چند نکته مهم در مورد لنت ترمز و علایم هشدار دهنده و زمان تعویض آن

به گزارش گروه وبگردی خبرگزاری صدا و سیما، بدون تردید سیستم ترمز از مهمترین و حیاتی‌ترین قابلیتهای ایمنی خودرو به‌حساب می‌آید که از اجزا و قطعات مختلفی تشکیل شده است. لنت ترمز، بخش مهمی از سیستم ترمز خودرو است و عوامل گوناگونی در انتخاب بهترین لنت ترمز خودرو تاثیرگذار هستند وظیفه کاهش سرعت و نگه داشتن خودرو بر عهده سیستم ترمز است اما اغلب رانندگان با کارکرد اجزای سیستم ترمز از جمله لنت آشنایی کافی ندارند؛ از این‌رو بسیاری از افراد سوالات بیشماری در ذهن دارند که لنت ترمز چیست و چگونه عمل می‌کند؟   چرا و چه موقع باید لنت ها را تعویض کرد؟ چگونه می توان طول عمر لنت ترمز را افزایش داد؟ در هنگام انتخاب بهترین لنت ترمز اتومبیل در میان انواع مختلف باید به چه ویژگی‌هایی توجه کرد؟ برای رسیدن به پاسخ این سوالات، توصیه می‌کنیم تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا اطلاعات کامل و جامعی در ارتباط با لنت ترمز خودرو، عملکرد، انواع و بهترین لنت ترمز در بازار قطعات و لوازم یدکی خودرو در اختیارتان قرار دهیم.

لنت ترمز چیست و چه وظیفه ای دارد؟

لنت یکی از مهمترین اجزای سیستم ترمز خودرو است که وظیفه ایجاد نیروی اصطکاک به منظور ایست و کاهش شتاب را برعهده دارد. در واقع نیروی اصطکاک ایجاد شده توسط لنت ترمز خودرو به کمک دیسک ترمز سبب کاهش سرعت و ایست کامل خودرو خواهد شد.

به عبارت دیگر لنت‌ها بر روی دیسک‌ها فشرده شده و سایش بین لنت و دیسک منجر به اصطکاک می‌شود و در نهایت این نیروی اصطکاک به چرخ‌ها اعمال شده و سبب کاهش سرعت یا توقف کامل خودرو می‌شود؛ بنابراین لنت ترمز در طول مدت رانندگی همواره در حال کار است و همین موضوع سبب افزایش استهلاک لنت‌ها می‌شود.

چرا باید لنت ترمز  را تعویض کرد؟

همانطور که در بخش قبل اشاره شد، لنت ترمز اتومبیل همواره برای کاهش شتاب و توقف خودرو در حال کار کردن است و به مرور زمان مستهلک می‌شود؛ از این‌رو بعد از فرسودگی زیاد باید به سرعت تعویض شود. قدرت ترمزها تا حد زیادی به لنت‌ها وابسته است و هرچقدر فرسودگی این قطعات بیشتر شود، مدت زمان لازم برای کاهش سرعت و توقف کامل خودرو افزایش می‌یابد که بسیار خطرناک خواهد بود. از طرفی پدال ترمز نیز سفت نبوده و پایینتر از حد معمول قرار می‌گیرد.

عواملی از قبیل نوع خودرو، محل رانندگی (آسفالت، جاده پرفراز و نشیب و …)، آب و هوا و شیوه رانندگی بر روی عمر لنت‌ها اثرگذار هستند؛ بنابراین به‌‌طور دقیق نمی‌توان عمر لنت ترمز ماشین را تعیین کرد اما عمر متوسط لنت‌های ترمز چیزی در حدود 80 هزار کیلومتر است.

لازم به ذکر است که رانندگان باید هر 15 هزار کیلومتر وضعیت لنت ترمز خودرو را بررسی کرده و به مکانیکی مراجعه کنند.

وقتی لنت های ترمز فرسوده می شوند چه اتفاقی می افتد؟

هر بار که در خودروتان ترمز می گیرید باعث مقادیر بسیار ریزی از خراش و فرسایش روی لنت های ترمزتان می شوید. این اصطکاک برای هر نوع از لنت های ترمز اعم از سرامیکی، آلی یا فلزی منجر به فرسایش روکش محافظتی از روی آنها می شود. این فرسودگی به مرور زمان شروع به انباشته شدن می کند: همین طور که لنت های ترمز خودروی شما باریک تر و باریک تر می شوند درنهایت به نقطه ای می رسند که باید تعویض شوند. در ادامه به نشانه هایی که برای دانستن زمان تعویض لنت های ترمز باید به دنبال آنها بگردید اشاره می کنیم:

• صداهای تیز و گوش خراش

عموماً اولین نشانه ای که هر راننده متوجهش می شود یک صدای زوزه  تیز و گوش خراش در هنگام اعمال ترمز است. این صدا در اثر یک شیم فلزی کوچک که درست به همین منظور در لنت ترمز تعبیه شده ایجاد می شود. وقتی در حین ترمز به طور مرتب این صدا را می شنوید به احتمال زیاد موعد بردن خودرو نزد یک متخصص ترمز جهت انجام بازرسی رسیده باشد.

وقتی ترمزها در معرض شرایط مرطوب و نمناک قرار می گیرند، مثلاً پس از باران شدید، لایه نازکی از غبار می تواند روی لنت های ترمز بنشیند و صدای تیز مشابهی در هنگام ترمزگیری ایجاد کند. محو شدن این صدا بعد از چند ترمز ابتدایی نشانگر خوبی از انباشت اندک مقادیر زنگ روی لنت ترمز و عدم نیاز به تعویض لنت ها است.

• کمتر از یک چهارم اینچ ضخامت لنت ترمز

برای بررسی اینکه آیا زمان تعویض لنت های ترمز خودرویتان رسیده یا نه می توانید آن ها را به صورت چشمی نیز بازرسی کنید. از لابه لای پره های چرخ نگاهی بیندازید. باید قادر باشید لنت ترمز را که روی روتور ترمز فشرده شده ببینید. اگر ضخامت لنت کمتر از یک چهارم اینچ (حدود سه میلی متر) باشد آنگاه باید به فکر بازرسی شدن ترمزهایتان باشید مخصوصاً اگر از بازرسی قبلی مدت زیادی گذشته باشد.

• غِرغِر و سایش عمیق فلز روی فلز

اگر صدای بم و ضعیفی می شنوید که شبیه صدای سایش فلز روی فلز یا غِرغِر همراه لرزش است می تواند نشانه ی این باشد که نه تنها لنت های ترمز کاملاً ساییده شده‌اند بلکه دیسک ترمز و قاب لنت ترمز با هم تماس پیدا کرده‌اند. از آنجا که چنین تماس فلز با فلزی می تواند به‌سرعت باعث آسیب دیدگی بیشتر سیستم ترمز بشود در صورت شنیدن چنین صدایی باید خودروی خود را در اسرع وقت به تعمیرگاه ببرید.

• چراغ‌های نشانگر

برخی خودروها دارای چراغ نشانگری روی داشبورد هستند که زمان تعویض لنت های ترمز را مشخص می کند. برای اینکه ببینید خودروی شما به سیستم هشدار دهنده ی کاهش لنت مجهز شده یا خیر دفترچه راهنمای آن را مشاهده کنید. به یاد داشته باشید که اگر چراغ روشن شد باید به تعمیرکار بگویید که علاوه بر لنت‌های ترمز، سنسورها را نیز تعویض کند.

لنت های ترمز تا چه مدت دوام می آورند؟

پاسخ واقعی به پرسش میزان دوام لنت های ترمز خودرو به خودرو و راننده به راننده متفاوت است. به عنوان مثال اگر اغلب در محیط های شهری یا در ترافیک سنگین همیشگی رانندگی می‌کنید نسبت به کسی که در مکان های روستایی یا بزرگراه ها رانندگی می کند دفعات به مراتب بیشتری ترمز می گیرید. برخی افراد تمایل به «رانندگی با ترمز» دارند بدین معنا که پدال ترمز را بر حسب عادت به دفعات بیشتری نسبت به سایر رانندگان فشرده و رها می کنند. این کار باعث فرسایش سریع تر لنت های ترمز می شود.

حتی باید در نظر داشت که زمان مناسب برای تعویض لنت‌های چرخ جلو و عقب هم با هم تفاوت دارد. اما به طور کلی می‌توان به سوال بالا اینگونه پاسخ داد:

در صورتی که ماشین شما ۲۰ تا ۳۰ هزار کیلومتر کار کرده باشد وقت آن رسیده که نسبت به لنت ترمز خود حساس شوید و آن را بررسی کنید. با توجه به اینکه لنت‌های ترمز چرخ‌های عقب عمر بیشتری دارند، این زمان از ۷۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر متغیر است. باز هم تاکید می‌کنیم این مقادیر برای یک خودرو با کارکرد معمولی است و اگر شما در مکان‌هایی با شرایط سخت رانندگی می‌کنید یا درصد استفاده از ماشین برای شما بالاست، این زمان قطعا کوتاهتر خواهد بود.

چگونه طول عمر لنت ترمز را بیشتر کنیم؟

از آنجایی که لنت ترمز یک قطعه مصرفی است نمی‌توان انتظار داشت که با رعایت برخی نکات نیازی به تعویض آن نداشته باشیم. اما با رعایت برخی نکات می‌توان تا حد امکان تعویض را به تعویق انداخت. برای افزایش عمر لنت ترمز سعی کنید…

• • خودداری از ترمز گرفتن بیش از حد. کمتر در ترافیک قرار بگیرید. زیرا در ترافیک دائماً ترمزخودرو درگیر است. همین امر باعث استهلاک آن خواهد شد.
  • تحمیل نکردن وزن بیش از ظرفیت خودرو به آن. خودرو را خیلی سنگین نکنید تا از فشار به چرخ‌ها و لنت عقب پیشگیری شود. سرنشین کمتر لنت ترمز بهتر!
  • توجه به وضعیت دیسک ترمز
  • هنگام خرید لنت ترمز به کیفیت و مرغوب بودن جنس آن توجه کنید. این نکته را هم در نظر داشته باشید لنت‌ها بهتر است از لحاظ جنس به صورت جفت باشند. (محور جلو یا عقب)
  • خودداری از ترمز کردن ناگهانی در هنگام رانندگی با سرعت بالا. از شما خواهش می‌کنیم برای سلامت جان خود و دیگران و همینطور افزایش طول عمر لنت ترمز تهاجمی رانندگی نکنید. شتاب گیری‌های پشت سر هم و ترمز‌های وحشتناک می‌تواند تاثیر زیادی در طول عمر لنت‌های ترمز خودرو داشته باشد.
  • برداشتن تدریجی پا از روی پدال گاز برای کمک کردن سرعت
  • بهتر است در انتخاب نوع مسیر خود دقت کنید و خودرو را در شرایط سخت مثل شیب زیاد قرار ندهید.
  • لنت ترمز سفت انتخاب کنید. منظور ما لنت‌هایی است که با مواد سخت تر ساخته شده و عمر بیشتری دارند. البته نکته منفی لنت سخت این است که باید صبر کنید تا گرم شوند

برای رفع صدای لنت ترمز چکار کنیم؟

حالا برسیم به اینکه اگر لنت ترمز خودرو بر اثر ارتعاش صدا ایجاد کرد، چه راه حلی برای از بین بردن آن وجود دارد و چگونه می‌توان این صدا را رفع کرد. بهتر است بدانید در ترمز‌های دیسکی بین لنت و دیسک یا لنت و کلیپر ممکن است ارتعاش به وجود بیاید. در حالیکه لرزش در سیستم ترمز کاسه ای بین کفشک و کاسه خواهد بود. برای رفع صدای لنت ترمز کافیست:

• از لنت با کیفیت و مرغوب استفاده کنید و احتمال بروز صداها را کاهش دهید.
• هنگام گرفتن ترمز به دقت به لنت‌ها گوش دهید تا مطمئن شوید منبع صدا لنت‌ها هستند و بعد از آن برای بررسی اقدام کنید.
• تمام اجزای ترمز مثل پین‌ها و فنرها که به مرور زمان مستهلک می‌شوند را تعویض نمایید و یا در ضورت شل شدن به آن‌ها رسیدگی کنید.
• اگر با وجود رسیدگی‌های لازم باز هم صدای لنت ترمز قطع نشود، بهترین راه استفاده از shim‌ها می‌باشد که به جلوگیری از ارتعاش بین لنت و کالیپر کمک بزرگی می‌کنند. این shim‌ها در فضایی پشت لنت قرار می‌گیرند و باید برای به کار گیری آن‌ها لنت را خارج نمایید.
• مطمئن شوید که از کلیپر سالمی‌ استفاده می‌کنید. زیرا در صورت کثیفی و غیر استاندارد بودن این بخش ارتعاشات زیادی به وجود خواهد آمد.
• مواظب باشید لنت ترمز خودرو شما بیش از حد شیاردار نشود و در صورت چنین وضعیتی حتماً برای تعویض آن اقدام کنید.
• گاهی یه حرکت ساده مثل سمباده زدن سطح لنت می‌تواند صدای لنتی که مدت‌ها به دنبال دلیل آن بودیم را برطرف سازد. پس حتما به این مورد هم توجه داشته باشید.
• بهتر است زمانی که لنت ترمز خودرو را تعویض می‌کنید از عوض کردن گیره نگهدارنده آن غافل نشوید.

علل صدای لنت ترمز خودرو

به عنوان نکته پایانی بد نیست نگاهی بندازیم به انواع صداهایی که ممکن است با گذشت زمان از سوی لنت ترمز خودرو به گوش ما برسد. این صداهای مختلف هر کدام دلیلی خاصی دارند و راه حل خود را می‌طلبند. در تصویر زیر به جزئیات انواع صدا را توضیح داده ایم و امیدواریم با دانستن آن هوشمندانه سراغ تعمیر لنت خودرو خود بروید.

انواع لنت ترمز خودرو

لنت ترمز در بازار لوازم و قطعات خودرو دارای انواع مختلفی است که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم:

۱-    لنت ارگانیک
این لنت ترمز ماشین از جنس فیبر و رزین ساخته شده است و بسیار نرم بوده و صدای زیادی ایجاد نمی‌کند، اما خاک زیادی تولید کرده و فرسودگی آن به سرعت اتفاق می‌افتد.

۲-    لنت فلزی و نیمه فلزی
این مدل لنت ترمز اتومبیل از دوام و قدرت بسیار بالایی برخوردار است، اما صدای زیادی تولید کرده و به مرور زمان سبب فرسودگی روتر ترمز می‌شود. لازم به ذکر است که لنت‌های فلزی و نیمه فلزی برای اغلب خودرو‌ها مناسب هستند.

۳-    لنت سرامیکی
لنت‌های سرامیکی از جنس فیبر مسی و سرامیک ساخته می‌شوند و فیبر مسی موجود در آن سبب هدایت گرما شده و به ایجاد اصطکاک بیشتر کمک خواهد کرد. این مدل لنت صدا و گرد و غبار بسیار کمی ایجاد می‌کند و برای انواع شرایط آب و هوایی و رانندگی در مسیر‌ها و جاده‌هایی با شرایط متنوع مناسب است.

۴-    لنت زینتری
از لنت‌های زینتری برای خودرو‌های مسابقه استفاده می‌شود و عمر مفید آن بسیار کم است؛ از این‌رو این مدل لنت ترمز خودرو برای خودرو‌های معمولی مناسب نبوده و در صورت استفاده، قدرت ترمزگیری کاهش می‌یابد.

بهترین لنت ترمز چه ویژگی‌هایی دارد؟

بسیاری از رانندگان خودرو در هنگام انتخاب و خرید لنت ترمز اتومبیل با این چالش مواجه هستند که بهترین لنت ترمز دارای چه ویژگی‌هایی است؟! به‌طور کلی لنت‌ها باید در برابر گرما و حرارت بالا مقاومت خوبی از خود نشان دهند. همچنین بالا بودن ضریب اصطکاک لنت‌ها سبب افزایش مقاومت آن‌ها می‌شود اما این نکته را در نظر بگیرید که مواد تشکیل‌دهنده لنت‌ها باید از نرمی مناسبی برخوردار باشند تا به راحتی بر روی دیسک نچسبند و سروصدا ایجاد نکنند. به‌طور کلی در انتخاب بهترین لنت ترمز خودرو باید به موارد زیر توجه کرد:

• نوع و وزن خودرو
• کاربرد خودرو (سواری شخصی، تاکسی، وانت بار و …)
• مسیر تردد خودرو
• شرایط آب و هوایی محیط
• نوع سیستم ترمز خودرو
• میزان سرعت رانندگی