بهینه‌سازی استخراج عصاره آنتی‌اکسیدانی چای سفید

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، خانم الهام احمدی به‌عنوان نخستین فارغ‌التحصیل دکتری تخصصصی رشته علوم و مهندسی صنایع غذایی دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار  در رساله دکترایش با عنوان «بهینه‌سازی استخراج الکلی عصاره آنتی‌اکسیدانی چای سفید با استفاده از پیش تیمار فراصوت، ریزپوشانی عصاره به روش لیپوزوم و استفاده از آن برای پایدارسازی روغن‌های خوراکی» توانست نخستین مقاله ISI در سطح Q ۱ بین دانشجویان این دانشگاه را تولید کند.
وی در تشریح چکیده رساله دکتری خود گفت: هدف از این مطالعه، استفاده از نانولیپوزوم‌های حاوی عصاره چای سفید به‌عنوان یک ترکیب ضداکسایشی طبیعی در روغن خوراکی سویا بود. به همین منظور عصاره‌گیری به کمک امواج فراصوت و با استفاده از سه حلال (اتانول، متانول و ترکیبی) انجام و ویژگی‌هایی از قبیل بازده استخراج، میزان ترکیبات فنولی کل، فعالیت مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد (DPPH) عصاره‌های تولیدی ارزیابی شد.
فارغ‌التحصیل رشته دکتری تخصصی علوم و مهندسی صنایع غذایی، گرایش شیمی مواد غذایی مطرح کرد: برای تولید نانولیپوزوم‌های حاوی عصاره بهینه چای سفید، نسبت‌های مختلف لستین- کلسترول براساس روش هیدراتاسیون لایه نازک و سونیکاسیون تهیه و روی نانولیپوزوم‌های تولیدی آزمایش‌های مختلفی صورت پذیرفت.
خانم احمدی اضافه کرد: بعد از تهیه عصاره چای سفید و نانولیپوزوم بهینه حاوی ۳ غلظت از آن‌ها به روغن سویا بدون آنتی اکسیدان اضافه شد و ۹۶ ساعت این روغن‌ها در دمای ۶۳ درجه سانتیگراد در آون آزمایشگاهی نگهداری شدند و بعد، آزمایش‌هایی مانند پراکسید، آنیزیدین و شاخص تیوباربیتوریک اسید روی روغن‌ها انجام شد و در نهایت سینتیک اکسایشی روغن‌ها مورد بررسی قرار گرفت.
وی اضافه کرد: نتایج نشان داد که با افزایش شدت فراصوت، مقدار ترکیبات فنولی و فعالیت مهارکنندگی رادیکال‌های آزاد (DPPH) ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت و بیشترین میزان این مواد در حلال متانول و کمترین آن در حلال اتانول مشاهده شد. با افزایش زمان و شدت فراصوت، مقدار بازده استخراج عصاره چای سفید به صورت معنی داری افزایش یافت و در نهایت عصاره متانولی با پیش تیمار فراصوت به مدت ۱۵ دقیقه و شدت ۱۱ khz به عنوان بهترین نمونه‌ای که دارای بالاترین ترکیبات فنولی و خاصیت آنتی اکسیدانی و بازده استخراج بود، انتخاب شد.
خانم احمدی تبیین کرد: بر این اساس نمونه نانولیپوزوم حاوی ۶۰۰ پی پی ام عصاره چای سفید مقاومت بالاتری در برابر اکسایش از خود نشان داد. بررسی سینتیک اکسایشی روغن‌ها نیز نشان داد که میزان ثابت سرعت واکنش اکسیداسیون تمام نمونه‌ها با افزایش دما افزایش یافت.
وی افزود: کمترین میزان انرژی فعال‌سازی مربوط به نمونه روغن بدون آنتی اکسیدان و بیشترین آن مربوط به نمونه حاوی عصاره آزاد چای سفید بود. ضریب دمایی نمونه حاوی نانولیپوزوم و روغن بدون آنتی اکسیدان به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار بود که نشان‌دهنده پایداری اکسایشی متفاوت این روغن‌هاست.