بازار مرغ خوزستان ، طعم ثبات را خواهد چشید ؟

به گزارش خبرگزاری صدا وسیما مرکز خوزستان ؛ عزا باشد یا عروسی فرقی ندارد، مرغ ، غذای همیشه حاضر سفره‌های ایرانی است، پروتئینی که از لحاظ قیمت و دسترسی جایگزینی برای آن نیست.

اما آشفتگی این روزهای  بازار ، باعث شده  مرغ  هم از سفره‌ها پَر بکشد .
در چند روز گذشته بازار مرغ  خوزستان ، با کمبود و گرانی‌ دست به گریبان است.
ویترین مرغ فروشی‌ها بر طبل کمبود می‌زنند و قیمت‌ها برخلاف آنچه مصوب کشور است (۳۱ هزار تومان) ، بیش از ۳۴ هزارتومان در خرده فروشی‌های اهواز فروخته می‌شود.

کاهش جوجه‌ریزی در ماه‌های گذشته و افزایش چشمگیر تقاضا تعادل بازار را بر هم و بر نوسانات آن دامن زده است.

تولید کنندگان مرغ خوزستان، زمان بر بودن کسب مجوز جوجه ریزی از سامانه سماسط، تاخیر در دریافت سهمیه دولتی نهاده و گرانی و شفاف نبودن قیمت جوجه یک روزه را از مهمترین علت‌های کمبود مرغ در بازار می‌دانند.
اما فروشندگان دلیل این افزایش قیمت را به عواملی همچون کمبود عرضه در بازار واختلاف قیمت مرغ زنده و کشتار و نقش دلال‌ها نسبت می‌دهند.
توان تولید مرغ خوزستان بیش از دو برابر ظرفیت فعلی است

مدیر عامل اتحادیه تعاونی مرغداران اهواز با بیان این که خوزستان نهمین تولید کننده مرغ کشور است گفت: با جوجه ریزی ۵/ ۷  میلیون قطعه درماه می‌توان نیاز مرغ استان خوزستان را تامین کرد.

علی مراد محمدی راه اندازی سامانه سماسط را باعث ایجاد وقفه در تولید مرغداری‌های خوزستان اعلام کرد و گفت: مرغدار برای آن که جوجه ریزی را آغاز کند باید در سامانه سماسط ثبت نام کند و مجوز جوجه ریزی بگیرد؛ اما این سامانه باعث وقفه در تولید مرغداری‌های خوزستان شده و ظرفیت تولید را به نصف تقلیل داده است.

وی اذعان داشت: در حال حاضر ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی در استان انجام می‌شود در حالیکه تا پیش از راه اندازی سامانه سماسط به صورت هفتگی ۱ میلیون ۵۰۰ هزار قطعه جوجه ریزی انجام می‌گرفت.

وی در ادامه داد: هر مرغدار ۱۰ روز پس از اتمام جوجه ریزی امکان جوجه ریزی مجدد دارد در حالیکه در این سامانه با توجه به سهمیه استان ، روزانه تنها امکان صدور مجوز جوجه ریزی به ۵ نفر داده می‌شود و عملا ً فاصله دو جوجه روزی با ۸۰ روز تاخیر انجام می‌گیرد. (اگر مرغداری ۶ بار در سال جوجه ریزی انجام می‌داد حالا امکان ۳ بار جوجه ریزی برایش فراهم است ).

وی در ادامه افزود : تاخیر ۸۰ روزه بین دو جوجه ریزی برای استانی که تقاضای مرغ بیشتری در بازار دارد معنا ندارد.

محمدی اضافه کرد: در حال حاضر تامین نهاده (دان) مورد نیاز مرغداری‌ها، با تاخیر صورت می‌گیرد و مرغدار از زمانی که در سامانه بازارگاه ثبت نام می‌کند تا وقتی که ذرت و سویا دولتی به دستش می‌رسد ۳۵ روز از جوجه ریزی گذشته است و مرغدار مجبور می شود  یک دوره دان آزاد تهیه کند تا نهاده دولتی به دستش برسد.

وی مانع دیگر تولید مرغ را قیمت جوجه یک روزه دانست و گفت: بر اساس اعلام شرکت پشتیبانی دام قیمت جوجه یک روزه ۶ هزار تومان اعلام شد در حالیکه مرغدار قیمت جوجه یک روزه را ۸ تا ۱۱ هزار تومان تهیه می‌کند.

وی در ادامه گفت: هزینه‌های تولید هر روز بیشتر می‌شود و باید قیمت‌ها شفاف سازی شود که یک مرغدار برای آنکه یک جوجه ۳۰ گرمی به یک مرغ ۵ /۲ کیلویی تبدیل شود چقدر هزینه می‌کند؟

محمدی در ادامه گفت: در ۲۰ روز گذشته شیوع بیماری در برخی مرغداری‌ها تلفاتی را به دنبال داشته که این عامل هم بر کمبود مرغ در بازار تاثیر گذار بوده است.

مدیر عامل تعاونی مرغداران اهواز در ادامه گفت: با تمام موانع تولیدی که از آن یاد شد مرغدار موظف است ۹۰ درصد مرغ تولیدی را به کشتارگاه بدهد و در غیر این صورت متخلف شناخته و به تعزیرات معرفی می‌شود و نظارت در این حوزه به عهده جهاد است.

وی با بیان اینکه در بیشتر شهر‌های ایران اختلاف بین مرغ زنده و کشتار بین ۷ هزار تا ۹ هزار تومان است گفت: در خوزستان اختلاف قیمت مرغ زنده و مرغ کشتار حدودا ۱۰ هزار تومان است.

محمدی گفت :  مرغی که از تمام اجزایش استفاده می‌شود و حتی از روده اش پودر گوشت تهیه می‌شود و دوریز قابل توجهی ندارد چرا باید ۲۵  درصد افت کشتارگاه برایش محاسبه شود.

وی مهمترین عامل برای رسیدن به تعادل در بازار مرغ را استفاده از تمام ظرفیت های استان اعلام کرد و گفت: واردات بی رویه مرغ یخ زده به تولید کننده ضرر خواهد رساند.

بازار خوزستان روزانه به ۴۲۰ تا ۴۵۰ تن مرغ زنده نیاز دارد 

مسئول انجمن صنفی کشتارگاه‌های استان خوزستان بابیان اینکه برای رسیدن به نقطه تعادل در بازار مرغ خوزستان نیاز به تولید روزانه ۴۲۰ تا ۴۵۰ تن مرغ زنده می‌باشد، گفت: در چند روز گذشته روزانه تنها ۱۷۰ تا ۱۶۰ تن مرغ زنده، درب کشتارگاه عرضه شده است.

مسعود باغدار گفت: روز گذشته مرغ زنده کیلویی ۲۴ هزار تومان از تولید کننده خریداری شد و این درحالی است که اگر با این قیمت خریداری نشود، عرضه از میزان فعلی هم کمتر خواهد شد.

وی گفت: مرغ زنده در خط تولید کشتارگاه برای تبدیل شدن به مرغ مورد نیاز مصرف کننده (کشتار) با میزان افت حدوداً ۲۵ درصد رو به روست.
وی در توضیح افت ۲۵ درصدی کشتارگاه گفت: بخشی از آلایش‌های مرغ مثل جگر، سنگدان و دل مرغ قابل فروش است، اما قسمت‌هایی دیگری از مرغ که همان ۲۵ درصد افت را تشکیل می‌دهد مثل امعا و احشا به سیستم تبدیل ضایعات وارد شده و پس از ۱۰ ساعت پخت از هر ۸ کیلو ۱ کیلو پودر گوشت تهیه می‌شود.

وی مهمترین دلیل کمبود و گرانی مرغ در خوزستان را نبود شفافیت اعلام کرد و گفت: در استان اصفهان سامانه‌ای متشکل از جهاد کشاورزی، صمت، انجمن کشتارگاه‌ها و اتحادیه مرغداران طراحی شده است که به روز همه مراحل تولید و عرضه کنترل می‌شود و این باعث شده قیمت مرغ در استان اصفهان تعادل داشته باشد.

وی قیمت ۲۱ هزار تومان برای هر کیلو مرغ زنده را عادلانه دانست و گفت: طبق فرمول قیمت گذاری کشوری با احتساب قیمت ۲۱ هزار تومان برای مرغ زنده و اضافه کردن ۸۰۰ تومان کارمزد کشتار و کسر ۲۵ درصد افت کشتارگاه به عدد ۲۹ هزار و ۶۶ تومان می‌رسیم و فروشنده خرد و جزء نیز حدوداً ۲ هزار تومان به این قیمت اضافه می‌کنند و قیمت نهایی مرغ برای مصرف کننده ۳۱ هزار تومان محاسبه می‌شود.

بیشتر بخوانید : تامین ۳۰ درصدی مرغ خوزستان در خارج از استان +فیلم

موازنه منفی در امور دام 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خوزستان با بیان اینکه خوزستان قطب کشاورزی ایران محسوب می‌شود گفت: اگرچه این استان در ۱۰ قلم از محصولات زراعی مقام اول در کشور را دارد، ولی از از نظر دام و طیور ، استان با موازنه منفی روبه روست به بیانی دیگر  نیاز پروتئینی در استان تامین نمی شود.

خدارحم امیری زاده تصریح کرد: در استان خوزستان در بخش امور دام و طیور همچنان نیاز به سرمایه گذاری داریم و تا زمان به نتیجه رسیدن سرمایه گذاری ها ، نیاز استان را از طریق تولیدات  استان‌های دیگر تامین خواهیم کرد.

جهاد ؛ متولی نظارت بر بازار مرغ 

وی اختلال در چرخه تولید و ضعف در نظام عرضه را علت کمبود و گرانی قیمت مرغ دانست و گفت: فرایند تولید و توزیع برای آن که به هدفش برسد نیازمند نظارت دقیق می‌باشد که خوشبختانه بر اساس قانون انتزاع وظیفه نظارت بر این بازار به جهاد کشاورزی سپرده شده است. (وظیفه نظارت تا پیش از این قانون برعهده بازرسین صمت بود.)

امیری زاده تاکید کرد: در حال حاضر که تمام فرایند تامین مرغ به جهاد کشاورزی محول شده است بر این باوریم که نظارت دقیق وجدی تری را بر بازار اعمال کنیم و با بازرسی‌های مکررمانع سوء استفاده متخلفین از خلاء‌ها (مثل ایام تعطیل) شویم.

وی با بیان این که در استان خوزستان ۸۴۲ واحد مرغداری در حال فعالیت هستند گفت: از مجموع این مرغداری‌ها ۱۸ میلیون و ۴۳۰ هزار قطعه در هر دوره تولید می‌شود.

وی افزود: با احتساب این موضوع که در هر مرغداری ۴ دوره جوجه ریزی انجام می‌شود در سال ۹۹ مجموع تولید استان ۵۶ میلیون قطعه بود در حالی که نیاز ما تقریباً ۶۶ میلیون قطعه در آن تاریخ بود.

وی در ادامه گفت: این آمارنشان می‌دهد استان خوزستان با کمبود حدوداً ۸ تا ۱۰ میلیون قطعه در سال رو به روست.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی علت این کمبود را ممنوعیت سرمایه گذاری و توسعه مرغداری در ۳ سال گذشته عنوان کرد و گفت: این قانون به علت اشباع بازار در سال‌های گذشته وضع شده بود ، ولی با توجه به نیاز استان و با پیگیری‌ها صورت گرفته، دیگر منعی برای سرمایه گذاری و توسعه در استان وجود ندارد.

وی افزود : به واسطه رفع این ممنوعیت‌ها از ابتدای سال ۱ میلیون و ۴۰۰ قطعه به ظرفیت مرغداری‌های استان اضافه شده است و علاوه بر متقاضیان جدید، مرغدارانی که بدون مجوز فعالیت می‌کردند، مراحل کسب مجوز را طی می‌کنند.

وی خاطر نشان کرد: متقاضیان جدید می‌توانند با  هر ظرفیتی اقدام به احداث مرغداری کنند و بانک هم برای ارائه تسهیلات اعلام آمادگی کرده و این فرایند از ابتدای سال آغاز شده است.

سامانه رهتاب ، در انتظار تصویب ستاد تنظیم بازار 

امیری زاده با بیان این که راه اندازی سامانه رهتاب در استان‌های دیگرتجربه ی موفقی بوده است گفت: اگر ستاد تنظیم بازار راه اندازی این سامانه را تصویب کند، می‌توانیم مرغ را به قیمت مصوب به دست مصرف کننده برسانیم.

وی در توضیح این سامانه گفت: با راه اندازی این سامانه مرغدار تنها از این طریق می‌تواند مرغ را عرضه کند و کشتارگاه هم از طریق این سامانه مرغ را دریافت می‌کند و شفافیت بر بازار حاکم خواهد شد.

جبران کمبود جوجه یک روزه 

رئیس جهاد کشاورزی خوزستان در مورد افزایش فاصله زمانی بین دو جوجه روزی این گونه توضیح داد: به علت اینکه مزارع مرغ مادر ، توان تولید جوجه کافی را نداشتند ، دستورالعملی به سراسر کشور ابلاغ شد و  بر اساس این دستورالعمل فاصله بین دو جوجه ریزی ۸۰ روز  اعلام شد.

امیری زاده بیان داشت: در حال حاضر به طور میانگین روزانه ۲۰۰ هزار تن تولید مرغ در استان داریم و حدود ۶۰ تن مرغ نیز روزانه از استان‌های دیگر وارد می‌کنیم.

وی اظهار داشت:  پشتیبانی امور دام برای جبران کسری جوجه یک روزه، از ابتدای آذر ماه ، واردات جوجه یک روزه را افزایش داده است و مسئله کمبود جوجه حل خواهد شد.

افزایش ۳۰ درصدی سهمیه جوجه یک روزه خوزستان 

محمد حسین زمانی راد عضو هیات مدیره مرغداران خوزستان در جواب این سوال که چرا قیمت مرغ زنده ۲۳ هزار تومان درب کشتارگاه به فروش می‌رسد گفت: هزینه‌های تولید افزایش پیدا کرده است و تولید کننده جوجه یک روزه که قیمت مصوب آن ۴۲۰۰ تومان است گاهی تا قطعه‌ای ۱۲ هزار تومان خریداری می‌کند.

وی شیوع بیماری را عامل دیگر افزایش هزینه‌های تولید عنوان کرد و گفت: تولید کننده‌ها با ۱۵ تا ۲۰ درصد تلفات مواجه هستند.

وی با بیان اینکه سهمیه جوجه مرغداران خوزستانی ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده گفت: خوشبختانه از ابتدای آذر ماه  ۱۸ میلیون جوجه وارداتی با قیمت هر قطعه ۶ هزار تومان توزیع خواهد شد.

نویسنده : زهرا کیانی