اهمیت اهدای خون در دوران همه‌گیری کرونا

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، هر ساله سازمان جهانی بهداشت (WHO) روز جهانی اهدای خون را در روز ۱۴ ژوئن (۲۴ خرداد) جشن می‌گیرد. هدف از این مناسبت بالا بردن سطح آگاهی جهان از نیاز به خون سالم و فرآورده‌های خونی برای انتقال خون است.
سازمان جهانی بهداشت در این روز گرد هم می‌آیند تا به عموم مردم در مورد سهم مهمی که اهداکنندگان خون داوطلب بدون هیچ چشم داشتی در سیستم‌های بهداشتی مربوط خود دارند، یادآوری کنند.
اهمیت اهدای خون در میان بیماری همه گیر ویروس کرونا بار دیگر اهمیت این اقدام ضروری را برجسته می‌کند. در طول همه گیری کرونا باوجود تردد محدود و سایر چالش ها، اهداکنندگان خون در بسیاری از کشور‌ها به ویژه در هند همچنان به اهدا خون و پلاسما به بیمارانی که نیاز به خون دارند، ادامه داده اند.
با این حال، ماه گذشته شورای تحقیقات پزشکی هند (ICMR) و وزارت بهداشت این کشور، پس از انتشار نتایج آزمایش بالینی مطالعه‌ای به نام RECOVERY توسط مجله «لنست»، استفاده از پلاسمای افراد بهبود یافته را برای بیماران مبتلا به کووید-۱۹، از پروتکل‌های مدیریت بالینی خود حذف کردند.
این مجله پزشکی متذکر شد که انتقال پلاسمای خون با مقدار زیاد آنتی بادی نتوانسته است شانس زنده ماندن گیرنده را پس از ۲۸ روز تقویت کند. با این حال در زمانی که زیرساخت‌های مراقبت‌های بهداشتی مملو از موارد ابتلا به کروناست، بیماران مبتلا به سایر بیماری‌های خطرناک پزشکی مانند تالاسمی، کم خونی و بدخیمی‌های خون نیز به دریافت این خدمات پزشکی نیاز حیاتی دارند.
کمبود خون همچنین زنان را در هنگام زایمان تحت تأثیر قرار می‌دهد، زیرا خونریزی پس از زایمان یکی از شایع‌ترین علل قابل پیشگیری مرگ مادر است.
از این رو، امسال سازمان جهانی بهداشت شعار «خون بدهید تا نبض جهان بزند» را برای روز جهانی خون ۲۰۲۱ انتخاب کرده است تا خدمات خارق العاده اهدا کنندگان خون را در سراسر جهان برجسته کند.
این تلاش اساسی در زمان بحران پزشکی، نقش حیاتی داوطلبانی را که بدون هیچ چشم داشتی خون خود را برای تامین خون رسانی ایمن و کافی در مواقع عادی و اضطراری اهدا می‌کنند، برجسته می‌سازد.
کاملاً قابل درک است که بسیاری از اهدا کنندگان خون ممکن است برای اهدای خون خود در جریان بیماری همه گیر دلهره داشته باشند، اما جامعه جهانی بهداشت همچنان تکرار می‌کند که این کار یک عمل نجیبانه است که می‌تواند جان افراد زیادی را نجات دهد.

اهدای خون چیست؟
اهدای خون هنگامی رخ می‌دهد که یک فرد سالم به طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می‌کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایش‌های غربالگری و تأیید سلامتی به منظور تهیه فرآورده‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می‌شود.

مقدار اهدای خون
حجم خون جمع آوری شده در اکثر کشورها، ۴۵۰ میلی لیتر یعنی کمتر از ۱۰ درصد حجم کل خون است (یک فرد بالغ به طور متوسط ۵/۴ تا ۵/۵ لیتر خون دارد). در بعضی کشور‌ها ۲۵۰ میلی لیتر خون گرفته می‌شود. بدن انسان این خون از دست رفته را بین ۱۲ تا ۲۴ ساعت جبران می‌کند. گاهی این زمان تا ۳۶ ساعت هم طول می‌کشد میزان گلبول قرمز خون از دست رفته ظرف مدت ۳ هفته جایگزین می‌شود و میزان آهن خون طی مدت ۸ هفته جایگزین می‌شود.
فواصل اهدا خون می‌تواند هر هشت هفته یک بار باشد به شرط آنکه تعداد دفعات اهدای خون در طول یکسال برای آقایان از ۴ بار و برای خانم‌ها از ۳ بار تجاوز نکند.