چه بر سر خرمای سیستان وبلوچستان آمده است ؟

محصول خرمای سیستان و بلوچستان همانطور که "محمد پناهی" در کتاب خود با نام "خرما" آورده خرمای سیستان و بلوچستان سابقه ای دوهزار ساله دارد و از تنوع بسیاری برخوردار است، به طوری که به گفته رییس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در این استان 70نوع خرما تولید می شود.

 شهرستان سراوان یکی از قطب های تولید محصولات باغی علی الخصوص خرما است .

در سراوان 13 هزار و 800 هکتار اراضی باغی وجود دارد که از این رقم دوازده هزار هکتار آن شامل نخلستان هاست.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سراوان گفت:سطح زیر کشت کل محصولات باغی این شهرستان 13 هزار 800 هکتار است که از این رقم 12 هزار و 500 هکتار آن به کشت انواع خرما اختصاص یافته است.

وی افزود: خرمای شهرستان سراوان از لحاظ کیفیت حرف اول را در سطح استان می زند و ارقام آن شامل؛مضافتی که ازلحاظ بسته بندی درجه یک و دو و سه قرار دارد و حدود 81 درصد خرمای این شهرستان از نوع مضافتی ،یازده درصد ربی و مابقی شامل سایر ارقام است .

کبدانی مدیر جهاد کشاورزی سراوان بیان داشت: از این سطح زیر کشت هشت هزار هکتار آن دیمی از نوع خرمای ربی است و حدود چهار هزار هکتار آن آبی است که در سال حدود 40 هزار تن محصول خرما از این سطح زیر کشت برداشت می شود.

وی خاطرنشان کرد: تعداد 50 واحد کار بسته بندی محصولات خرمای این شهرستان را انجام می دهند و جهت نگهداری این محصولات حدود بیست واحد سردخانه وجود دارد که خرمای این شهرستان را نگهداری می کنند.

کبدانی گفت: ظرفیت این سردخانه بیست هزار تن یعنی تقریبا حدود 50 درصد خرمای شهرستان سراوان را نگهداری می شود.

وی با بیان اینکه در این شهرستان خرمای ربی  بیشترین سطح زیر کشت را دارد افزود: خرمای تولیدی شهرستان سراوان اکثرا به خارج از کشور مانند پاکستان،سوریه، مالزی و داخل خود استان و کشور صادر می شود

به گفته مدیر جهاد کشاورزی سراوان ،  چند کارخانه و صنایع تولیدی در شهرستان وجود دارد که یکی از آنها تولید شکلات خرما و کلوچه خرما است که محصول تولیدی را به خارج از استان و کشور هم صادر می کند.

مدیر جهاد کشاورزی سراوان بیان کرد: توصیه ما به باغداران و کشاورزان عزیز این هست که خرمای خود را به موقع هرس کنند تا خرمای با کیفیتی تولید شود تا به اسم و برند خودشان بسته بندی و در بازارهای داخل و خارج از استان به فروش برسد.

 

 

خرمای سیستان و بلوچستان با این ویژگی های ممتاز با مشکالت و چالش های مهمی هم روبروست.

همه‌ساله با آغاز فصل برداشت خرما دست‌های دلالان به سمت تولیدات خرماکاران این استان دراز شده و حاصل دسترنج یک ساله آنان را یک‌شبه به دست می‌آورند.

نبود امکانات لازم از قبیل سردخانه کافی ، بسته‌بندی ، نگهداری و صادرات از یک سو و نبود نهاد رسمی در خرید تضمینی و یا قیمت گذاری خرما و نظارت بر آن و ورود دلالان از سوی دیگر از مهم‌ترین موانع پیش روی این محصول گران ‌مایه  به شمار می‌رود و سبب شده دست‌هایی به سوی آن دراز و به نام دیگران ثبت شود .

ودلالان با خرید خرمای نارس کشاورزان استان حداقل دو برابر هزینه اولیه خرید خود سود میکنند.

 

به‌گفته مسئولان مربوط دراستان، پس‌از بررسی آمارهای ارائه شده ازسوی سازمان‌های جهاد کشاورزی سراسر کشور، این نتیجه به‌دست می‌آید که رتبه نخست تولید خرما از آن سیستان‌ وبلوچستان است.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی سیستان‌ و بلوچستان با بیان اینکه این محصول مهم‌ترین و بالاترین رقم تولیدات کشاورزی استان را دارد، می‌گوید: فروش و عرضه این محصول به اندازه تولید آن اهمیت دارد، در غیر این‌صورت فعالیت‌های کشاورزان منطقه بی‌نتیجه خواهد ماند.
طوقی بیان می‌کند: اکنون سرمایه‌گذاری‌های خوبی برای ایجاد سردخانه‌ها، صنایع تبدیلی و بسته‌بندی دراستان درحال انجام است و گام‌های خوبی نیز دراین رابطه برداشته شده‌است.
وی ادامه می‌دهد: هنوز فضا برای ایجاد این دست زیرساخت‌ها در استان وجود دارد و هر سرمایه‌گذاری از هر نقطه از کشور بخواهد دراین حوزه‌ها سرمایه‌گذاری و فعالیت کند، حتما مورد حمایت سازمان جهاد کشاورزی استان قرار می‌گیرد و از همه خدمات، ازجمله کسب مجوز و تسهیلات، بهره خواهد برد.

 

خرما یکی از محصولات بسیار مهم استان سیستان و بلوچستان است این محصول یک غذای طبیعی و پرارزش است و خوراک مهمی برای اقشار جامعه در همه ادوار تاریخ بوده است.

شناخت جایگاه واقعی خرما و توجه بیشتر به تولید، فرآوری و صنایع تبدیلی باعث توسعه کشت این محصول کشاورزی را فراهم میآورد.

این محصول از نظر صادرات نیز برای سیستان وبلوچستان حائز اهمیت است.

لذا با اجرای راهکارهای موثر و بهبود کشت و برداشت خرما، میتوان به مقام ممتازی از نظر صادرات و رقابت با سایر استان های صادرکننده دست یافت.

 

نویسنده : مرضیه کیخا

گزارشگر: رحمت الله دهمرده