محور‌های نیاز مصرف‌کننده در ارز دیجیتال بانک‌های مرکزی چیست؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما, به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی محمد ارباب افضلی، پژوهشگر پژوهشکده پولی و بانکی در نشست تخصصی ریال دیجیتال، توسعه و به کار گیری آن در اکوسیستم مالی ایران، در رابطه با انگیزه‌ها و رویکرد‌ها در توسعه ریال دیجیتال، گفت: فرآیندی در دیجیتالی شدن ایجاد شده است که رقابتی بین پول عمومی و خصوصی به وجود آورده است. اکنون بازیگران غیربانکی به وجود آمده‌اند که به صورت پول خصوصی نقش خود را ایفا می‌کنند. بانک‌های مرکزی در رقابت پول‌های خصوصی، پول دیجیتال را به وجود آورده‌اند.

وی افزود: در رقابت پول ملی با پول‌های خصوصی تهدیدی برای اقتصاد‌ها وجود دارد و آن هم کریپتویی شدن است. این تهدید برای کشور‌هایی که تورم بالاتری دارند جدی‌تر است. حفظ حاکمیت پولی، توسعه شمول مالی و سایر موارد نیز از دیگر انگیزه‌های به وجود آمدن پول دیجیتال بانک‌مرکزی هستند.

افضلی با اشاره به مطالعات BIS بر طراحی پول دیجیتال بانک‌مرکزی (CBDC)، اظهار کرد: این مطالعات به طراحی پول دیجیتال بانک مرکزی بر اساس نیاز‌های مصرف‌کننده پرداخته است که بر اساس این نتایج، محور‌هایی که برای ریال دیجیتال در نظر گرفته شده است نیز بر همین اساس است.

وی در ادامه گفت: امنیت مشابه وجه نقد، سهولت استفاده، پایبندی به پایگاه‌های داده متعارف (DLT) یا امنیت پرداخت، صیانت از حریم خصوصی، گستره کاربری و در دسترس بودن، شش محور نیاز‌های مصرف‌کننده در ارز دیجیتال بانک‌های مرکزی است.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: به دلیل ماهیت پایگاه‌های داده متعارف (DLT) این شیوه توان تراکنشی کمتری دارد و نمی‌توان به راحتی از آن برای پول دیجیتال بانک‌مرکزی (CBDC) استفاده کرد. بر اساس مطالعات فقط ۹ درصد از بانک‌های مرکزی از DLT استفاده می‌کنند که از این میان تنها هفت طرح مطرح و معتبر هستند.

افضلی در رابطه با استفاده از سیستم مبتنی بر توکن برای صیانت از حریم خصوصی در ارز‌های دیجیتال بانک‌های مرکزی دینا، گفت: تنها ۵ درصد از طرحها اشاره کرده‌اند که بر اساس سیستم ناشناس و توکن طراحی شده‌اند و در دنیا چهار طرح بر این اساس طراحی شده که هیچ‌کدام از آن‌ها  مطرح و معتبر نیستند.

وی تصریح کرد: در رابطه با ریال دیجیتال چهار نکته اساسی باید مد نظر باشد. اول اینکه توسعه این اکوسیستم باید با میدان دادن به بخش خصوصی باشد. دومین نکته این است که رویکرد محتاطانه‌ای در به کارگیری فناوری DLT داشته باشیم. زیرا این فناوری کارایی لازم برای پول دیجیتال بانک مرکزی را ندارد. مسئله بعدی اهمیت شناسایی مشتری و پرهیز از اتکای صرف به دسترسی مبتنی بر توکن است. زیرا این سیستم هنوز کارایی خود را در حفظ امنیت و دوری از فعالیت‌های مجرمانه نشان نداده است.

این پژوهشگر پژوهشکده پولی و بانکی در پایان صحبت‌های خود گفت: رویکرد همکارانه در عرصه بین‌الملل مسئله دیگری است که باید به آن توجه شود. عموما کشور‌های معتبر از این شیوه برای طراحی ارز دیجیتال بانک‌مرکزی خود استفاده کرده‌اند و توجه به این بخش در ریال دیجیتال می‌تواند کارایی این ابزار را افزایش دهد.