توصیه‌های تغذیه‌ای برای بیماران مبتلا به نارسایی کلیه

به گزارش خبرگزاری صداوسیما،مرکز فارس،کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز گفت:کلیه‌ها در بدن نقش‌های مختلفی دارند؛ از جمله اینکه باعث دفع مواد زائد و مایعات اضافی به شکل ادرار، کنترل فشار خون، کمک به ساخت سلول‌های خونی و تولید شکل فعال ویتامین D در بدن می‌شوند.
فاطمه نوری پور افزود:در نارسایی کلیه، کلیه‌ها قادر به انجام فعالیت‌های طبیعی خود نیستند و این امر سبب تجمع مواد زائد، سدیم، پتاسیم، فسفر و مایعات اضافی در بدن، پوکی استخوان، کم خونی و ایجاد عوارضی مانند خستگی، حالت تهوع و استفراغ، بی اشتهایی، تورم در دست و پاها، افزایش فشار خون و خارش می‌شود. در نتیجه این افراد نیاز به تنظیم دریافت پروتئین، سدیم، پتاسیم، فسفر و کلسیم از رژیم غذایی خود دارند.
وی ادامه داد:پروتئین برای رشد، نگهداری و ترمیم بدن موردنیاز است. پروتئین در بسیاری غذا‌ها یافت می‌شود. متابولیسم پروتئین‌ها در بدن منجر به تولید یک ماده زائد به نام اوره می‌شود و هنگامی که کلیه‌ها به خوبی کار نمی‌کنند اوره در بدن تجمع می‌یابد و باعث ایجاد عوارض می‌شود.
فاطمه نوری پورگفت: این افراد باید از مصرف زیاد غذا‌های پروتئینی شامل گوشت قرمز، ماکیان (مرغ و بوقلمون) ماهی، میگو، تخم مرغ و فرآورده‌های لبنی پرهیز کنند. حبوبات، غلات و سبزیجات نیز حاوی مقادیری پروتئین است.
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیرازاظهار داشت: مصرف کم پروتئین نیز برای بدن مضر بوده و باعث تحلیل عضلانی، بدتر شدن روند بیماری و سوء تغذیه می‌شود. میزان نیاز به پروتئین در افراد مختلف بر اساس وزن، سن و دیگر شرایط متفاوت بوده و میزان دقیق آن باید توسط متخصص تغذیه برآورد شود.

اهمیت کاهش سدیم در بیماری‌های کلیه

کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیراز با اشاره به اینکه اغلب نارسایی کلیه به دلیل نبود توانایی کلیه در دفع سدیم اضافی، نیاز به محدودیت دریافت سدیم وجود داردگفت: مصرف زیاد سدیم باعث تشنگی بیش از حد و مصرف مایعات اضافه می‌شود.
نوری پور با بیان اینکه به این افراد توصیه می‌شود به جای نمک از چاشنی‌های بدون سدیم مانند لیمو، سرکه، سیر، پیاز، فلفل، شوید، برگ بو، زیره، تخم کرفس، تره، دارچین، میخک، پودر کاری، خردل، زنجبیل، نعناع، پونه، رزماری، ریحان، آویشن و زرد چوبه برای طعم دار کردن غذا‌ها استفاده کنند افزود:از کنسروها، سوپ‌های آماده، گوشت و ماهی دودی، گوشت‌های فرآوری شده مانند سوسیس، کالباس، ژامبون، کراکر‌های نمکی، مغز‌های شور، ترشی ها، زیتون شور، دوغ، انواع سس ها، سس سویا، پاپ کورن، چیپس، پفک و سایر تنقلات که سدیم بالایی دارند پرهیز شود. از پنیر‌های کم نمک استفاده کرده و برای کاهش نمک، پنیر را چند ساعت قبل از مصرف در آب گذاشته و هنگام مصرف بشویند.

محدودیت دریافت پتاسیم و فسفر در بیماران نارسایی کلیوی
کارشناس ارشد تغذیه بالینی دانشکده تغذیه و علوم غذایی شیرازادامه داد:پتاسیم یک ماده معدنی است که در بسیاری از غذا‌ها وجود دارد و در عملکرد طبیعی عضلات قلب و ماهیچه‌ها نقش دارد. با این حال، هنگامی که کلیه‌ها سالم نیستند، اغلب نیاز به محدود کردن دریافت پتاسیم وجود دارد. میزان مجاز دریافت پتاسیم توسط متخصص تغذیه تعیین می‌شود.
فاطمه نوری پور گفت:پتاسیم در غذا‌های زیر یافت می‌شود:
بعضی میوه و سبزی‌ها مانند موز، خربزه، هندوانه، پرتقال، سیب زمینی و گوجه فرنگی
شیر و ماست
حبوبات
غذا‌های غنی از پروتئین مانند گوشت قرمز، ماهی، بوقلمون و مرغ
وی با اشاره به اینکه این بیماران نیاز به محدودیت دریافت فسفر نیز دارند افزود: فسفر به میزان زیادی در غذا‌های غنی از پروتئین مانند گوشت، مرغ، ماهی، مغز‌ها و دانه‌ها، حبوبات و محصولات لبنی (شیر، ماست، پنیر و دوغ)، میگو، دل، جگر، قلوه، فست فود‌ها و نوشابه سیاه یافت می‌شود.
نوری پور افزود:کلینیک تغذیه و رژیم درمانی بیماری‌های کلیوی واقع در واحد تغذیه (طبقه سوم، واحد یک) درمانگاه امام رضا (ع) روز‌های سه شنبه هر هفته از ساعت ۱۲-۸ صبح آماده خدمت رسانی به مراجعان در زمینه‌های نارسایی مزمن یا حاد کلیه، همودیالیز یا دیالیز صفاقی، سنگ کلیه و پیوند کلیه است.