گفتمان سازی رسانه‌ای بیانیه گام دوم انقلاب (۴- اقتصاد)

این پژوهش با استخراج این مفاهیم و مقوله‌ها از متن بیانات مقام معظم رهبری در صدد است تا زمینه‌ای برای سیاستگذاری و تولید محتوای رسانه‌ای به منظور گفتمان سازی رشد و توسعه اقتصادی بر بستر اقتصاد مقاومتی، فراهم آورد.

به گزارش سرویس پژوهش خبرگزاری صدا وسیما: بیانیه گام دوم انقلاب به عنوان منشور تداوم مسیر آینده انقلاب اسلامی، بر چگونگی حفظ انقلاب اسلامی و پاسداشت ارزش‌های آن تاکید دارد و ضمن تبیین اجمالی پیشینه انقلاب اسلامی و دستاورد‌ها و ظرفیت‌های موجود آن، چشم انداز آینده انقلاب اسلامی را از منظر بالاترین مقام سیاسی کشور در چند محور تشریح و تبیین کرده که سومین محور آن به موضوع اقتصاد پرداخته است.

در این بخش، ضمن برشمردن ظرفیت‌های مهم کشور برای گام دوم انقلاب در حوزه اقتصادی، توصیه‌های اساسی برای تحقق اقتصاد قوی که نفوذپذیر و سلطه پذیر نباشد، بیان شده است.

مقام معظم رهبری در تحلیل و تشریح پروژه نفوذ نظام سلطه، علاوه بر نفوذ فرهنگی که در ذیل برخی سرفصل‌ها همچون معنویت، اخلاق و سبک زندگی تببین می‌شود، به مقوله نفوذ اقتصادی و راهکار‌های برون رفت از آن نیز اشاره می‌فرمایند.

ایشان اقتصاد را در جامعه اسلامی نه یک هدف بلکه به عنوان یک وسیله در نظر می‌گیرند و برخی از مهم‌ترین مصادیق تحقق آنرا در گام دوم انقلاب، پیگیری سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، حمایت از عدالت توزیعی، تولید مبتنی بر کیفیت، تقویت تولید اقتصادی مستقل، نقد و نکوهش مصرف گرایی می‌دانند. ایشان همچنین دو تهدید عمده در نظام اقتصادی را عیوب ساختاری و ضعف‌های مدیریتی (عامل دورنی) و خباثت‌های دشمن و تحریم‌های اقتصادی (عامل بیرونی) عنوان می‌نمایند.

مقام معظم رهبری چالش‌های عمده اقتصاد در گام دوم انقلاب، را تمرکز بر اقتصاد تک محصولی و صادرات نفت محور، تمرکز بر واردات، تورم بخش دولتی در حوزه اقتصاد بدون صیانت از حوزه تعاونی و تولید در بخش خصوصی، عدم به کارگیری مکفی از منابع انسانی نخبه در حوزه اقتصاد، ضعف در ساختار‌های بودجه بندی و برنامه ریزی، عدم اهتمام به تعیین اولویت‌ها و بی ثباتی در سیاست‌های اقتصاد قلمداد می‌فرمایند و بر ۱. اتکا بر مردمی کردن اقتصاد ۲. بومی گرایی ۳. دانش بنیان کردن تولید اقتصادی ۴. مسئولیت پذیری و درون زایی اقتصادی با اتکا بر نیروی جوان مومن و دانا تأکید می‌نمایند.

در واقع ایشان گرچه به وجود مشکلات اقتصادی واقف هستند، اما بدون راه حل نمی‌دانند و با نگاه امیدبخش معطوف به رفع موانع به تشریح آن‌ها می‌پردازند و همچنان که از سال‌ها قبل تاکید داشته اند، تنها راه برون رفت از این مشکلات را نیز اقتصاد مقاومتی می‌دانند؛ که برای تحقق این موضوع به عنوان یکی از آرمان‌های انقلاب اسلامی، باید آن را به عنوان یک گفتمان پذیرفته شده در بیاوریم.

به واقع اگر تفکری به صورت گفتمان در آمد، اجرای آن دیگر کار دشواری نیست. در نگاه ایشان گفتمان یعنی، یک مفهوم و یک معرفت در برهه‌ای از زمان در یک جامعه همه‌گیر بشود. در حقیقت گفتمان یعنی باور عمومی؛ یعنی آن‌چیزی که به صورت یک سخنِ مورد قبول عموم تلقی بشود، مردم به آن توجه داشته باشند. از این منظر، گفتمان یک جامعه مثل هواست، همه تنفسش می‌کنند؛ چه بدانند، چه ندانند؛ چه بخواهند، چه نخواهند. ایشان تاکید می‌کنند که باید این گفتمان سازی انجام بگیرد که البته نقش رسانه‌ها و به خصوص نقش روحانیون و نقش بزرگان و اساتید دانشگاهی حتما نقش بارز و مهمی است.

گفتمان سازی فرایندی برنامه ریزی شده، و زمان بر و نیازمند تکرار و تاکید بر مفاهیم و مقوله‌های اصلی تشکیل دهنده یک گفتمان است تا تبدیل به ادبیات رایج جامعه شود. برای گفتمان سازی «اقتصاد مقاومتی» لازم است نهاد‌های دست اندر کار فرهنگ سازی و گفتمان سازی از جمله رسانه‌ها و در راس آن‌ها رسانه ملی، مفاهیم و مقوله‌های اصلی این گفتمان را محور تولید محتوای خود قرار دهند و به شیوه‌های مختلف به تکرار هنرمندانه آن‌ها بپردازند.

بهترین مرجع برای استخراج این مفاهیم و مقوله‌ها نیز بیانات مقام معظم رهبری است و لذا این پژوهش با استخراج این مفاهیم و مقوله‌ها از متن بیانات در صدد است تا زمینه‌ای برای سیاستگذاری و تولید محتوای رسانه‌ای به منظور گفتمان سازی رشد و توسعه اقتصادی بر بستر اقتصاد مقاومتی، فراهم آورد.