پسماند بیمارستان های تهران در روز چقدر است؟

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، شینا انصاری در وبینار نقش مدیریت بهینه پسماند‌ها در ارتقاء سلامت و بهداشت که به مناسبت هفته سلامت توسط سازمان مدیریت پسماند برگزار شد، با اشاره به تولید روزانه ۱۱۰ تن پسماند بیمارستانی در تهران گفت: عدم مدیریت مناسب پسماند‌های بیمارستانی می‌تواند موجب انتشار عفونت و عوامل بیماری زا و گسترش بسیاری از بیماری‌های خطرناک مانند ایدز، هپاتیت‌های B ,C از طریق زخم‌های حاصل از پسماند‌های تیز و برنده شود.

وی افزود: با توجه به اهمیت موضوع سلامت شهری، طی سال‌های گذشته شهرداری تهران و بطور مشخص سازمان مدیریت پسماند نسبت به جمع آوری، دفع و امحای پسماند‌های پزشکی اقدام کرده، درحالیکه طبق قانون و آیین نامه‌های اجرایی مترتب بر آن می‌بایست پس از تبدیل این پسماند‌ها به پسماند‌های عادی شهرداری آن‌ها را جمع آوری کند.
مدیر کل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران با بیان اینکه بخش اعظم پسماند‌هایی که در مراکز بزرگ و کوچک واحد‌های درمانی تولید می‌شوند، در گروه پسماند‌های خطرناک طبقه بندی می‌شوند و انجام کنترل‌های لازم و مدیریت صحیح و هوشمندانه آن‌ها بسیارحائز اهمیت است، تصریح کرد: علاوه بر انتشار عفونت و عوامل بیماری زای ناشی از پسماندها، عوامل شیمیایی و فلزات سنگین مانند جیوه، برم و نقره که در برخی تجهیزات پزشکی وجود دارد، تا مدت‌های مدیدی در طبیعت باقی می‌ماند.
تولید روزانه ۴۰۰ تن پسماند بیمارستانی در کشور ؛ سهم تهران ۱۱۰ تن در روز 

انصاری تصریح کرد: بیمارستان‌های کشور به عنوان یکی از بزرگ‌ترین منابع تولید پسماند‌های پزشکی روزانه ۴۰۰ تن پسماند تولید می‌کنند، که این آمار در شهر تهران در ایام کرونا بالغ بر ۱۱۰ تن در روز بوده است. بخشی از این پسماند‌ها پسماند‌های خطرناکی هستند که در صورت عدم اعمال مدیریت مناسب مخاطرات زیادی برای محیط زیست، بهداشت محیط و سلامتی شهروندان ایجاد می‌کنند.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار با اشاره به اینکه از سال ۱۳۸۶ با تصویب و ابلاغ ضوابط و روش‌های مدیریت اجرایی پسماند‌های پزشکی و وابسته در کشور روش‌های تصفیه و بی خطرسازی غیرسوز مطرح شده و متعاقب آن بیمارستان‌های کشور مجهز به سیستم‌های غیرسوز شدند، گفت: نکته قابل توجه این است که استفاده و راهبری این سیستم‌ها بصورت مجزا در واحد‌های درمانی به نحوی که بتواند پسماند‌های ویژه بیمارستانی را به معنای واقعی کلمه بی خطر و نه کم خطر و صرفا ضدعفونی یا disinfect کند به سختی قابل حصول است.

زمان نگهداری موقت پسماند‌های عفونی در شرایط آب و هوای گرم ۲۴ ساعت و سرد ۴۸ ساعت است

انصاری افزود: در مرحله پایش پسماند‌های پزشکی، طبق قانون، تولیدکنندگان پسماند پزشکی موظف‌اند پسماند‌های تولیدی خود را شناسایی و آمار تولید را به تفکیک ۴ دسته اصلی یعنی «عفونی»، «تیز و برنده»، «شیمیایی - دارویی» و «عادی» به صورت روزانه ثبت کنند.
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار تصریح کرد: موضوع بعدی نگهداری این پسماند‌ها در مراکز درمانی در اتاق مبرد و همچنین مدت زمان نگهداری پسماند است که در صورت عدم وجود سیستم خنک کننده، زمان نگهداری موقت پسماند‌های عفونی یعنی فاصله زمانی بین تولید و ضدعفونی شدن در شرایط آب و هوای گرم ۲۴ ساعت و سرد ۴۸ ساعت است.
وی با تاکید بر اهمیت پایش دستگاه‌های ضدعفونی کننده پسماند‌های عفونی مراکز پزشکی، گفت: هر یک از انواع دستگاه‌های ضدعفونی کننده بایستی مجهز به تجهیزات ثبت کامپیوتری یا گرافیک باشد تا بطور اتومات و مداوم پایش شده و تاریخ، زمان، روز، تعداد بار در زمان مشخص شود. دستگاه ضدعفونی کننده باید حداقل سالی یکبار کالیبره شود و مستندات در زمان بازدید موجود باشد تا محصولات جانبی سمی یا خطرناک در حین کار تولید نشود. مرحله بعد پایش میکروبی زدایی پسماند‌های عفونی توسط دستگاه‌های غیرسوز است که با استفاده از اندیکاتور‌های باکتریایی می‌توان میکروبی زدایی پسماند‌های پزشکی را صحه گذاری کرد. به نحوی که هر دستگاه ضدعفونی کننده می‌بایست قابلیت غیرفعال‌سازی میکروبی اسپور‌های باکتری به میزان حداقل تا ۶ کاهش لگاریتمی در پایه ۱۰ را داشته باشد.

در زمینه مدیریت بهینه پسماند‌های بیمارستانی مشکل داریم 

انصاری با بیان اینکه بررسی‌ها حاکی از وجود مشکلات متعدد در عملکرد دستگاه‌ها بواسطه نقایص فنی، عدم کالیبراسیون، عدم نگهداشت و راهبری مناسب و نبود امکانات برای رصد و نظارت کافی و وافی بر عملکرد تک تک این تجهیزات دارد، اظهار کرد: حال اگر علاوه بر مراکزی که این تجهیزات را دارند یعنی بیمارستان ها، مراکز زیادی مانند مطب‌های پزشکی، مراکز تزریقات محلی، کلینیک ها، و آزمایشگاه‌های تشخیص طبی و پژوهشی و سایر مراکز خرد که بالغ بر ۴۲۰۰ مرکز در تهران هستند را در نظر بگیریم خواهیم دید که تنها در رابطه با مدیریت بهینه پسماند‌های بیمارستانی بالاخص پسماند‌های عفونی و تیز و برنده با مشکلات عدیده‌ای روبه رو هستیم که فشار مدیریتی و اجرایی آن علی رغم عدم الزام و تکلیف قانونی شهرداری‌ها همچنان بر دوش شهرداری تهران سنگینی می‌کند.
وی در پایان خاطرنشان کرد: علاوه بر مساله پسماند‌های ویژه پزشکی، مساله دیگر پسماند‌های ویژه صنعتی است که لازم است با توجه به خطرات جدی این دسته از پسماند‌ها از جمله پسماند‌های برق و الکترونیک و پسماند‌های حاوی جیوه و الزام جایگزینی لامپ‌ها و تجهیزات پزشکی دارای جیوه با انواع فاقد جیوه، با توجه به الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون میناماتا برای مدیریت آن‌ها هم اقدامی اثرگذار از جانب متولیان انجام شود.