به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما مرکز لرستان؛ برای خرید به یکی از فروشگاه‌های شهر رفتم.
به محض وارد شدن، متصدی فروشگاه با صدای آهسته به من گفت: خانم، روغن آورده ایم، به هرکس دو بطری روغن می‌دهیم.
تقریبا تا وقتی که مشغول خرید بودم او این حرف را برای هر مشتری که وارد فروشگاه می‌شد، تکرار می‌کرد.
یاد روز‌هایی افتادم که روغن آزادانه توی قفسه‌های فروشگاه‌ها جولان می‌داد و هر کس به اندازه نیازش هر چند تایی که می‌خواست، بر می‌داشت و رسیدن بار روغن به فروشگاه‌ها و بقالی ها، کسی را ذوق زده و دستپاچه نمی‌کرد، اما حالا اوضاع فرق کرده است.
روغنی که بخش عمده‌ای از ماده اولیه آن دانه‌های روغنی از جمله کلزا است و آنطور که سازمان صنعت، معدن و تجارت می‌گوید: حدود ۹۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز تولید روغن‌های خوراکی کشور با واردات تأمین می‌شود.
مدیر صنعت، معدن و تجارت لرستان گفت:درآبان، آذر و دیماه دچار کمبود روغن شدیم، در این سه ماهه ۲ هزار و ۳۵۰ تن روغن وارد کردیم که ۴۰۰ سهم صنف و صنعت و هزار و ۹۵۰ تن هم سهم خانوار بود. بختیار رازانی می‌گوید:سرانه مصرف در لرستان ۱۲ و نیم کیلو است و اگر سرانه مصرف را در ۱ ممیز ۸ یعنی جمعیت استان ضرب کنیم با بعد خانوار ۵ نفر حدود ۲ ممیز ۲ دهم تا ۲ میز ۳ دهم لیتر می‌رسد.
براساس مشاهدات میدانی خبرنگارصدا و سیما در برخی فروشگاه‌های زنجیرهای و بزرگ که عرضه روغن نباتی انجام می‌شود هر شهروند برای دریافت روغن باید به قسمت صندوق مراجعه و در آنجا از مسئول صندوق یک یا دو عدد روغن سرخ‌کردنی و پخت و پز دریافت کند.
به گفته صندوق‌داران فروشگاه، چون سهیمه محدود است در تمام طول روز روغن برای عرضه وجود ندارد و با تمام شدن سهمیه روزانه فروشگاه، مردمی که برای خرید روغن مراجعه کرده‌اند دست خالی به خانه باز می‌گردند.
به بازار رفتم در مراجعه با فروشگاه‌های مختلف با مسائلی روبرو شدم.
هیجان بازارنخستین عامل که از آن به عنوان هیجان بازار نام برده می‌شود و عمدتا ناشی از کمبود اقلام است، در واقع یک کلاغ چهل کلاغ کردن موجب هیجان و آشوب در بازار است، هر چند که بر حسب تجربه دیده ایم که همواره بعد از اولین زمزمه‌ها، حرف‌ها به واقعیت تبدیل شده اند حال اینکه اساسا شروع کننده این حرف و حدیث‌ها چه کسی است و از کجا خبر دارد خود معمای جالبی است؟
احتکار خانگیدوم احتکار خانگی، موضوعی که نیاز به فرهنگ سازی دارد و به اندازه احتکار انباری و فروشگاهی قابل مزمت است و مردم باید متناسب با نیاز خود خریداری کنند.
غلام در کنار فروشگاه دو روغن خریده بود و از راننده تاکسی که منتظرش بود خواهش کرد که دو روغن دیگر برایش بگیرد او گفت: باید به فکر هفته‌های بعدم هم باشم اگر ممکن است برایم بگیر.
فروشگاه‌های زنجیرهایسومین عامل، مبحث توزیع است، به طوریکه بختیار رازانی مدیر کل اداره صنعت، معدن و تجارت استان می‌گوید:ماهانه ۷۰۰ تن سهمیه استان در لرستان توزیع می‌شود، اما شبکه توزیع نامناسب موجب ایجاد صف‌های طولانی در برخی مناطق می‌شود. رازانی می‌گوید: مباشرین یا توزیع کنندگان ترجیح می‌دهند نیم تن یا یک تن را به صورت یکجا در یک فروشگاه زنجیرهای خالی کنند تا یک تا ده کارت را در مغازه‌های خرده فروش حاشیه شهر...
فروش شرطی و اجباریدر بازار با یکی از مغازه داران صحبت کردم او می‌گوید:به ازای دریافت دو تا سه کارتن روغن باید یک باکس تن ماهی، لپ لپ و یااسمارتیز برداریم.
در واقع فروش اجباری و شرطی از عوامل دیگر ایجاد اخلال در بازار است.
خانم رضایی می‌گوید: من دیروز روغن خریدم، اما به همراه آن سه اسمارتیز دادن که آن‌ها نیز ۲۱ هزار تومان شدند. در واقع مغازه داران به اجبار این محصولات را گرفته اند و به اجبار به ما نیز می‌فروشند.
حمیدرضا القاصی مهر مدیرکل تعزیرات حکومتی لرستان می‌گوید: از ابتدای امسال تا کنون هزار و ۲۵۵ فقره پرونده گران فروشی در سطح استان برای واحد‌های صنفی متخلف تشکیل شده است، عنوان کرد: تقریباً بیش از چهار میلیارد تومان جزای نقدی برای این واحد‌های متخلف پیش بینی شده است.
مدیرکل تعزیرات حکومتی لرستان، افزود: از ابتدای آذر ماه اکیپی متشکل از اطلاعات سپاه استان، اداره کل اطلاعات استان و سازمان صمت اقدام به بازدید از انبار‌های سطح استان کرده است.
وی با تاکید بر اینکه بیش از ۱۱۷ انبار احتکار کالا در این رابطه در سطح استان کشف شده است، افزود: برای ۷۲ انبار صدور رأی صورت گرفته و در این رابطه جریمه بیش از هفت میلیارد تومانی در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر تا حدودی با کمبود کالای روغن در سطح بازار مواجه هستیم، افزود: اگر روغن به صورت اشباع در سطح بازار عرضه شود قطعاً صف‌های طولانی را در سطح بازار شاهد نخواهیم بود.
پای دلالان در میان است، حلب روغن ۱۷ کیلویی ۴۰۰ هزار تومان!اما سرنخ کمبود به دلالان رسید. دلالانی که برای انبار کردن روغن در انبار‌های بدون ثبت در سامانه، و با دپو کردن کالا‌ها در دامن زدن به این دغدغه مردم نقش اساسی دارند
محسن میرزایی یکی از کسانی است که در پی خرید روغن جامد به تور دلالان افتاده و می‌گوید: یک حلب روغن ۱۷ کیلویی که باید با قیمت ۱۶۰ تا ۱۷۰ هزار تومان به دست مصرف کننده برسد را امروز در بازار آزاد ۴۰۰ هزار تومان خریده ام
روغن چقدر؟رازانی مدیر کل صنعت، معدن و تجارت لرستان با تاکید بر اینکه در هفته گذشته ۵۶ تن روغن جامد فقط در شهر خرم آباد توزیع شده است، گفت: در شهر زاغه پنج تن، «پل هرو» پنج تن، سپیددشت پنج تن و در بیرانشهر هم پنج تن روغن جامد توزیع شده است.
سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان با بیان اینکه باید به سمتی برویم که روغن مایع را وارد سبد کالای مردم کنیم، افزود: قیمت روغن مایع ۸۱۰ گرمی ۱۰ هزار و و ۳۵۰ تومان، ۹۰۰ گرمی، ۱۱ هزار و ۷۵۰ تومان و هزار و ۳۵۰ گرمی، ۱۶ هزار و ۸۰۰ تومان است
رازانی، ادامه داد: همچنین قیمت حلب روغن جامد ۴.۵ کیلویی ۵۷ هزار تومان، پنج کیلویی روغن جامد ۶۴ هزار تومان و ۱۶ کیلویی ۱۷۱ هزار تومان است.
وی با اشاره به اینکه روغن جامد ۱۶ تا ۱۷ کیلویی تنظیم بازار ۱۷۱ هزار تومان است، اما ممکن است خارج از شبکه باشد و یا دست کسانی بی افتد که از طریق احتکار آن را توزیع کنند که به ۴۰۰ هزار تومان می‌رسد.
جریمه ۶۶ میلیاردی برای متخلفانبختیار رازانی سرپرست سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان نیز در این رابطه با بیان اینکه در ۹ ماهه امسال، ۱۰۰ هزار و ۲۵۰ بازرسی از سوی بازرسان سازمان صمت لرستان از سطح بازار استان صورت گرفته است، اظهار داشت: در این راستا پنج هزار و ۴۵۱ فقره پرونده تشکیل شده است
وی، عنوان کرد: واحد‌های صنفی متخلف ۶۶ میلیارد تومان جریمه نقدی ناشی از گران فروشی، کم فروشی، تقلب، عدم درج قیمت روی کالا و عدم صدور صورت حساب شده‌اند.
اما با بررسی همه این موارد موضوع ابعاد تازه‌ای می‌یابد مافیای روغن!مافیای روغن و انحصار آن و نفوذ سعودی‌ها
۹۶ درصد روغن خام مورد نیاز کشور از طریق واردات تامین می‌شود! بازار ۴ میلیارد دلاری روغن در دست ۶ نفر
وزیر جهاد کشاورزی برای صنایع روغن خط و نشان کشید
فاجعه ایی که در سال ۱۳۸۲ رقم خورد: واگذاری بخش اعظم سهام روغن نباتی بهشهر، لادن و بهار (گروه صنعتی بهشهر) به یک شرکت صعودی وابسته به دولت عربستان به نام صافولا می‌باشد و متاسفانه اکثر بازار روغن نباتی ایران در انحصار این شرکت است.
سود هنگفت بازار روغن نصیب این شرکت صعودی می‌گردد که روغن پالم را وارد می‌کند و اصلاً برایش آینده کودکان ما و سلامتی ایرانیان مهم نیست.
این شرکت نه تنها روغن پالم را برای مجموعه خود (گروه صنعتی بهشهر) عرضه می‌کند بلکه مواد خام روغن‌های اکثر کارخانجات روغن گیری ایران را نیز تامین می‌کند.. واردات روغن پالم به ایران بعد از آمدن شرکت صافولا به ایران خیلی زیادتر گردید
در گذشته گروه صنعتی بهشهر برای پایین‌تر آوردن قیمت حدود ده درصد پالم به روغن اضافه می‌کردند، ولی اکنون تحت مدیریت صافولا روغن صد درصد پالم هم در این گروه تولید و در ایران عرضه می‌شود. بزرگترین متخلف روغن پالم را فقط ۳ میلیون تومان جریمه کردند. روغن کشور وارداتی است و انحصار این واردات در دست چند نفر است. روغن‌های وارداتی ناسالم و مضر هستند.
وزارت جهاد کشاورزی و کشت کلزاتوسعه کشت گیاهان روغنی از جمله کلزا، رونق تولید روغن را به دنبال خواهد داشت و تا حدود زیادی نیاز به واردات این محصول و خروج ارز را کم خواهد کرد.
طهماسبی مدیر زراعت جهاد کشاورزی از کشت ۲ هزار و ۱۲۵ هکتار کلزا در لرستان در سالجاری خبر داد و گفت: از این مقدار ۲ هزار و ۲۵ هکتار آبی و ۲۰۰ هزار هکتار دیم است.
مدیر صنایع تبدیلی وغذایی سازمان جهاد کشاورزی لرستان برایم از ارزش فرآوری کلزا حرف می‌زند و می‌گوید: دانه‌های کلزا، ماده اولیه بیشتر روغن‌های خوراکی و سرخ کردنی است.
صید احمد مرادی با بیان اینکه قیمت هر کیلوگرم روغن خوراکی کلزا در بازار براساس نوع برند و کیفیت بین ۲۰ هزار تا تا ۳۰ هزار تومان است افزود: دانه کلزا، حاوی ۳۵ تا ۵۰ درصد روغن است.
وی به بالابودن نقطه دود روغن کلزا به عنوان یکی از مزیت‌های مهم این روغن نسبت به دیگر روغن‌های گیاهی اشاره کرد و توضیح داد: نقطه دود روغن کلزا ۲۰ درصد بالاتر از روغن‌های سرخ کردنی دیگر است و این یعنی دیرتر به نقطه دود می‌رسد و حتی قابلیت استفاده مجدد دارد.
مرادی مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهاد کشاورزی لرستان با اشاره به اینکه هر دانه کلزا ۲۰ تا ۲۵ درصد هم پروتئین دارد گفت: با خالص سازی این مقدار پروتئین موجود در کلزا می‌توان آن را به عنوان یک مکمل غنی سازی در دیگر مواد غذایی از جمله آرد سفید استفاده کرد؛ کاری که در بسیاری از کشور‌ها از جمله فرانسه و کانادا انجام می‌شود.
درد دل کلزا کارانآقا یاسر یکی از کلزاکارانی است که معتقد است کشت محصولات دیگر به صرفه‌تر است وی عدم کیفیت بذر در کنار قیمت خرید پایین بودن تضمینی را مزید بر علت می‌داند و معتقد است اگر جهاد کشاورزی تسهیلات ارزان بدهد، و قیمت خرید تضمینی بیشتر شود، بسیاری از کشاورزان به کشت این گیاه روی می‌آورند.
آقا غلام، کلزاکار دیگری است که نگران از بارش باران می‌گوید: امسال سال بارشی خوبی نداشتیم و هوا با ما یار نبودو نگران محصول خود هستم. از سویی سموم گران و برداشت محصول هم کمباین مخصوص خود را می‌خواهد که همه این‌ها از نگرانی‌های ماست.
بی شک تحقق این امر با حمایت‌های ویژه، سهم لرستان را در سبد تولید روغن خوراکی به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد و تا حدودی از خروج ارز برای وارد کردن این محصول جلوگیری خواهد کرد.
از طرفی، کنجاله‌های به جا مانده کلزا هم تامین کننده بخش زیادی از پروتئین مورد نیاز صنعت دام و طیور لرستان خواهد بود و زنبور‌ها هم هر سال بهار، با گل‌های زرد کلزا، دلی از عزا در می‌آورند.
نویسنده: مهناز رحمانی مهر
خبرهای مرتبط
سلام وقت بخیر چه موضوع خوب و تحلیل خوبی انشاالله که برای مسئولین دست اندر کار مفید فایده باشه