نحوه نشستن صحیح و نکات کاربردی ارگونومیک در هنگام رانندگی

به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، در شهرهای پر ترافیک امروزی ساعات زیادی را در خودرو و به صورت نشسته سپری می‌کنیم. رانندگان وسایل نقلیه عمومی بیشتر از هر گروه دیگری در معرض آسیب‌های نشستن طولانی مدت مثل ابتلا به گردن درد، کمردرد و فتق دیسک هستند. بنابراین باید ارگونومی خودرو را فرا بگیریم. اگر در حین رانندگی دچار کمر درد و گردن درد می‌شوید؛ ممکن است طرز نشستن و یا نوع رانندگی شما تا میزان زیادی باعث این مشکلات جسمی شده باشد؛ در ادامه‌ مطلب با نشستن درست در خودرو به صورت تصویری و ساده آشنا می‌شوید. در نظر داشته باشید به نشستن درست همچون یک سیستم بهم مرتبط نگاه کنید و هیچ مرحله‌ای را حذف نکنید. توجه کنید درست نشستن مجوزی برای نشستن‌های طولانی مدت نیست. از هر فرصتی برای حرکت استفاده کنید.

نکات کاربردی در رانندگی ارگونومیک

موقعیت صندلی خودرو و نحوه نشستن در آن می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر بدن شما داشته باشد.

شایع‌ترین آسیب‌ها در حین رانندگی

بیشتر رانندگان دردهایی شامل کمردرد، سفت شدن شانه‌ها و گردن، گرفتگی در پا یا ساق پا، سردرد یا فشار چشم را گزارش می‌کنند.  رانندگی طولانی یک عامل خطر برای کمردرد است و این خطر برای افرادی که بیش از ۲۰ ساعت در هفته رانندگی می‌کنند افزایش می‌یابد.

این تنها نشستن در یک موقعیت ثابت نیست که می‌تواند باعث ایجاد مشکل شود. طبق مطالعه‌ای در دانشگاه لافبورو، سوار شدن و خارج شدن از وسیله نقلیه برای ۹٫۷ درصد از افراد مسن سخت و ناراحت کننده است. باز و بسته کردن درب صندوق عقب و قرار دادن بار در آن، برای ۱۲ درصد از زنان مسن دشوار است؛ در حالی که چرخاندن تنظیم پشتی سر و تنظیم کمربند ایمنی نیز می‌تواند برای برخی افراد مشکلاتی ایجاد کند.

سایر علت‌های شایع آسیب زا در حین رانندگی عبارتند از:

• نشستن طولانی مدت
• نشستن در وضعیت اشتباه
• وضعیت بدنی ضعیف
• چرخاندن بدن به یکباره
• قرار دادن وسایل در داخل یا خارج از وسیله نقلیه، از جمله قرار دادن کودکان در صندلی ماشین و گذاشتن وسایل در صندوق عقب

علائم آسیب‌های رایج رانندگی از خفیف تا شدید:

• سوز سوز شدن
• گرفتگی عضلات
• درد شانه یا گردن
• کمردرد مزمن
• مشکلات ستون فقرات

رانندگی ارگونومیک چیست و چرا مهم است؟

ارگونومی مطالعه کارایی افراد در محیط کار و تجهیزاتی است که از آن استفاده می‌کنند. طراحان خودرو در طراحی فضای داخلی خودرو از اصول ارگونومی استفاده می‌کنند تا رانندگان به راحتی بتوانند بر روی صندلی بنشینند؛ و وسایل مورد نیاز در دسترس و در دیدشان باشد. اما شکل یا اندازه‌ استفاده از ارگونومی در همه‌ خودروها یکسان نیست؛ بنابراین طرح‌ها اغلب ترکیبی از گزینه‌هایی هستند که برای اکثر افراد مناسب است.

در گذشته، بسیاری از خودروها با در نظر گرفتن رانندگان مرد طراحی می‌شدند؛ به همین دلیل زنان از آنجا که قد کوتاه‌تری دارند؛ در حین رانندگی دچار مشکل می‌شدند. خودروهای جدیدتر اکنون گزینه‌های بسیار بیشتری برای تنظیمات خود دارند تا مطمئن شوند همه انسان ها با هر اندازه قد و وزن می‌توانند در وضعیت صحیح رانندگی کنند.

موقعیت صحیح رانندگی چیست؟

همه ما فکر می‌کنیم که درست و اصولی روی صندلی خودرو می‌نشینیم. اما این قواعد آنقدرها هم که فکر می‌کنید ساده نیست. در  ادامه، خلاصه‌ای از توصیه‌های کارشناسان ارگونومی رانندگی در دانشگاه لافبورو ذکر شده است.

 ابتدا صندلیتان را تا حدی جلو بکشید که پاها به راحتی به پدال‌ها برسد و بتوانید به پشتی صندلی تکیه کنید. فاصله صندلی تا پدال باید طوری تنظیم شود که زانوها کمی خم ( در حدود 120 درجه) قرار گیرند. فاصله پشت زانوها تا لبه صندلی باید حدود 2 انگشت باشد.     

بررسی کنید که صندلی خودروی شما به اندازه کافی بلند است تا دید خوبی به جاده داشته باشید. محل نشستن شما باید حداقل به اندازه زانوهای شما بلند باشد. ارتفاع صندلیتان را بالا ببرید تا جایی که بتوانید مسیر را به راحتی ببینید و لگن و زانوها در یک راستا باشند. از آنجایی که بیشتر صندلی‌ها قابلیت تنظیم ارتفاع ندارند، می توانید از یک به نشین مناسب استفاده کنید. در نظر داشته باشد ارتفاع صندلی را تا حدی بالا نبرید که برای دیدن مسیر مجبور به خم کردن سر باشید. همچنین برای کاهش درد نشیمنگاهی در هنگام رانندگی و کاهش ارتعاشات خودرو، روی صندلی اتومبیل به نشین قرار دهید.

اگر صندلی شما قابل تنظیم است؛ بررسی کنید که ران‌هایتان بدون فشار در جای خود قرار دارند. زاویه صندلی را بررسی کنید؛ اگر بیش از حد باز است؛، باید گردن خود را بیش از حد خم کنید تا به سمت جلو بروید. سپس تکیه گاه کمر را تا جایی که ممکن است تنظیم کنید تا به راحتی قوس کمر شما را پر کند. این کار می‌تواند به کاهش درد کمر کمک کند.

پشتی صندلیتان را تا اندازه‌ای بخوابانید که در زاویه 100 درجه بنشینید. نشستن در این زاویه فشار وارد بر ستون فقرات کمری را کاهش داده و احساس راحتی خواهید داشت. اگر با خواباندن پشتی صندلی و هنگام چرخاندن فرمان اتومبیل، مجبور به برداشتن شانه‌ها از صندلی شدید، مطمئن شوید که پشتی صندلیتان را خیلی خوابانده‌اید. اگر هنگام رانندگی به جلو خم می‌شوید، پشتی صندلی را کمی راست‌تر کنید. دست شما باید به راحتی به فرمان اتومبیل برسد و هنگام گرفتن آن، آرنجتان کمی خم باشد.

اگر فرمان شما قابل تنظیم است؛ بررسی کنید که آیا به راحتی به آن دسترسی دارید و مانع دید شما از آپشن های حیاتی روی داشبورد نشود. تصور کنید فرمان اتومبیل صفحه ساعت است. دست چپ تان را روی ساعت 9 و دست راست تان را روی ساعت 3 بگذارید. در این صورت تسلط کامل به فرمان خواهید داشت. رانندگی با یک دست می‌تواند باعث چرخش ستون فقرات و آسیب به آن شود.

مطالعات نشان می‌دهد تنظیم صحیح پشت سری اتومبیل، صدمات حاصل از تصادفات رانندگی را 24 تا 44 درصد کاهش می‌دهد. پشت سری صندلی اتومبیل را به اندازه‌ای بالا ببرید که مرکز پشت سری بالای گوش قرار بگیرد. هر چه فاصله گردن از صندلی کمتر باشد، میزان فاصله‌ای که سر در تصادفات رانندگی به عقب می‌رود محدود می‌گردد. بنابراین تنظیم پشت سری صندلی اتومبیل و نصب محافظ گردن برای جلوگیری از آسیب به گردن در تصادفات رانندگی توصیه می‌شود.

هنگام رانندگی پشت باید کاملا به صندلی تکیه داده شود. به هیچ عنوان به جلو خم نشوید. اگر به پدال‌ها و به فرمان نمی رسید، صندلی را تنظیم کنید نه اینکه بدنتان را به جلو بکشید. تکیه کردن به پشتی صندلی برای حمایت از ستون فقرات و عضلات پشت ضروری است.
از آنجایی که بیشتر صندلی‌ها نمی‌توانند گودی کمر را پر کنند بهتر است از پشتی طبی استفاده کنید. هنگام نشستن بیشتر وزن بالاتنه روی کمر وارد می‌شود که هیچ تکیه‌گاهی ندارد، به همین دلیل بیشتر آسیب‌ها به این ناحیه وارد می‌شود؛ بنابراین حتما از پشتی طبی استفاده کنید.

کمربند ایمنی خود را ببندید و مطمئن شوید که به درستی تنظیم شده است. بند پایین کمربند باید روی ناحیه لگن و بند مورب روی شانه محکم باشد؛ نه روی گردن، در صورت امکان ارتفاع گیره را تنظیم کنید. در حوادث رانندگی احتمالی مسلما شما می‌خواهید بندها به استخوان لگن گیر کنند نه شکم. زنان باردار باید کمربند را صاف روی ران‌ها، زیر شکم قرار دهند.

عادت‌های بد رانندگی

عادت کردن به رانندگی با یک دست و یا قرار دادن یک دست روی دنده از عادات بد رانندگی است. سعی کنید هر دو دست را تا جایی که ممکن است روی فرمان نگه دارید؛ زیرا این کار باعث می‌شود که یک شانه بیشتری از آن یکی تحت فشار نباشد و احتمال پیچ خوردن ستون فقرات شما وجود ندارد. اگر در رانندگی بازو درد گرفتید؛ سعی کنید بازوهایتان را وضعیت بهتر قرار دهید؛ شانه‌هایتان را شل کنید یا صندلی‌تان را تنظیم کنید. برای بهبود شرایط بهتر است؛ کف دست‌های شما پایین‌تر از شانه‌های شما باشد.

چگونه در سفرهای طولانی خسته نشویم؟

اگر یک سفر جاده‌ای طولانی در پیش دارید؛ باید آمادگی آن را داشته باشید؛ زیرا این آمادگی به کاهش سطح استرس شما کمک می‌کند و خستگی‌تان کمتر خواهد شد.

سعی کنید خودرو را پر از وسایل نکنید؛ تا دیدتان به آینه‌ها و پشت خودرو مسدود نشود.

در طول سفر، استراحت‌های زیادی داشته باشید. طبق آیین نامه حداقل هر دو ساعت یک ۱۵ دقیقه استراحت کافی است.

برای استراحت از خودرو خارج شوید و موقعیت خود را تغییر دهید؛ پیاده روی کنید؛ حرکات کششی انجام دهید. در صورت امکان از همسفر خود بخواهید رانندگی کند.

راحت‌ترین خودرو برای رانندگی کدام است؟

اگر با رعایت کردن تمام نکات بالا، باز هم رانندگی باعث درد و رنج شما می‌شود؛ یک خودروی مناسب‌تر بخرید. بله درست است؛ رانندگی با خودروهای گران قیمت به احتمال زیاد بهتر و راحت‌تر است؛ اما سایر خودروها نیز تا حد توان شرایط خوبی را برای شما فراهم می‌آورند. به عنوان مثال اگر در حین داخل شدن و یا خروج از خودرو دچار مشکل و درد می‌شوید؛ خوردوی را انتخاب کنید که صندلی بالاتری دارد. رانندگان قدبلند بهتر است سراغ خودروهایی با صندلی‌های عمیق‌تر یا بالشتک‌های قابل تنظیم‌تر باشند. اگر مشکل کمر دارید؛ مدلی که دارای پشتیبان کمری است انتخاب کنید. حتی می‌توانید این شرایط را در خودرو خود به وجود بیاورید و با کمی هزینه آن را ارگونومیک‌تر کنید.

منابع: 

rac.co 

barad.com