پاتولوژی بدنه اصلی درخت علم پزشکی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ ­دبیر علمی بیست و سومین همایش بین المللی آسیب شناسی و طب آزمایشگاه افزود: «در کنگرۀ پاتولوژی امسال که توسط انجمن پاتولوژی ایران و به‌صورت بین‌المللی برگزار می‌شود، با حضور اساتید صاحب نام از داخل و خارج کشور، تازه‌های علم پاتولوژی، روش‌های نوین تشخیصی و چالش‌های تشخیصی در علم پاتولوژی بررسی خواهد شد. هدف از برگزاری این کنگره، به روز کردن و اطلاع رسانی تازه‌های این علم و افزایش توانمندی و دانش همکاران پاتولوژیست برای بهبود خدمات تشخیصی در نظام سلامت کشور است.»

 

خانم دکتر آزاده رخشان دبیر علمی کنگره بین المللی پاتولوژی درخصوص این شاخه از پزشکی گفت: «پاتولوژی از نظر لغوی به‌معنای مطالعه بر روی بیماری‌ها است. علم پاتولوژی به طور کلی به دو جزء پاتولوژی کلینیکال (بالینی) و پاتولوژی آناتومیکال (تشریحی) تقسیم می‌شود. پاتولوژی کلینیکال (بالینی) به بررسی مایعات بدن مانند خون، ادرار و سایر مایعات گرفته‌شده از بدن با روش‌های بیوشیمیایی، خون‌شناسی، میکروب‌شناسی، سرولوژی و مولکولار می‌پردازد. پاتولوژی آناتومیکال (تشریحی) هم دارای چند بخش هیستوپاتولوژی، سیتوپاتولوژی، تشخیص حین عمل (فروزن‌سکشن) و پاتولوژی اتوپسی است.»

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: «شاید بتوان گفت پاتولوژی وسیع‌ترین رشته در علوم پزشکی است و اگر علم پزشکی را به درختی تشبیه کنیم، بدنه اصلی این درخت رشته پاتولوژی است. این رشته بسیار وسیع است و دارای فوق‌تخصص‌های متنوعی نظیر ایمونوپاتولوژی، هماتوپاتولوژی، پاتولوژی انتقال خون، سیتوپاتولوژی، پاتولوژی قانونی، درماتوپاتولوژی، نوروپاتولوژی، پاتولوژی اطفال، پاتولوژی زنان و انواع دیگر فوق‌تخصص‌ها است. از سوی دیگر باید گفت پاتولوژی پل ارتباطی بین علوم پایه و بالینی پزشکی است.»

 

دکتر رخشان درخصوص پیشرفت‌های اخیر در حوزه این رشته گفت: «در قرن اخیر همان‌طور که می‌دانید پیشرفت‌های زیادی در زمینه‌های مختلف علوم پزشکی مانند کشف درمان‌های جدید، روش‌های نوین طب انتقال خون و مبارزه با بیماری‌های ویروسی صورت گرفته و در همۀ این پیشرفت‌ها نقش پاتولوژیست‌ها بسیار برجسته بوده است. مثلا یکی از پیشرفت‌های جدید در علم پزشکی پرسیژن انکولوژی (Precision onchology) و تارگتِ‌تراپی است که به‌معنی استفاده از دارو‌هایی است که انتظار می‌رود در گروه خاصی از بیماران سرطانی که مشخصات مولکولی و سلولی خاصی دارند، مفید واقع شود. این بیماران در سطح مولکولی یا بیان پروتئین تفاوتی با بیماران دیگر دارند و می‌توانند از این نوع درمان بسیار سود ببرند. تشخیص این خصوصیات مولکولی و سلولی برعهدۀ پاتولوژیست‌ها است و پاتولوژیست با برداشت جامعی که از خصوصیات هیستوپاتولوژی، مولکولی و بالینی بیمار انجام می‌دهد، می‌تواند به پزشک در انتخاب درمان کمک کند.» ­

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: «این تصور که گمان ببریم پاتولوژی فقط علم شناخت و بررسی سرطان‌ها است، تصور اشتباهی است. مطالعه، شناخت و کمک به درمان انواع بیماری‌ها از جمله بیماری‌های مادرزادی، بیماری‌های غددی، التهابی و عفونی در حیطۀ علم پاتولوژی است. به‌عنوان مثال وقتی در پاندمی کووید ۱۹ با یک فاجعۀ انسانی در دنیا توسط یک ویروس ناشناخته مواجه شدیم، این پاتولوژیست‌ها بودند که با بررسی بافت‌شناسی موارد اتوپسی بیماران فوت‌شده پی به مکانیزم بیماری‌زایی این ویروس بردند و به‌عنوان مثال متوجه آسیب عروقی و ایجاد ترومبوز‌های کوچک در عروق بافت‌های مختلف شده و این یافته‌ها راه را برای درمان بیماران توسط دارو‌های موسوم به ACE یا آنژیوتانسین کانورتینگ آنزیم و هپارین گشود؛ بنابراین بسیاری از پیشرفت‌ها در شاخه‌های مختلف علوم پزشکی مدیون تحقیقات در علم پاتولوژی است. پاتولوژیست با ارائۀ شواهد بیماری به پزشک بالینی، به او در تصمیم‌گیری بالینی کمک می‌کند. به‌عنوان مثال در نمونه‌های جراحی که برای پاتولوژی فرستاده می‌شود براساس گزارش پاتولوژیست در مورد درگیری لبه‌های محل جراحی، پزشک ممکن است تصمیم به انجام جراحی مجدد بگیرد یا براساس شواهد هیستوپاتولوژی و بررسی‌های میکروب‌شناسی، درمان آنتی‌بیوتیکیِ خاصی به بیمار داده شود.» ­