لزوم تدوين سیاست‌های حمایتی از کودکان کار

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمد شریعتمداری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در یادداشتی تصریح کرده است: پدیده کار کودک از بعد زمانی، پدیده‌ای تاریخی و از حیث گستره پدیده‌ای جهانی است و مختص جوامع در حال توسعه نیز نیست بلکه همه جوامع با سطوحی از آن دست و پنجه نرم می‌کنند. از حیث نظری پدیده کار کودکان پدیده‌ای اجتماعی، چند وجهی، چند سببی و با ماهیتی پیچیده است.
حتما باید سیاست‌های حمایتی از کودکان کار را با جدیت تدوین و اجرا کرد (که سازمان بهزیستی کشور در این خصوص اقدامات متعددی را در حال اجرا دارد) چرا که این کودکان در معرض آسیب‌های جدی تری هستند، اما نباید فراموش کرد که مهمترین اقدام برای مقابله با کار کودک این است که ماشین تولید کننده کار کودک متوقف شود؛ عواملی مانند فقر، خشونت، آسیب‌های خانواده، مهاجرت، شهرنشینی و بحران‌های اقتصادی.
تفاهم نظری و هماهنگی اجرایی دو عامل کلیدی برای موفقیت سیاست‌های معطوف به کنترل و کاهش کودکان کار هستند که باید اذعان کنیم در هردو مورد نیازمند هماهنگی‌ها وتلاش‌های جدی تری از سوی همه قواست. باید همه دستگاه‌های مسئول با رویکردی واحد و متفاهم با پدیده کارکودکان روبرو شوند. نباید کودکان کار را تنها یک تهدید برای جامعه تلقی کرد بلکه باید این کودکان را بعنوان انسان‌هایی که دارای حقوق مسلم شهروندی تضییع شده هستند و حق شهروندی آن‌ها مورد تعرض قرار گرفته است به آن‌ها نگریست.
رویکرد عائله محوری به آسیب دیدگان اجتماعی که کودکان کار یکی از مصادیق آن‌ها هستند باید در تمام در دستگاه‌ها و نهاد‌های مسئول نهادینه شود. در کنار ایجاد تقویت و تجهیز ساختار‌های حمایتی آموزشی، پرورشی، مشاوره‌ای و پرهیز از موازی کاری و برخورد قهری باید با ارتقاء عملکرد نهاد‌های نظارتی و امنیتی مبارزه با آندسته از باند‌هایی که کار کودکان را دستاویز منافع خود قرار داده اند نیز برخورد شود.
کودکان حق دارند از استاندارد‌های مطلوب زندگی برخوردار باشند و لذا سرمایه گذاری برای توسعه جامعه به این معنی است که بر روی مهم‌ترین سرمایه آن یعنی سرمایه انسانی و به گونه‌ای بسیار ویژه بر روی کودکان سرمایه گذاری کنیم.
شریعتمداری در ادامه افزوده است: همواره تاکید کرده ام، که صدای رسای فقرا و گروه‌های خاموش خواهم بود. اشاره کردم که هم گوش شنوا و هم شنونده همراه و همدل برای اقشار آسیب پذیر و فقرا خواهم بود. همراه با آن‌ها و با گفتگو و شنود با این عزیزان مسایل و مشکلات آن‌ها را تبیین و پیگیری خواهم کرد. در همین چارچوب هم بود که همزمان با روزجهانی کار کودک با کودکان کاری که در مرکز نگهداری کودکان کار یاسر بهزیستی زندگی می‌کنند دیدار و گفتگو کردم. ویژگی خاصی که پدیده کار کودک در ایران را از سایر کشور‌ها جدا می‌کند، این است که در قرنطینه اولیه در مراکز کودکان کار در می‌یابیم که بیش از پنجاه درصد (برخی آمار‌ها تا هفتاد درصد را بیان می‌کند) ان‌ها را کودکان کار از کشور‌های افغانستان، عراق، پاکستان بنگلادش وحتی برخی کشور‌های دور دست بخود اختصاص میدهد هر چند توجه به حقوق کودکان ملیت نمی‌شناسد و یک تعهد در جامعه بشری است، اما حضور کودکان کار از حدود پانزده کشور جهان در ایران بر پیچیدگی و در نتیجه ضرورت اتخاذ راه‌های متنوع برای مقابله با این پدیده می‌افزاید. همکاری وزارت کشور و وزارت امور خارجه درباره کودکان کار مهاجر بعنوان یک پدیده‌ی جانبی مهم در دستور کار و برنامه عملیاتی ماست.
گفت و شنود‌ها با گروه‌های آسیب پذیر، با فعالان مدنی و با NGO‌های مرتبط ادامه خواهد داشت، چرا که به باور اینجانب دوره سیاست گذاری آمرانه به پایان رسیده است و باید برای حل مسائل و آسیب‌های اجتماعی سیاست گذاری مشارکتی داشته باشیم. بیان این مطالب بویژه با این هدف است که رویکرد وزیر تعاون کارورفاه اجتماعی در مواجه با مسائل اجتماعی صریح و شفاف در حوزه عمومی بیان شود. حضور و همراهی فعالان حقوق کودکان، نخبگان و پژوهش گران در کنار سیاستمداران، فعالیت به دور از حاشیه نهاد‌های مدنی، آگاهی بخشی به جامعه توسط نهاد‌های مدنی، تلاش خیریه‌ها و اگاهی بخشی به جامعه در کنار انسجام و هماهنگی نهاد‌های مسئول می‌تواند مسیری روشن برای مقابله با کارکودک را تضمین کند.
نکته آخر اینکه ما وظیفه داریم شرایطی فراهم کنیم که کودکان به جای کار در محیط‌های نامناسب به سمت تحقق رویاهایشان گام بردارند.