آغاز کاوش سد هخامنشی بستان خانی

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس،مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد گفت: بررسی و مطالعه دقیق جزئیات سازه معماری و همچنین هسته خاکی و پوسته لاشه‌سنگی سد می‌تواند ما را به یافتن تاریخ ساخت سد که یکی از اهداف کاوش است ساماندهی تعداد زیادی از بلوک‌های سنگی مربوط به سازه خروجی آب سد، پیرامون اثر پراکنده‌شده‌اند. درصورتی‌که بتوان در این کاوش، نقشه و پلان ساختار معماری سد را بازسازی کرد، در مرحله ساماندهی و مرمت سد می‌توان بلوک‌های پراکنده‌شده را در جای اصلی خود قرارداد و ساختار تخریب‌شده را بازسازی کرد، در روز‌های نخست کاوش تعداد کمی تکه‌های سفال در لایه‌های سطحی به‌دست‌آمده و این امیدواری وجود دارد که با دسترسی به سفال‌های بیشتر، شناخت بهتر و عمیق‌تری از این دوران به دست آید.
وی افزود:در این پژوهش میدانی تلاش خواهد شد پلان و نقشه معماری سازه سد تهیه و ترسیم شود، این کاوش، فهم و دانش ما را در ارتباط با روش‌ها و شگرد‌های ساخت سازه موجود به‌عنوان یکی از بی‌نظیرترین سازه‌های آبی هخامنشی افزایش خواهد داد و جای آن را در هنر معماری و مهندسی سازه‌های هخامنشی بازخواهد کرد.
ابراهیمی تصریح کرد: این سد به همراه دیگر سازه‌های آبی تاریخی شناسایی‌شده در ناحیه پاسارگاد و تخت جمشید از شاهکار‌های مهندسی دوران هخامنشی درزمینه‌ی مدیریت منابع آب به شمار می‌آید و آن‌چنان سنجیده و بادوام ساخته‌شده است که پس از گذشت ۲۵ سده هنوز سد‌های خاکی با الگوی مهندسی هخامنشی ساخته می‌شوند.
مدیر پایگاه میراث جهانی پاسارگاد بیان کرد: سد بستان خانی یکی از باارزش‌ترین آثار شناسایی‌شده از دوران هخامنشی است که در منطقه دیدگان شهرستان خرم بید در ۳۰ کیلومتری شمال شرقی پاسارگاد جای گرفته است. این سد به همراه چندین سد دیگر، آبراه‌ها و شبکه‌های توزیع آب، مجموعه‌ای را شکل داده که با کارکرد مدیریت منابع آب دوران هخامنشی، از عوامل زیرساختی برجسته و تأثیرگذار در شکل‌گیری و توسعه پایتخت هخامنشی پاسارگاد به شمار می‌آید.
سد بستان خانی از گونه سد‌های خاکی با هسته رسی و پوسته لاشه‌سنگی است و با پلان مستقیم اجراشده است. در پایین‌ترین بخش سد و هم‌سطح کف آب ریز، بخش‌هایی از یک ساختار معماری فاخر با به‌کارگیری بلوک‌های سنگی تراش‌خورده چهارگوش وجود دارد که همانند بنا‌های پاسارگاد با روش خشکه‌چین و به‌کارگیری بست‌های فلزی ایجادشده است.