند

خانوده نوعروس هم برای هر فردی که طبق را حمل می کندو به درخانه هایشان می آورد هدیه ای  که بیشتر پارچه ، جوراب ودست باف است را به مهمانان  تقدیم می کنند

زنجانی  ها بعد از این مراسم درهفته سوم اسفند ماه رسم چهارشنبه سوم را که کوله نام دارد را اجرا می کنند

 درچهارشنبه کوله عدس وگندم درظرفها ریخته می شوند تا سبزه عید کاشته شوددرزنجان به این سبزه ها که برای خوش یمن بودن وسال پربرکت داشتن کاشته می شود(  گووردمه )می گویند

زنجانی ها پس ازکاشت سبزه نوروزانتظار چهارشنبه آخرسال را می کشند چهارشنبه ای که به( گوله چهارشنبه) مشهور است

دراین روز هم جاروهای  کهنه شده خانه که خاک وخاشاک را یکسال ازخانه دورکرده اند آماده آتش زدن می شوند رسمی که  این روزها درپشت بام های روستاهها همچنان باقی است وانجام می شود

مادربزرگ  80 ساله روستای سهرورد  زنجان می گوید : درگذشته دختران دم بخت کوزه ها را  می شکستند ، ازاب جاری عبور می کردند وقسمتی ازموی خودرا هم کوتاه می کردند تا بختشان باز شود حتی قیچی رابرداشته وآب جاری را می برند اما اکنون تنها از آتش پریدن وبه شکستن ظرف قدیمی اکتفا می شود

 زنجانی ها معتقدند : باید همه چیز تاپایان سال تمیز شود وهرچیزی هم که کثیف است درآتش سوزانده شود مثل جاروهای کهنه تا همه درد وبلا وکثیفی اززندگی خانواده دور شود

درچهارشنبه ، آخرسال زنجانی ها رسم شال انداختن هم دارند در پشت بام خانه ها روزنه ای که برای نور افتاب درنظر گرفته شده را (پاجا )می گویند  کودکان وجوانان زنجانی درشب چهارشنبه سوری به پاجا ها رفته وبا انداختن شال به درون خانه ها ازانان هدیه وپول و شیرینی  دریافت می کنند

درچهارشنبه اخرسال  برخی خانواده هاپلو مخصوص ، رشته پلو یا شیربرنج درست می کنند

گندم تفت داده(قورقا) هم ،آجیل  مخصوص چهارشنبه اخرسال درزنجان است

فال گوش ایستادن درکنار خانه ها که همه زنجانی ها هم ازاین رسم آگاه هستند به شیوه خیلی زیبا برگزار می شود

به گفته پروفسورهشتردوی ، استاد تاریخ زنجان هرفردی که فال گوش بایستد هرآنچه را که می شنود به نفع خود تعبیرمی کند به همین علت زنجانی ها  دراین شب حرفهای خوب / ودعاهای مناسب را برزبان جاری می کنند.

درنوروز هم دیدار ازبزرگترها ،زیارت اهل قبور ،دیدار ازخانواده های که نوعید عزیز ازدست رفته دارند  ودیدار اقوام واشنایان دور ونزدیک  از رسم هایی است که زنجانی ها ان را به نحو شایسته به جا می اورند

سبزه کاشته شده چهارشنبه کوله هم در روز 13 فروردین  گره زده می شود تا همه گره ها ومشکلات خانواده برطرف شود.

آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله آیین پیشواری از بهار ، زنجانی ها آماده برای چهارشنبه موله