به گزارش سرويس بين الملل خبرگزاري صدا و سيما، بنابر اخبار منتشر شده، 18 تن از شخصیت های سیاسی ،جهادی و اقتصادی برای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ثبت نام کردند.
پس ازبررسی صلاحیت نامزدها، اسامی واجدین شرایط برای نامزدی دور چهارم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان اعلام می شود. استقبال همه گروه ها وجریان های سیاسی از انتخابات نشان می دهد که رقابت های سیاسی در حال جایگزینی با جابجای قدرت از طریق خشونت و سلاح است . پیوستن حزب اسلامی حکمتیار به روند صلح و امضای توافقنامه با دولت افغانستان در همین راستا قابل توجه و تامل است . بسیاری براین اعتقادند به لحاظ وضعیت افغانستان و گرایش نامزدهایی که برای انتخابات ثبت نام کرده اند این دور از انتخابات ریاست جمهوری این کشور با حساسیت و رقابت فشرده تری برگزار خواهد شد .
چهار نامزد تاثیر گذار در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان
با ثبت نام محمد اشرف غنی رئیس جمهوری و عبدا... عبدا... رئیس اجرایی دولت وحدت ملی افغانستان به عنوان نامزد انتخابات ریاست جمهوری این کشور ،می توان پیش بینی کرد که تنور انتخابات بیش از پیش داغ شود. حنیف اتمر رئیس اسبق اداره امنیت ملی و گلبدین حکمتیار رئیس حزب اسلامی نیز در انتخابات ثبت نام کرده اند .
اگر چه تعداد نامزدهایی که برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ثبت نام کرده اند بالغ بر18 نفر هستند اما رقابت اصلی میان این چهار نامزد خواهد بود که سه تن از آنان پشتون و تنها عبدا... عبدا... تاجیک محسوب می شود . یکی از ویژگی های انتخابات ریاست جمهور افغانستان این است که نامزدهای ریاست جمهوری هنگام ثبت نام باید معاونان اول و دوم خود را نیز معرفی نمایند .نامزدها نیز با رعایت قوم محوری معاونان خود را از سایر اقوام انتخاب می کنند .این اقدام نامزدها نه تنها بیانگر توجه به توازن قومی در عرصه سیاسی افغانستان است بلکه بیانگر تلاش آنان برای کسب آرای قومیت های تاثیر گذار بر روند انتخابات است .از اینرو اشرف غنی ،امرا... صالح را که متعلق به منطقه پنجشیر و تاجیک است به عنوان معاون اول و سرور دانش را از اعضای حزب وحدت افغانستان و از قوم هزاره به عنوان معاون دوم معرفی کرد .عبدا... عبدا... نیز عنایت ا... بابر فرهمند رئیس دفتر ژنرال دوستم واز قوم ازبک را به عنوان معاون اول و سعادتی از افراد نزدیک به محمد کریم خلیلی رهبر حزب وحدت افغانستان و از قومیت هزاره را به عنوان معاون دوم معرفی کرد .
سایر نامزدهای ریاست جمهوری به طور اجمالی عبارتند از :
1- احمد ولی برادر احمد شاه مسعود فرمانده فقید جهادی ؛ معاون اول: فریده مومند و معاون دوم :عبدالطیف نظری ؛
2- حکیم تورسن ؛ معاون اول: نادرشاه احمدزی و معاون دوم: شفیع قیصاری؛
3-رحمت ا... نبیل رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان؛ معاون اول: ژنرال مراد علی مراد ومعاون دوم :مسعوده جلال ؛
4-زلمی رسول ؛ معاون اول :عبدالحبار تقوا و معاون دوم :غلام علی وحدت ؛
5-سید نورا... جلیلی ؛معاون اول :خلیل رومان ؛ معاون دوم: چراغ علی چراغ؛
6-شیدا محمد ابدالی ؛معاون اول: عبدالبصیر سالنگی ؛ معاون دوم :ذوالفقار امید؛
7-عنایت ا... حفیظ ؛معاون اول :جنت خان فهیم ؛ معاون دوم: عبدالجمیل شیرانی؛
8-غلام فاروق نجرابی؛ معاون اول: شریف ا... ؛ معاون دوم :محمد شریف بابکرخیل؛
9-فرامرزتمنا ؛معاون اول :سید قیاس سعیدی ؛ معاون دوم :محمد امین رشادت؛
-گلبدین حکمتیار؛ معاون اول: فضل هادی وزین ؛ معاون دوم: حفیظ الرحمن نقی ؛10
11-لطیف پدرام؛ معاون اول: احسان ا... حیدری ؛ معاون دوم: محمد صادق وردک ؛
-محمدابراهیم الکوزی؛ معاون اول: خدیجه غزنوی ؛ معاون دوم: سید سامع کیانی؛12
13-محمد شهاب حکیمی؛ معاون اول: عبدالعلی سرابی ؛ معاون دوم: نورالحبیب حصیر؛
14-نورالحق علومی؛ معاون اول :بشیر بیژن ؛ معاون دوم: نعیم غیور؛
15- نوررحمان لیوال؛ معاون اول: عبدالهادی ذوالحکمت ؛ معاون دوم :یحیا ویار و
16 –محمد حنیف اتمر؛ معاون اول: محمد یونس قانونی رئیس پیشین مجلس ملی افغانستان ؛معاون دوم : محمد محقق رئیس حزب وحدت مردم افغانستان .
بررسی پیشینه و فعالیت نامزدهای ثبت نام کننده برای دور چهارم انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نشان می دهد طیف وسیعی از جهادی ها ،شخصیت های سیاسی و امنیتی و حتی بازرگان حضور دارند .با این حال پیش بینی می شود رقابت اصلی میان چهار نامزد اشرف غنی ,عبدا... عبدا... ، حنیف اتمر وگلبدین حکمتیار خواهد بود ؛ هر چند که از نظر شرایط وجایگاه هر یک از این چهار نامزد انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در وضعیت متفاوتی قرار دارند .
محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان پشتون بوده و با شعار "دولت سازی" وارد عرصه انتخابات شده است .با توجه به عملکرد وی در چهار سال گذشته، با شرایط سخت تری برای جلب نظر رای دهندگان در افغانستان روبرو است . زیرا عملکرد اشرف غنی و تحقق یافتن و یا نیافتن شعارهای انتخاباتیش در سالهای گذشته می تواند سنجشی مناسب برای رای دهندگان برای انتخاب مجدد وی باشد .با این حال اشرف غنی هنگام ثبت نام اعلام کرد که آمده کار ناتمام را تمام کند که به نظر می رسد منظور وی مسئله صلح افغانستان است .
نفر دوم عبدا... عبدا... رئیس شورای اجرایی دولت وحت ملی افغانستان است که با شعار "ثبات و همگرایی " پا به عرصه انتخابات گذاشت .وی رقیب اصلی محمد اشرف غنی در انتخابات سال 2014 بود که به دلیل اعتراض عبدا.. عبدا... به نتایج انتخابات ،حاشیه های زیادی در این خصوص ایجاد شد .اما اینکه در انتخابات آتی ریاست جمهوری افغانستان عبدا... عبدا... و محمد اشرف غنی رقبای اصلی خواهند بود شک و تردید جدی وجود دارد .
شخصیت سوم محمد حنیف اتمر است که با شعار "صلح و اعتدال " وارد صحنه انتخابات شد و هنگام ثبت نام قول داد در شش ماه تا یک سال قانون اساسی افغانستان را تغیییر دهد .وی از حکومت پارلمانی در افغانستان حمایت می کند .
شخصیت چهارم گلبدین حکمتیار رئیس حزب اسلامی است که شعار خاصی را مطرح نکرد.محافل سیاسی در افغانستان ثبت نام حکمتیار در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را پیشرفت مهمی در عرصه سیاسی این کشور می دانند .هر چند وی سابقه جهادی دارد اما بعد از حمله آمریکا به افغانستان و سقوط رژیم طالبان و تشکیل دولت منتخب در زمان ریاست جمهوری حامد کرزای به عنوان گروه شبه نظامی مخالف دولت عمل می کرد و در مناطق مرزی افغانستان و پاکستان متواری بود .اما در حدود دو سال گذشته و در پی توافق با محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان با نیروهای خود وارد کابل شد .هرچند با انتقادات و مخالفتهای زیادی نیز روبرو شد .از اینرو تلاش وی برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ناشی از تقویت جایگاهش در عرصه تحولات این کشور تلقی می شود .با این حال با توجه به گذشته انتقاد آمیز حکمتیار ناظران سیاسی در افغانستان شانسی برای پیروزی وی در انتخابات متصور نیستند ؛مگر آنکه روند صلح افغانستان محقق شود و حکمتیار در ائتلاف با طالبان و جلب نظر آمریکا و عربستان بتواند در انتخابات موقعیت خوبی کسب کند .
با توجه به اینکه عبدا... عبدا... خود را پیروز انتخابات قبلی افغانستان می دانست اکنون نیز شانس خود را برای پیروزی مجدد بالا می داند .حمایت حزب جمعیت اسلامی از عبدا... عبدا... و شخص صلاح الدین ربانی رئیس حزب و وزیر امور خارجه افغانستان موقعیت عبدا... عبدا... را در عرصه تحولات افغانستان تقویت می کند .به نظر می رسد برگ برنده عبدا... عبدا... انتخاب رئیس دفتر عبدالرشید دوستم معاون اول اشرف غنی است که از قوم ازبک است و بدون تردید با حمایت های شخص دوستم عبدا... عبدا... آرای ازبکها را نیز در اختیار خواهد داشت .
عبدا... عبدا... همواره با یونس قانونی در یک جبهه قرار داشتند اما قرار گرفتن وی در کنار حنیف اتمر به عنوان معاون اول بیانگر بروز انشقاق در اردوگاه عبدا... عبدا... است .هر چند با توجه به حمایت ربانی از عبدا... عبدا... ،حضور قانونی در کنار اتمر می تواند یک تاکتیک انتخاباتی نیز باشد تا مهره های سیاسی با توزیع در میان نامزدهای انتخاباتی موقعیت خود را در عرصه سیاسی افغانستان حفظ کنند .
شخصیت چهارم محمد حنیف اتمر چهره امنیتی و منتقد سیاستهای محمد اشرف غنی رئیس جمهوری افغانستان است .اتمر پیمان امنیتی با آمریکا را در سال 2014 امضا کرد . از اینرو به نظر می رسد چهره ای موجه از دیدگاه واشنگتن نیز باشد .حنیف اتمر در زمان ریاست جمهوری حامد کرزای رئیس اداره امنیت ملی افغانستان بود و به احتمال زیاد از حمایت کرزای نیز در انتخابات آتی برخوردار خواهد بود .تاکید اتمر بر تغییر نظام حکومتی افغانستان تکرار شعار گذشته عبدا... عبدا... است که به دلیل تعلل و کارشکنی های محمد اشرف غنی نتوانست اجرایی کند .اما اینکه چند درصد از مردم افغانستان و رای دهندگان دغدغه تغییر نظام حکومتی افغانستان را دارند و طرح این شعار نظر چند درصد از رای دهندگان را جلب خواهد کرد موضوع مهم و قابل توجهی است .
انتخابات ریاست جمهوری افغانستان و تاثیر آن بر روند صلح چشم انداز
به رغم اختلاف نظرهای اساسی میان نامزدهای شرکت کننده در انتخابات آتی ریاست جمهوری افغانستان که در سالهای نه چندان دور دشمنان هم بودند ثبت نام آنان برای شرکت در یک فرایند رای گیری برای انتخاب رئیس قوه مجریه ،تحول و پیشرفت مهمی در عرصه سیاسی افغانستان تلقی می شود .اما نکته مهم تاثیر این فرایند و انتخابات بر روند صلح افغانستان است .طالبان ضمن رد مجدد انتخابات ریاست جمهوری به ناکام گذاشتن آن تهدیدکرده است . اگر چه برخی از محافل طالبان کنونی را متفاوت از طالبان زمان ملاعمر می دانند اما مخالفت طالبان با نظام انتخاباتی عرصه تحولات افغانستان را همچنان متشنج و بحرانی نگه می دارد .زیرا طالبان همچنان دولت افغانستان را فاقد مشروعیت می داند و با آن مخالف است .
برخی ثبت نام حکمتیار در انتخابات ریاست جمهوری افغانستان را نشانه ای از بروز تحولات مثبت در افغانستان می دانند و امیدوارند وی بتواند طالبان را نیز به احترام به آرای مردم ترغیب کند .جامعه افغانستان در حالی خود را برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری آماده می کند که امنیت همچنان بزرگترین معضل این کشور است که بر برگزاری آن سایه افکنده است .مایکل کوگمن کارشناس ارشد اندیشکده "ویلسون" براین اعتقاد است تا زمانی که طالبان به فرایند صلح افغانستان نپیوندد اتفاق خاصی در این کشور رخ نخواهد داد .
"ربکا زیمرمن " نیز از اندیشکده سیاست گذاری جهانی براین باور است تنها راه ثبات بخشی به افغانستان اجماع همه گروههای سیاسی است و به نظر می رسد جمع شدن همه رهبران و شخصیت های سیاسی مهم و موثر حول انتخابات ریاست جمهوری افغانستان پیامی روشن به دشمنان مردم این کشور است که زمان ادامه جنگ و خشونت سپری شده و باید با برگزاری انتخابات در جهت تغییر وضعیت گام بردارند .هر چند گروه طالبان همچنان با این دیدگاه و نظر مخالف است و انتخابات را نمی پذیرد .
در هر حال ،این تلقی که افغانستان به صحنه و میدان نبرد با غرب تبدیل شده است و اندیشکده های آمریکا همچون بنیاد دفاع از دمکراسی به آن دامن می زنند وانمود کردن بروز و تشدید جنگ نیابتی در افغانستان است که نوک حملات آن متوجه غرب است .غربی که ادعای ناجی بودن این کشور را دارد.این در حالی است که حامد کرزای رئیس جمهوری قبلی افغانستان بارها تاکید کرده است ادامه و تشدید بحران در این کشور ناشی از سیاستهای غلط آمریکا است .در چنین شرایطی رئیس جمهوری آینده افغانستان با مسئولیت و چالشهای زیادی برای حل بحران های این کشور روبرو است .
خبرهای مرتبط