شناخت سبع المثاني

به گزارش خبرگزاري صدا وسيما؛ سوره حمد نخستین سوره قرآن و دارای هفت آیه است. در این سوره به حمد و ثنای خدا پرداخته شده و به همین علت "سوره حمد" نامیده شده است.
خداوند متعال در سوره حمد از روز قیامت به یوم الدین یا روز جزا یاد کرده است، این سوره به دلیل اینکه در نماز‌های واجب و مستحب مسلمانان خوانده می‌شود برترین سوره قرآن محسوب شده و محتوای اصلی آن، توحید و سپاس خداوند است، سورهٔ حمد در نماز می‌تواند جای دیگر سوره‌ها را بگیرد، اما هیچ سورهٔ دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود و نقش آنرا داشته باشد.

 نام‌های ديگر سوره حمد

 

- حمد: زیرا با کلمهٔ حمد شروع می‌شود و پیام اصلی و سراسر آن حمد (پرستش) خداست.
- فاتحه: از ریشهٔ فتح آمده و به معنای آغازگر و گشاینده‌است و به آن «فاتحة الکتاب» نیز می‌گویند؛ به این دلیل که    نخستین سورهٔ قرآن و آغاز قرائت نماز است.
- السّبع: به دلیل اینکه این سوره از ۷ آیه تشکیل شده به آن السبع گفته می‌شود.
- اُمّ‌الکتاب یا اُمّ‌القرآن: یعنی (مادر کتاب خدا) یا (مادر قرآن) این دو نامگذاری بدین جهت است که قرآن با این سوره شروع می‌شود و بر سوره‌های دیگر مقدم است؛ در فرهنگ عرب به هر پدیده‌ای که جامع یا مقدم بر پدیده‌های دیگر باشد، "امّ" گفته شده‌است.
- مثانی: دراین باره دو دیدگاه مطرح است: نخست اینکه در هر نماز واجب و مستحب دو بار خوانده می‌شود؛ و دیگری، چون دوبار بر پیامبر نازل شده‌است. سوره حمد دو بار نازل شده‌است، به همین جهت، به آن مثانی هم می‌گویند.
- وافیه: چون باید تمامی آن را در نماز قرائت کرد.
- کافیه: چون در شرایطی خود به تنهایی می‌تواند جای سورهٔ دیگری را در نماز بگیرد؛ در حالی که هیچ سوره‌ای نمی‌تواند جای آن را در نماز بگیرد.

یوم الدین در سوره توحید به چه معنا است؟
"یوم الدّین" در قرآن به معناى روز قیامت است که روز کیفر و پاداش مى‌باشد. خداوند متعال، از جهات مختلف قابل عبادت است و ما باید حمد و سپاس او را به جا آورد؛ به خاطر کمال ذات و صفات او که "الله" است، به خاطر احسان و تربیت او که "رَبِّ الْعالَمِینَ" است و به خاطر امید و انتظار رحم و لطف او که "الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ" است و به خاطر قدرت و هیبت او که "مالِکِ یَوْمِ الدِّینِ" است.

در قرآن کریم برای قیامت اسامی زیادی آمده است
در قرآن کریم به فراوانی از قیامت یاد شده است، روز قیامت به معنای برانگیخته شدن پس از مرگ و قائم شدن و روز قیامت را به همین جهت قیامت گویند که در آن وقت مردگان زنده شوند و قیام کنند و روز قیامت روزی است که خلایق همه برای محاسبه محشور شوند.

- به قیامت معاد گفته می‌شود: از آن جهت که محل بازگشت است؛ بازگشتن به جایی که قبلاً آنجا بود.
- یَوم الدین: روز جزا.
- یَوم المَوعُود: روز موعد.
- یوم عسر: روز دشوار.
- یَوم الخلود: روز جاودانگی.
- یَوم الخروج: روز رستاخیز.
- یَوم یقوم الحساب: روز محاسبه.
- یَوم یقوم الناس: روز رستاخیز مردم.
- یَوم الازفة: روزی که نزدیک است.
- یَومُ الجَمع: روزی که مردمان گرد می‌آیند.
- یَوم معلوم: روزی که قطعی و حتمی است.
- یَوم الحساب: روزی که به حساب‌ها می‌رسند.