دانستنی‌های نماز آیات

نماز آیات به چه روش‌هایی خوانده می‌شود، چه احکامی دارد و زمان خواندن آن چه وقت است؟

به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، نماز آیات دو رکعت است، هر رکعت، پنج رکوع دارد و مى‌‏توان آن را دو گونه به‌جا آورد. در این مطلب با انواع روش‌های خواندن نماز آیات و احکام قرائت این نماز آشنا شوید.

آیات در لغت به معنی نشانه‌ها است و این نماز را نماز آیات (نشانه‌ها) می‌گویند، زیرا خواندن آن هنگامی واجب است که حوادثی ویژه روی دهد و مسلمانان، آن‌ها را نشانه‌های خدا می‌دانند. بر اساس فتوای دینی، نماز آیات را از دو راه می‌توان به جا آورد.

انواع روش‌های خواندن نماز آیات

خواندن نماز آیات به روش اول

ابتدا نیت خواندن نماز آیات کنید، بعد از نیت، تکبیر بگویید و یک حمد و سوره تمام بخوانید. سپس به رکوع بروید و سر از رکوع بردارید و بایستید. دوباره یک حمد و یک سوره تمام بخوانید و مجددا به رکوع بروید و تا پنج بار این کار را انجام دهید.

بعد از بلند شدن از رکوع پنجم، دو سجده کنید و برخیزید و رکعت دوم را نیز همانند رکعت اول به جا آورید، سپس تشهد بخوانید و سلام‏ نماز را دهید.

خواندن نماز آیات به روش دوم

بعد از نیت و تکبیر و خواندن حمد، آیه‌های یک سوره را پنج قسمت کنید، یک قسمت از آن را بخوانید و به رکوع بروید، بعد سر بردارید و قسمت دوم از همان سوره را بخوانید و به رکوع بروید و همین‌طور تا پیش از رکوع پنجم، سوره را تمام کنید. سپس به رکوع بروید و رکعت دوم را نیز به همین صورت به جا آورید.

برای پنج قسمت کردن سوره، مثلًا سوره توحید «قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ» را به ترتیب تقسیم کنید: قبل از رکوع اوّل: «بِسْمِ‌ اللَّهِ الرَّحْمنِ‌ الرَّحِیمِ» بگویید و به رکوع رفته، بعد بایستید و بگویید: «قُلْ هُوَ اللَّهُ احَدٌ»، باز به رکوع بروید و سربردارید و بگویید: «اللَّهُ الصَّمَدُ»، باز به رکوع رفته و بعد از سر برداشتن بگویید: «لَمْ ‏یَلِدْ وَ لَمْ‏ یُولَدْ» و به رکوع بروید و سر بردارید و بگویید: «وَ لَمْ ‏یَکُنْ لَهُ کُفُوَاً احَدٌ»، بعد به رکوع رفته و بعد از سر برداشتن، دو سجده را به جای آورید و رکعت دوم را نیز همانند رکعت اوّل بخوانید و در آخر تشهد خوانده و سلام نماز را بگویید.

احکام نماز آیات

در صورتی که بخواهید از انواع روش‌های خواندن نماز آیات، روش دوم را بخوانید و برای هر رکوعی به یک آیه از سوره‌ای که در نظر گرفته‌اید، اکتفا کنید، نباید سوره حمد را بیشتر از یک مرتبه در اول آن رکعت بخوانید.

شما می‌توانید از انواع روش‌های خواندن نماز آیات در هر دو رکعت استفاده کنید. به این معنا که یک رکعت از نماز دو رکعتی آیات را به روش اول و رکعت دیگر را به روش دوم به جا آورید.

اگر نماز آیات را همان زمانی که واجب شده است (زمان خسوف و کسوف) نتوانستید به جا آورید، باید نیت خود را قربه‌ الی‌ الله و به نیت نماز قضا به جا آورید.

در موارد دیگر، مانند پدیده‌های زلزله و آذرخش، از زمانی که این پدیده‌ها رخ می‌دهند، نماز آیات بر مسلمانان واجب می‌شود و تا آخر عمر بر فرد واجب است که این نماز را به جا آورد و هر وقت نماز را به جا آورد، با نیت ادا است و نه قضا.

انواع روش‌های خواندن نماز آیات به جماعت اشکال ندارد، بلکه مستحب است به جماعت خوانده شود.

حکم جماعت در نماز آیات مانند جماعت در نماز‌های یومیه است که قرائت امام از قرائت مأموم کفایت می‌کند.

در صورتی که دو یا چند حادثه از حوادث بالا با هم اتفاق افتاد، برای هر یک از آن‌ها باید جداگانه نماز آیات را ادا کرد.

از وقتی که خورشید یا ماه شروع به گرفتن می‌کند، انسان باید نماز آیات را بخواند و بنا بر احتیاط واجب باید به قدری تأخیر نیاندازد که گرفتگی خورشید یا ماه، شروع به باز شدن کند.

اگر در نماز آیات شک کنید که چند رکعت خوانده‌اید و فکر شما به جایی نرسد، نماز باطل است.

نماز آیات بر زنی که هنگام رخ دادن این پدیده‌ها در حال حیض یا نفاس است، واجب نیست و حتی قضا نیز ندارد.

زمان خواندن نماز آیات

بر اساس احکام دینی، نماز آیات، یکی از نماز‌های واجب است که هنگام پدیده‌هایی مانند خسوف ماه، کسوف خورشید، زلزله، باد‌های سیاه و غیرعادی، فرورفتن زمین، رعد و برق و غیره که موجب ترس بیشتر مردم شود، واجب می‌شود.

این حوادث (به جز در موارد خسوف و کسوف) در صورتی که موجب ترس بیشتر مردم شود، نماز آیات را واجب می‌کند و ترس کم یا ترسی که در افراد کمتری رخ دهد، اعتبار ندارد.

سخن پایانی

توجه داشته باشید چیز‌هایی که در نماز‌های یومیه واجب و مستحب است، در انواع روش‌های خواندن نماز آیات نیز واجب و مستحب است و هر آن چیزی که موجب باطل شدن نماز‌های یومیه می‌شود، برای نماز آیات نیز صدق می‌کند.