در برنامه میز اقتصاد مطرح شد
نخستین نمایشگاه رسانه های صوت و تصویر فراگیر رصتا
نوابی دبیر نخستین نمایشگاه رسانه های صوت و تصویر فراگیر رصتابا اشاره به برگزاری نمایشگاه از دیروز۱۱ اسفندگفت:۹۶ تااز پلتفرمها یا سکوهای نمایشی را به این نمایشگاه دعوت کردیم.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمابرنامه میز اقتصادشبکه خبرباحضورنوابی دبیر نخستین نمایشگاه رسانههای صوت و تصویر فراگیر رصتا به صورت تلفنی و محمد حسن خلعتبری معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترابه موضوع سازوکارحمایتی از رسانه های صوت وتصویرفراگیرپرداخت.جزییات این گفتگو را در ادامه می خوانید.
مقدمه مجری: بیش از ده سال از فعالیت شبکه نمایش خانگی کشور بر بسترفضای مجازی میگذرد و حالا دیگر نقش این شبکه در اقتصاد فرهنگ و هنر ایران قابل انکار نیست امری که یکی از دلایل و هدفهای برگزاری نخستین نمایشگاه رسانههای صوت و تصویر فراگیر رصتا هم هستش نمایشگاهی که از ۱۱ اسفند در نمایشگاه بین المللی تهران آغاز شده و تا ۱۴ اسفند هم ادامه دارد. همکاران ارتباط برقرار کردند با نمایشگاه باآقای نوابی دبیر نخستین نمایشگاه رسانههای صوت و تصویر فراگیر رصتا توضیحاتی را بدهند درباره این نمایشگاه که عنوان مخفشش رستا هست
سوال: بفرمایید الان با چه تعداد شرکت کننده در حال برگزاری است چه تعداد سکو اصطلاحی که خود ساترا به کار میبرد در این دوره از نمایشگاه حضور دارند
نوابی: اولین نمایشگاه صوتی و تصویری ایران رصتاباحضور خوب شرکت کنندگان هم غرفه داران مواجه شده ما حدود ۹۶ تا از پلتفرمها یا سکوهای نمایشی را که دعوت کردیم در خدمتشان هستیم سالن ما تقریبا یکی یا دوتا از غرفه هایمان خالی هستند آن هم به خاطر این که حالا مسیر راهشان از استانها بودند و نتوانستیم در خدمتشان باشیم، ولی تقریبا ما حدود ۹۰ درصد سالن را از نظر غرفه داریم خوب بالاخره اولین دوره نمایشگاه است و یک مقداری ضعفهایی دارد و این ضعفها قابل دیدن نیست با این حال ما سعی کردیم که بیشترین تعامل را داشته باشیم با دوستان خودتان میدانید نمایشگاه اولین دوره است و ما توانستیم که این دوستان را به صورت رایگان دعوت کنیم حالا طبق بحث تسهیل گری و حمایتی که سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر ساترا دارد ما همه دوستان را آوردیم که بیایند اینجا و در خدمتشان باشیم بله ما رایگان در خدمتشان غرفهها را دادیم و در خدمت شما هستیم
مقدمه: و، اما اقتصاد شبکه نمایش خانگی به مناسبت برگزاری این نمایشگاه موضوع گفتگوی ما هست و بدین منظور ما دعوت کردیم از آقای محمد حسن خلعتبری معاون تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساترا، آقای مهدی سرابندی فعال اقتصادی.
سوال:اساسا بفرمایید که در باره چه صحبت میکنیم و چه میزان در واقع حجم اقتصادی شما بفرمایید که گردش مالی شبکه نمایش خانگی در کشور چه قدر است
خلعتبری: واقعیت قصه این است که آمار دقیقی در این حوزه وجود ندارد و ما یک حوزه گستردهای را باهاش طرف هستیم، مثلا من میتوانم به شما حدودا عرض کنم که گردش مالی صنعت رسانه در ایران حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است خیلی این که ما بیاییم مرز مشخص تعیین کنیم و بگوییم که این بخش مشخصا نمایش خانگی میشود و مثلا به چه طریقی یک بخش بندی کنیم به این شکل نمیتوان گفت، ولی حدودا میشود گفت ۳۸ هزار میلیارد تومان از این ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی که عرض کردم در حوزه در نمایش خانگی هست که بر میگردد به حوزههایی مثل حوزه تولید محتوای حرفهای که این یک حوزه خیلی جدی است در نمایش خانگی و مثلا بخش قابل توجهی را به خودش اختصاص داده مثلا حدودی ۸، ۹ هزار میلیارد تومان در حوزه تولید محتوا هست حدود ۵ هزار میلیارد تومان در حوزه ترافیک، گردش مالی وجود دارد وحدود ۵ هزار میلیارد تومان هم در حوزه یوزر یا کاربر بخواهیم فارسی هم صحبت کنیم در حوزه کاربر یعنی فروش اشتراکی که به مردم خواهند داشت
سوال: پس چرا بعضی وقتها گفته میشود یه جاهایی این گزاره وجود دارد یا دست کم این ادعا وجود دارد که مثلامی گویند هیچ کدام از سریالها یا مثلا تاک شوها، گفتگوهای تلویزیونی در بستر نمایش خانگی هست منظور اینها صرفه اقتصادی ندارد واقعا این طور است
خلعتبری: واقعیت قصه این است که صنعت رسانه یک صنعت متفاوتی است نسبت به خیلی از صنایع دیگر من باید عرض کنم که اولا ما واقعا نگاه مان به رسانهها نگاه فرهنگی هست نگاه خیلی صنعتی نیست ما نگاه مان نگاه صرفا اقتصادی نیست، ولی اقتصاد فرهنگ از این منظر که تولید محتوای مناسب فرهنگی باید اتفاق بیفتد طبیعتا برایمان اهمیت دارد مهم است یک بخشهای وجود دارند در جاهای مختلف در کشورهای مختلف که اینها اصطلاحا بخشهای عمومی هستند نگاهشان نسبت به فرهنگ نگاه غیر انتفاعی است صرفا نفع اقتصادی برایشان ملاک نیست خوب طبیعی است که در این حوزهها نهادهای تنظیم گر، سازمانهای تنظیم گر یک حمایتهایی را از این بخشها معمولا در کشورهای مختلف خواهند داشت، ولی واقع قصه این است که اتفاقا صنعت رسانه خیلی از صنعت پر سودی هست ما زمانی که بیاییم ابعاد و اضلاع مختلف زنجیره ارزش صنعت رسانه را در کنار هم قرار بدهیم از بخش زیرساخت که اپراتورهای محترم هستند، وزارت محترم ارتباطات هست تا بخش محتوا و حالا کاربر، بخشهای مختلف زنجیره ارزش د رکنار هم قرار بدهیم میبینیم که یک سپهر وسیعی در صنعت رسانه خواهیم داشت و یک نکته اش این است که ما در صنایع مختلف میبینیم که یک چرخهای دارند که بعد از یک مدتی این صنعت به افول میرسد صنعت رسانه جزو صنایع عجیبی است که یک ویژگی پویا و متحولی دارند با توجه به رشد تکنولوژیهای ارتباطی با توجه به وجود بازیگران خلاق بسیار پر تلاش در صنعت رسانه تقریبا چرخه افول این صنعت در بخشهایی خیلی سریع و در بخشهایی تقریبا میتوانیم بگوییم چرخه افول میتوانیم بگوییم اگر کلیت صنعت را بخواهیم مد نظر قرار بدهیم بنابراین صنعت رسانه یک صنعت کاملا پول ساز است یک صنعتی است که اگ ربه نظرم به اقتصاد فرهنگ خوب توجه شود برای سرمایه گذاران محترم میتواند بخش مفیدی باشد و آوردههای مالی خیلی خوبی هم داشته باشد من بودجه دستگاههای دولتی را را اگر بخواهم به شما عرض کنم بودجه وزارت محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی، بودجه سازمان صداوسیما، بعضا از بعضی از بازیگران مختلفی که وجود دارد و در صنعت رسانه هستند شاید بودجه اینها کمتر هم باشد یعنی عددهای جدی وجود دارد در صنعت رسانه جابه جا میشود و به نظرم صنعتی است که کاملا قابل تامل است، ولی هنوز میتوانم بگویم لزوما این طور نیست که به یک بلوغی رسیده باشد
سوال: به نظر شما چطور است آیا صرفه اقتصادی دارد حضور در شبکههای نمایش خانگی
سرابندی: ایرانیها نشان دادند که در خیلی از مضامین و مفاهیم نو در جهان پیش رو هستند، حوزه فضای مجازی و اقتصادش را هم شهروند ایرانی هم متصل شد بهش با سرعت و میبینید که جزو شئون اصلی زندگی شهروند ایرانی شده، بله گردش مالی حوزه رسانه در دنیا اصلاجز شاخصهای اصلی حوزه اقتصاد محسوب میشود شما نمیبینید صنعتی از اقتصاد را که پیوست رسانهای نداشته باشد یا درش سود منظور نشده باشد، اما همان طوری که اشاره کردند آقای دکتر خلعتبری واقعا حمایت بیشتر و رو به رشدی را میطلبد یعنی هر چند گام ساترا قابل تحسین است و دیگر ارکان حکم رانی اقتصادی در ایران، اما باید گامهای موثرتری برداشت بله در حوزه اقتصادی اش هم کاملا مشهود و سود ده است و میتوانند عناصر اقتصادی در این زمینه فعالیت کنند، اما این مهم است که نگاه حکمرانی بهش چگونه باشد یعنی حمایت همه جانبه را میطلبد رسانه تنها نمیتواند برود در دنیا هم همین طور است شما پلتفرمهای بزرگ اقتصادی را که که نگاه میکنید که در حوزه رسانه فعال هستند توجه ویژهای بهشان میشود مردم هم اقبال نشان دادند به ویژه نسل نو را ببنید درایران چه قدر بهش وابسته وابسته شدند درحوزه رسانه وجود دارد حتی پررنگتر از حوزههای دیگر
سوال: واقعا با وجود معضلی که البته فقط مربوط به ایران هم نیست معضل جهانی است معضلی به اسم سرقت محتوا یا قاچاق محتوا واقعا باز هم همچنان سرمایه گذاری در شبکه خانگی صرفه دارد
خلعتبری: حتما همین طور است حتما صرفه دارد ما یک مشکلی که داریم این است که بعضا فعالان محترم فرهنگی با نگاه صرفا فرهنگی شاید بیایند بپردازند به حوزه رسانه و به صنعت رسانه یک مقداری ما در حوزه فرمهای مختلف رسانهای در کشور شاید لازم باشد که یک مقدار بیشتری کار کنیم در فرم اساسا ما یک مقداری در کشور ضعیف هستیم در فرم نمایش در فرمهای ارائه مختلفی که وجود دارد و نگاه اقتصادی داشتن در این حوزه خیلی میتواند کمک کند یکی از جاهایی که مردم عزیزمان میتوانند به این نگاه اقتصادی برسند فکر میکنم همین نمایشگاه رصتایی است که گزارشش را دیدیم با همدیگر آنجا مشاورههایی که از کسب و کار خواهیم داد میدانید ما مدلهای کسب و کار مختلفی در صنعت رسانه داریم ما الان این علم و آگاهی را داریم که اگر مثلا یک کاربری یک فعال محترم صنعتی بخواهد یک کار اقتصادی د رحوزه رسانه بکند که وجوه فرهنگی هم مد نظر قرار بدهد چه مسیری را بهتر است طی کند بالاخره این نقشه بازاری داریم نسبت به صنعت رسانه و اتفاقاتی در آن میافتد یک نظام مسائلی هم داریم یکی از مهمترین ارکان این نظام مسائل که در بخش حقوقی ساترا یک اداره کل تحت این عنوان است اداره کل مالکیت معنوی است که این اداره کل مشخصا هدفش همین است و شکایتهایی که میشود اتفاقات مختلفی که میافتد درحوزه مالکیت معنوی به دنبالش هستیم که یک مسیری را برویم که هم فعالین صنعت این دغدغه را نداشته باشند هم مردم در این راستا هم اتفاقات زیادی افتاده تا الان که فکر میکنم زمانش نباشد من توضیح بدهم، ولی در این حوزه ما کار کردیم حوزه فعالیت معنوی
سوال: تنظیم گری رقابت میان سکوها چه نقشی دارد این بحث برقرای یک نوع رقابت عادلانه بین این سکوها خیلی مهم است حتی میتواند سبب شکست انحصار بشود در خیلی زمینهها واقعا ساترا چه نقشی دارد
خلعتبری: همه نهادهای تنظیم گر در کشورهای مختلف یکی از اصلیترین دغدغه هایشان بازار سازی و ایجاد فضای رقابتی است و این مساله مهمی است ما الان درهمین نمایشگاه رستایی که ایجاد کردیم اولین دوره است که این نمایشگاه ایجاد میشود هدف اصلی مان این بود که بازیگران تازه وارد بازیگرانی که خوب بالاخره دغدغههای خاصی دارند دغدغههای فرهنگی دارند دغدغههای اشتغال و مختلفی را دارند بیایند ظرفیتهای اینها شناسایی بشود به مردم
سوال: بعضیها هم حتی کسب و کارهای کوچکی هستند
خلعتبری: دقیقا خیلی هایشان مثلا استارت آپهایی باشند که در این حوزه فعالیت دارند یک مقداری مردم با محصولات و خدماتی که اینها دارند آشنا بشوند آشنایی بیشتری پیدا بشود یک بستری فراهم شود یک ظرفیتی فراهم بشود که فعالان محترم صنعت بتوانند آنجا دستاوردهایشان، محصولاتشان را، خلاقیت هایشان را به مردم ارائه بدهند خوب این به نظرم ظرفیت خیلی خوبی است امکان خیلی خوبی است ما یک مدیریتی تحت عنوان مدیریت رقابت داریم در معاونت تنظیم بازار و توسعه کسب و کار ساتر که دقیقا همین هدف را دنبال میکند هدفش بازارسازی ایجاد فضای رقابتی است در بخش تبلیغاتی هم که حالا رسانه ملی دارد سازمان محترم صداوسیما دارد سیاستهای رقابتی مد نظر است ما همه هدفمان این است که بازارمان بازار سالمی باشد بازارمان واقعا بازار باشد اگر یک یا چند مثلا مجموعه مسلط بیایند طبیعتا در هر جای دنیا که وجود داشته باشد بخواهند یک بازاری را انحصارا داشته باشند طبیعتا این جوری است که تنظیم گرها و بخشهای مختلف ورود میکنند حالت ایده آل بازار رقابتی، بازاری هست که سه ضلع مختلف صنعت رسانه یعنی مردم، حاکمیت و فعالین محترم صنعت به صورت حداکثری منافع مشترکی را با هم دیگر تعریف کنند و به یک ریتم مشخصی با هم برسند به یک هم گرایی واحدی با همدیگر برسند این طوری نباشد که چالش برای یک حوزه نقطه قوت و فرصت برای حوزه دیگری باشد و فرصت یک حوزه چالش برای یک حوزه دیگر باشد این شدنی است من که عرض کردم خدمت شما بلوغ یک صنعت دقیقا همین نقطه است نقطهای که چالشها و فرصتهای یک ضلع یک بخش در یک همگرایی مشخصی با چالشها و فرصتهای یک بخش دیگر به یک هم راستایی برسند فعالین محترم صنعت دغدغههای حاکمیت را واقعا درک کنند بپذیرند و از این طرف حاکمیت هم طبیعتا در یک نگاه بالغانه و در یک نگاه باز یک تعامل اصولی را داشته بتوانیم صنعت و زیست بوم رسانه را رشد بدهیم یکی از جاهای مهمی که این اتفاق در آن میافتد همین نمایشگاه رستایی که ما داریم
سوال: که اینها همه در تعامل با همدیگر قرار میگیرند بازیگران مختلف در تعامل با هم
خلعتبری:بله حتما همین طوره، ما یک مجمعی را داریم تشکیل میدهیم در نمایشگاه رستا که اینها مجوزگیرندگان ساترا هستند تحت عنوان مجمع رستا خیلی شاید جالب باشد برای فعالین محترم صنعت این که خوب این مجمع قرار است یک ابزارهایی را داشته باشد برای کارهای مختلفی که میخواهد انجام بدهد یک مبلغی را همان طور که آقای دکتر جبلی در مصاحبه شان فرمودند قرار است در نظر گرفته بشودیک مبلغی برای حمایت از فعالین محترم صنعت در یک ساز کاری که طبیعتا روال قانونی اش طی میشود به فعالین داده بشود و خود اینها در تصمیم گیری برای این که چه مبلغی به چه فعالی داده بشود سهیم هستند این فکر میکنم خودش یک نقطه قوتی و یک اتفاق روشن و مثبتی است در این حوزه که نشان میدهد واقعا سازمان صداوسیما و ساترا میخواهد دخیل کند ودرگیر کند فعالین محترم صنعت را در حال کارهای مختلف و .... و رقابتی کردن بازار و فعالیتهایی که دارد
سوال: آقای سرابندی من نظر شما را هم میگیرم، چون خودتان اشاره کردید به بحث حمایت از حوزه شبکه نمایش خانگی، بفرمایید مهمترین حمایتهایی که به نظر شما باید صورت بگیرد تیتر وار چیها هستند
سرابندی: تمامی حوزههای محترم قوه قضائیه، مجریه با تمام زحماتی که کشیده شده و حتما هم رو به رشد است این نگاه شان به این حوزه تمامی به نظرم مثلا حوزه قانون گذاری نمایندگان محترم مجلس، نوع قانون گذاری شان به گونهای باید باشد که سرشار از حمایت دیده بشود یعنی مردم حس کنند قوانین حوزهن اقتصاد رسانه حفظ کنند که نگاه رو به تعالی و رو به رشدی به این حوزه دارند مشخصا قوانین ما با همه حمایتهایی که از حوزه صنعت رسانه شده هنوز تا حدودی عقب است و من خواهشم این است که شاه بیتش چی هست این است که نمایندگان محترم مجلس و کمیسیونهای مرتبط و متناسب با این را تعبیه کنند و ارتباط عمیقی با این حوزه برقرار شود یعنی فعالین حوزه اقتصاد رسانه دور نمانند خودشان الان در دنیا میبینید که ارتباطشان وسیع است یعنی همین طور که ما پلتفرمی در آن طرف آب دارد با قدرت تنظیم گیری قدرت فنی شان میرود در ایران میبینیم صاحب همان رسانه زیرساخت فنی متناسب با آن را فراهم میکند، اما از حوزه قانون گذاری تا حدودی باید استفاده کنیم و این دوستانی که دارند زحمت میکشند در حوزه قانون گذاری بیایند نزدیک شوند و برسیم به آن حوزه نظارت که این بزرگواران باید حمایت کنند هر چند حمایشان مشهود و محسوس است به نظرم باید نشستهای بیشتری همین نمایشگاهها طوری که ما داریم میبینیم در همین راستا است فقط حوزه ساترا تنها نباشد یعنی ما اگر حوزه مغننه همین نمایشگاهها نمایشگاه قانون گذاریش را بگذارد، دبیرخانه اش را تشکیل بدهد حوزه نظارت و حوزه قوه قضائیه دبیر خانه مشخصی در این حوزه تشکیل دهد و نظر فعالین این حوزه را بگیرد
سوال: در این دو روزی که باقی مانده دو روز و چندساعتی که باقی مانده تا پایان نخستین نمایشگاه رستا، به جز بحث مجمع رستا که شما گفتید و بحث تبلیغات رستا واقعا دیگر به دنبال چیست
خلعتبری: من فکر میکنم فصل مشترک همه صحبتهایی که شد این هست که یک اتفاقی دارد میافتد من به مردم محترم هم دارم عرض میکنم آقای نوابی عرض کردند که ۹۶ نما نام در نمایشگاه بین المللی دور هم جمع شدند فعالین محترم درجه یک صنعت رسانه هستند که به شدت دستاوردهای خوبی دارند به شدت خدمات جذابی ارائه میدهند و مردم میتوانند مراجعه کنند همین امروز هم که جمعه است فکر میکنم یکی دوساعت دیگر مانده میشود مراجعه کرد به این جا و فکر میکنم که مثلا زمان خوبی را سپری کنند به صورت خانوادگی آنجا، همین که سه رکن سه ضلع مختلف این نمایشگاه رستا یعنی مردم عزیزمان، بخشهای حاکمیتی که ما از مسئولین مختلف بخشهای مختلف حاکمیتی دستگاههای مختلف دعوت کردیم در نمایشگاه رستا شرکت میکنند اینها هم میآیند و از طرفی ضلع سوم فعالین محترم صنعت هستند همین که این سه ضلع را ما بتوانیم به هم نزدیک بکنیم دیدگاه هایشان و نقطه نظراتشان را به هم نزدیک بکنیم به نظرم یک برد یک اتفاق مثبتی در صنعت رسانه ما، ما یک تعداد قابل توجهی نشست علمی داریم در صنعت رسانه این ناظر بر همان نظام مسائلی است که من عرض کردم خدمت شما و ناظر بر مسالههای واقعی مردم است مردم ما واقعا مساله شان این است که امروز بگردند و بتوانند یک پلتفرم سالم پیدا کنند یک سکوی سالم پیدا کنند در فضای مجازی مردم ما واقعا امروز مساله شان هست که در حوزههای محتوا خدمات به روزی که وجود دارد در حوزه محتوا نسبت بهش آگاهی پیدا کنند خدمات مختلفی که وجود دارد در لایههای مختلف بشناسند اینها، دست اندرکاران را بشناسند و محصولات مختلف را بشناسند و نما نامهای مختلف را بشناسند این یک ظرفیت سازی بزرگ است به نظرم نمایشگاه رصتا که ارکان مختلف صنعت رسانه اجزای مختلف این زنجیره ارزش که من عرض کردم خدمت تان همه در کنار هم بیایندو آنجا یک خلق ارزش جدید میپردازند اگر در لایه زیرساخت مسالهای وجود داشته باشد که راه حلش در لایه محتوا باشد خوب فعالین محترم صنعت آنجا به یک همگرایی با هم دیگر میرسند و اتفاقات مثبتی را با هم دیگر میتوانند رقم بزنند پس شناسایی فعالین صنعت انجام میشود معرفی نمانامها انجام میشود تبلیع این نمانامها انجام میشود ما واقعا از محصولات خوبی که وجود دارد از نمانامهای خوبی که وجود دارد در این نمایشگاه حالا برنامههایی داریم که حالا به شدت حمایت میکنیم همه تلاش ما این است در ساترا که از مردم در مردم با مردم و برای مردم باشیم ما هر کاری که میخواهیم بکنیم واقعا منافع مردم را منافع عمومی را مد نظر قرار خواهیم داد یک اختتامیه مردمی ما داریم در نمایشگاه رستا که روز یک شنبه اتفاق میافتد که آمادگی لازم وجود دارد من از مردم محترم بازهم دعوت میکنم تشریف بیاورند وسیله ایاب و ذهاب هم فراهم شده به سمت نمایشگاه بین المللی به تمام میادین اصلی که ما داریم هست در شهر تهران و انشالا بیایند در آنجا اوقات جذابی را داشته باشند یک مقداری اتفاقات مثبت تری بیفتد حالا در این شرایطی که داریم در کشور و یک مقداری بتوانیم رو به رشد و مسیر مثبتی را باهم طی کنیم
سوال: تاجایی که من اطلاع دارم قرار است این مراسم اختتامیه ضبط و از شبکه تهران پخش شود
خلعتبری:بله از شبکه تهران هم مراسم اختتامیه پخش خواهد شد حالا ابعاد و اضلاع مختلفی دارد فعالین محترم صنعت هستند و آنجا یک برنامههایی دیده شده یک ابتکار خاصی با توجه به این که یکی از اصناف هم همکاری داشته در این مراسم اختتامیه دیده شده وهمزمان با میلاد حضرت ولیعصر هستند و به نظرم یک اتفاق شیرین است و ارکان مختلف رسانه هم هستند و یک فضای خیلی مثبتی ایجاد شود
سوال: چرا باید مردم بیایند و نمایشگاه رستا را ببینند
خلعتبری: نمایشگاه رصتا یک محلی است که سواد رسانهای مردم را به شدت میتواند ارتقا بدهد یک بستر خیلی مناسب است برای فعالین صنعت که دیده بشوند و مردم که شناختشان نسبت به رسانه و محصولات رسانهای بیشتر شود