راهکار‌های ساده برای تصفیه هوای خانه

به گزارش سرویس وب گردی خبرگزاری صدا و سیما، معمولا هوای داخل خانه از هوای بیرون آلوده‌تر است و از آنجایی که ما بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذارنیم باید بیشتر به هوایی که تنفس می‌کنیم اهمیت دهیم، چون ورود آلودگی به خانه آسان، اما از بین بردن آن چندان راحت نیست.

در شرایطی که پالایش هوا و از بین بردن باکتری‌ها در خارج از خانه با عوامل بسیاری پیوند خورده که ممکن است کنترل آن‌ها از دست ما خارج باشد، اما در وهله نخست می‌توانید بهبود هوای خانه خود را هدف قرار دهید.

سردرد‌های مداوم، خارش گلو، سرفه مداوم و عطسه ممکن است نشانه‌های هشدار دهنده‌ای از بروز مشکل باشند. زمانی که این علائم ظاهر می‌شوند، شما باید علت را شناسایی کرده و از تاثیر مخرب بر سلامت جسمانی و روانی خود پیشگیری کنید.

ذراتی مانند گرد و غبار، دود، گرده، باکتری‌ها و کپک با توجه به شرایط موجود می‌توانند در هوای اطراف شما حضور داشته باشند.  

عوامل آلودگی هوا
به طور کلی ۵ عامل در آلودگی هوا نقش دارند:  
ازن سطح زمین
ذرات معلق
مونوکسید کربن
دی اکسید گوگرد
دی اکسید نیتروژن

پاکسازی و تصفیه هوای خانگی چیست؟
تصفیه هوای خانگی به معنای هوای حاکم در منزل، دفتر کار، سوپرمارکت و ... می‌باشد. بعضی اوقات کیفیت پایین هوا می‌تواند بر سلامتی تاثیر بگذارد. به کپک‌ها فکر کنید که اغلب می‌توانید آنها را ببینید یا به مونوکسید کربن (که نمی‌توانید ببینید و می‌تواند جان شما را تهدید کند). در مواقعی نیز ممکن است سال‌ها طول بکشد تا اثر آن مشخص شود.

مشکلات هوای داخل خانه؛ از فرش، رنگ، مبلمان، پلاستیک و موارد دیگر ناشی از مواد شیمیایی گازی مانند فرمالدئید، بنزن و تری کلرواتین می‌باشد. با این حال بیشترین سهم این مشکلات ناشی از محصولات تمیز کننده شیمیایی و نگهداری ضعیف سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی است. سرب و آزبست نیز می‌توانند تهدید کننده حیات باشند.

چگونه هوای خانه را تصفیه و پاک سازی کنیم؟
روش‌های مختلفی برای بهبود کیفیت و تصفیه هوای خانه وجود دارد که می توانند به صورت مقطعی آلاینده‌ها را از بین ببرند.  

تهویه مناسب خانه
ساعات اولیه صبح زمان خوبی برای باز کردن پنجره‌های خانه و ورود هوای تازه به درون آن است. این کار می‌تواند به جریان هوا و پاکسازی فضای داخلی خانه با ورود اکسیژن بیشتر و خروج هوای آلوده از خانه کمک کند.

حتی اگر از دستگاه‌های تهویه مطبوع استفاده می‌کنید بهتر است مدتی پنجره‌های خانه را باز کرده و اجازه دهید تا هوای تازه و طبیعی وارد شود.

پرهیز از مواد آلاینده
آگاهی از این که چه موادی را می‌توانید داخل خانه نگهداری یا استفاده کنید و از چه موادی نباید استفاده کنید، اهمیت دارد. حتی برخی مواد پر مصرف که روزانه از آن‌ها استفاده می‌کنید می‌توانند مضر بوده و هوای خانه را آلوده کنند.

خوشبوکننده‌های هوا و شمع‌های معطر از جمله گزینه‌های حاوی مواد مصنوعی مضر هستند و می‌توانند دی اکسید کربن تولید کنند. پس از استفاده بلند مدت، آن‌ها می‌توانند حتی بر لایه ازن نیز تاثیرگذار باشند.

افزون بر این، مبلمان، پتوها، فرش‌ها و حتی برخی حیوانات می‌توانند حاوی یا انتقال دهنده آلاینده‌ها و مواد دیگر باشند. آن‌ها مواد فرار، خز و پر را پخش می‌کنند که می‌تواند محرک آلرژی‌ها باشد.

محصولات شوینده و پاک کننده نیز به لطف ترکیبات شیمیایی موجود در خود سرشار از فرمالدهید، آمونیاک، و تری‌کلرواتیلن هستند که به عنوان موادی مضر برای سلامت انسان شناخته می‌شوند. تمام این مواد فرار، مضر، و دارای اثر منفی بر ریه‌ها هستند.

پیشگیری از کپک و رطوبت
تغییرات در دما و استفاده از دستگاه‌های سرمایشی و گرمایشی عواملی موثر بر میزان رطوبت خانه شما هستند. اگر در منطقه‌ای با آب و هوای متغیر زندگی می‌کنید، ممکن است به استفاده از دستگاه‌های کاهنده رطوبت برای پیشگیری از افزایش رطوبت و پیرو آن تشکیل کپک نیاز داشته باشید.

تمیز نگه داشتن دیوار‌ها و کف خانه روشی خوب برای پیشگیری از ظهور کپک است. همچنین، این اقدام به پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها کمک خواهد کرد.

به هیچ عنوان داخل خانه سیگار نکشید
طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری (CDC) دود سیگار شامل ۷۰۰۰ ماده شیمیایی مضر است؛ بنابراین دود سیگار ضرر‌های بسیاری دارد و هوای خانه را به شدت آلوده می‌کند. اگر می‌خواهید هوای پاکیزه داشته باشید، هرگز اجازه ندهید کسی در خانه سیگار بکشد.

استفاده از گیاهان برای تولید اکسیژن
یکی از بهترین و راحت‌ترین گزینه‌ها برای پاکسازی هوای خانه و افزایش سطوح اکسیژن استفاده از گیاهان است.

گل چمچمه‌ای می‌تواند به پاکسازی فرمالدهید از هوا کمک کند.

گیاه سانسوریا برای پالایش ذرات بنزن، تری‌کلرو‌اتیلن و زایلن مفید است. این ترکیبات در برخی رنگ‌ها و محصولات لکه‌بر استفاده می‌شوند.

گیاه بامبو می‌تواند به حذف آمونیاک و زایلن از هوا کمک کند. این مواد مضر در تولید محصولاتی مانند کود و برخی پاک کننده‌ها استفاده می‌شوند.

گیاه عنکبوتی به خاطر وجود برگ‌های زیادش با جذب بنزن، فرمالدئید، مونوکسید کربن و زایلن به تصفیه هوای خانه کمک می‌کند.

آلوئه‌ورا فضای خانه را از موادی مثل فرمالدئید و بنزن، پاک می‌کند.  این گیاه یکی از بهترین گیاهان تصفیه‌کننده‌ی فرمالدئید است. فرمالدئید در مواد تمیزکننده، دستمال توالت، دستمال کاغذی و محصولات بهداشت فردی استفاده می‌شود.

گل‌های داوودی فقط به‌درد زیباکردن اتاق کار یا پذیرایی خانه نمی‌خورند. گل‌های داودی می‌توانند بنزن را تصفیه کنند؛ بنزن در چسب، رنگ، پلاستیک، و مواد شوینده وجود دارد. این گیاه برای زدودن زایلن، تری‌کلرواتیلن، و فرمالدئید از هوای اتاق بسیار مناسب است. ورود این مواد به خانه از طریق لاک الکل، روغن جلا، و گازوئیل اتفاق می‌افتد.

نخل بامبو در فهرست گیاهانی که می‌توانند بنزن و تری‌کلورواتیلن را تصفیه کنند، نخل بامبو در صدر قرار دارد.

شما می‌توانید بخشی از خانه را به نگهداری از گیاهان تصفیه کننده هوا اختصاص دهید یا استفاده از محصولات حاوی مواد و ذرات مضر را کاهش دهید تا سطح مواجهه با آن‌ها کاهش یابد. همچنین، ترکیبی از این دو راهکار نیز مفید است.

استفاده از اسانس‌ها
در حضور اسانس‌هایی مانند اسانس دارچین، سرکه، رزماری، آویشن، لیمو، گریپ فروت، گل میخک، برگ چای و …، ویروس ها، قارچ ها، باکتری‌ها و هر نوع کپکی نمی‌توانند به حیات خود ادامه دهند.

تحقیقات دانشگاه ایالتی وبر آمریکا نشان می‌دهد که این اسانس‌ها تا ۹۹.۹۶درصد از آلودگی‌های باکتریایی موجود در هوا را از بین می‌برند.

این اسانس‌ها را می‌توان به عنوان مخلوطی از مواد ضد عفونی کننده شامل برگ کاج، دارچین، آویشن، اکالیپتوس، لیمو و گریپ فروت برای از بین بردن میکروب‌ها و تصفیه هوا استفاده کرد.

این ترکیب را برای تنفس بهتر و پاک کردن هوا می‌توانید به صابون و مواد شوینده اضافه کنید.

پاک نگه داشتن خانه
گردگیری، جارو کشیدن فرش‌ها و موکت ها، شستشو و تمیز کردن سرامیک و پارکت کف خانه می‌تواند تا حد زیادی به از بین بردن آلاینده‌ها کمک کند.

گرد و غبار، حشرات میکروسکوپی، باکتری ها، قارچ‌ها و … در پرز‌های فرش مخفی می‌شوند و با جارو کردن می‌توان آن‌ها را از بین برد.

کم کردن ریزش مو و شوره حیوانات خانگی 
مو و شوره حیوانات خانگی می‌تواند باعث تشدید بیماری هایی، چون آسم و آلرژی‌های تنفسی شود. این ذرات در هوا یا در پرز فرش‌ها پراکنده و در هنگام تنفس، وارد دستگاه تنفسی انسان می‌شوند.

از بین بردن حشرات و جانوران موذی
حشراتی، چون سوسک ها، مورچه و حیوانات موذی مانند موش‌ها می‌توانند عامل آلودگی محیط و حتی آلودگی هوا و همچنین ناقل بیماری‌های گوناگون باشند.

برای پیشگیری از حضور این جانوران سعی کنید محیط خانه را تمیز نگه دارید و از ریختن مواد غذایی در نقاط مختلف خانه خودداری کنید.

سطل زباله را هر چند وقت یک بار کاملا بشویید و ضد عفونی کنید.

از روش‌های مقابله با جانوران موذی استفاده کنید و تا جایی که امکان دارد آن‌ها را از بین ببرید.

تصفیه هوای خانه با جوشاندن آب و سرکه
سرکه به عنوان یک اسید طبیعی که خواص ضدعفونی کننده و جرم گیر دارد شناخته می‌شود. می‌توان با ریختن چند قطره از این ماده در آب و جوشاندن آن سبب تمیز سازی هوای منزل و ضد عفونی نمودن آن شد. سرکه که با نام علمی اسید استیک شناخته می‌شود می‌تواند بو‌های قلیایی موجود در منزل را از بین ببرد.

همچنین با رقیق سازی سرکه (حل نمودن یک قاشق غذا خوری، در یک فنجان آب) می‌توانید آن را در اطراف اتاقتان اسپری نمایید.

سوزاندن اسپند
سوزاندن اسپند از دیر باز در فرهنگ ما جای داشته و پیشینیان ما نسبت به اهمیت آن پی برده بودند. اسپند به عنوان یک ضد باکتری عمل می‌کند و هوای محیط را تصفیه می‌نماید. سوزاندن اسپند علاوه بر اینکه محیط را خوشبو می‌کند و حس آرامبخشی را به محیط خانه هدیه می‌دهد، سموم و موارد مضر در هوا را نیز از بین می‌برد.

سیر و پیاز
سیر و پیاز نیز دارای خاصیت ضد باکتری هستند که با قرار دادن آن‌ها در قسمت‌های مختلف خانه باعث می‌گردد تا هوای خانه ضد عفونی گردد البته توجه داشته باشید که آن‌ها را برش بزنید و در قطعات مختلف، در بخش‌های مختلف منزلتان قرار دهید. همچنین بخور سیر و پیاز برای پاک سازی فضای منزل بسیار مناسب است.

اکالیپتوس
اکالیپتوس نیز جزء گیاهان موثری می‌باشد که بخور آن می‌تواند باعث ضدعفونی کردن هوای منزل گردد. علاوه بر دارا بودن خواص ضد میکروبی، بخور آن باعث می‌گردد تا بسیاری بیماری‌ها مثل سرماخوردگی، سینه درد و سرفه بهبود بیابد.

مریم گلی
گیاه مریم گلی که در اصطلاح علمی به آن سالویا نیز می‌گویند جزء آن دسته از گیاهانی محسوب می‌گردد که اگر سوزانده شود باعث می‌گردد تا هوای خانه ضدعفونی شود و علاوه بر ضدعفونی کردن هوا باعث می‌گردد تا فشار‌های عصبی درمان گردد و باعث آرامبخشی شود.

استفاده از شمع‌های مومی
شمع‌های پارافینی رایج، مواد شیمایی مضری را از خود منتشر می‌کنند که برای سلامتی دستگاه تنفسی انسان خطرناک است.

اما شمع‌های مومی نه تنها این مواد را در هوا پخش نمی‌کنند بلکه باعث اضافه شدن یون‌های منفی می‌شوند. این یون‌های منفی می‌توانند برخی از آلاینده‌های موجود در هوا را با انجام فرآیند یونیزاسیون از بین ببرند.

پیش از خرید این شمع‌ها توجه داشته باشید که جنس آن‌ها ۱۰۰درصد از موم باشد.

استفاده از زغال فعال در اطراف خانه
از جالب‌ترین روش‌های تصفیه هوا زغال چوب که کربن فعال هم نامیده می‌شود با جذب سموم و آلاینده‌ها به تصفیه هوا در داخل خانه کمک می‌کند. از ویژگی‌های خوب آن می‌توان به بی بو بودن و خاصیت جذب‌کنندگی بالای آن اشاره کرد.

یکی از گزینه‌های موثر و مقرون به صرفه، زغال چوب بامبو است که می‌توانید آن را در کیسه بگذارید و در اطراف خانه خود قرار دهید تا به بهبود کیفیت هوا کمک کند. 

از لامپ نمک کمک بگیرید
قرار دادن یک لامپ نمک صورتی در اتاق یا روی میز کار، یک راه عالی برای تمیز کردن هوای اطراف شماست. این نوع نمک با کاهش آلودگی هوا، پاتوژن‌ها و آلرژن‌ها یک تصفیه‌کننده هواست که آلاینده‌های هوا را جذب و آن‌ها را خنثی می‌کند. جالب اینجاست که این لامپ‌ها حتی در حالت خاموشی هم کار می‌کنند.

استفاده از دستگاه تصفیه هوا
بهترین روش برای مقابله با آلودگی هوای خانگی،  خرید دستگاه تصفیه هوا است. این دستگاه‌ها قادرند تا ۹۹.۹۷درصد آلاینده‌های موجود در هوا را از بین ببرند.

 دقت کنید که کار مهم دیگری که باید برای تصفیه هوایی خانه خود انجام دهید، تمیز کردن مرتب و منظم فیلتر‌های هوا روی سیستم‌های تهویه، بخاری و جاروبرقی است. همچنین از روغن‌هایی با نقطه جوش پایین‌تر برای پخت و پز استفاده کنید برای اینکه بعد از آشپزی تا ساعت‌ها بوی روغن در خانه نپیچد، از روغنی با نقطه جوش پایین استفاده کنید.

روغنی که با دمای کمتری قابل استفاده باشد. معمولا روغن زیتون از روغن‌های دیگر مانند روغن آفتاب‌گردان که به طور متداول برای آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد، نقطه جوش پایین‌تری دارد. با استفاده از این نوع روغن‌ها، هم بوی روغن در خانه کمتر می‌شود و هم آلاینده‌ها.