توافق ایران و عربستان به صلح و امنیت منطقه کمک می‌کند

به گزارش خبرگزاری صداوسیما شبکه دوم سیما در برنامه صبحانه ایرانی با نوش آبادی – عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی و رئیس فراکسیون دیپلماسی بین المللی و منافع ملی مجلس شورای اسلامی درباره توافق ایران و عربستان پس از هفت سال قطع روابط گفتگو کرد.
سوال: چه شد که بعد از هفت سال عربستان با وجود این که در سال‌هایی که پشت سر گذاشتیم نرمشی و یا تمایل خیلی شفافی نشان نمی‌داد و البته که در هر اتفاقی هم که افتاده بود جهت مخالف جمهوری اسلامی ایران را می‌گرفت، چه شد که بالاخره به توافق قائل شد؟
نوش آبادی: همانطور که شما فرمودید این قطع روابط در طول هفت سال گذشته آسیب‌های زیادی را به همراه داشت، هم در روابط دو جانبه ما و هم در ایجاد اختلافات در منطقه و بهانه‌ای برای نفوذ آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها در خلیج فارس و در غرب آسیا. سعودی‌ها هم احساس کردند که ادامه این تنش‌ها باعث ضرر‌ها و آسیب‌های زیادی هم در منافع خودشان می‌شود و هم به صلح و ثبات منطقه را به مخاطره می‌اندازد.بهرحال بعد از مذاکرات متعددی که مسئولان حوزه سیاست خارجی ما با سعودی‌ها چه مستقیم و چه غیرمستقیم داشتند به این جمع بندی رسیدند که برای جلوگیری از آسیب‌هایی که هم به منطقه و هم به روابط دو جانبه را به چالش می‌کشاند دارد وارد می‌شود و باعث سواستفاده کشور‌های فرامنطقه امریکا و صهیونیست‌ها می‌شود در نهایت با میانجی گری کشور چین این اتفاق افتاد و اتفاق خوبی بود که بعد از سالیان متمادی دو کشور تمایل خودشان را برای از سر گیری روابط نشان دادند و قطعا پیامد‌های مثبتی که مترتب بر این توافق خواهد بود چه در سطح منطقه و چه در سطح روابط دو جانبه و چه در مناسبات جهانی و بین المللی می‌تواند بسیار حائز اهمیت باشد که در بخش‌های بعدی خدمت شما عرض خواهم کرد.
سوال: ما ۵ دور مذاکرات در بغداد را برگزار کردیم، چرا مذاکرات بغداد به نتیجه نمی‌رسید؟ چه شد که این بار چین میانجی گری کرد و به نتیجه رسید؟
نوش آبادی: مذاکرات در بغداد و در مسقط و عمان چند دوره برگزار شد، مذاکرات بی ثمر نبود، اما چون سطح روابط و سطح مذاکره پایین بود قطعا آن آثار مثبتی که باید به همراه داشته باشد و آن نتایجی که باید در بر داشته باشد آنچنان که مورد خواست طرفین باشد بوجود نیامد نیاز بر این بود که نشستی و مذاکراتی در سطح بالاتر صورت بگیرد و لذا نشست پایانی در پکن با حضور بالاترین مقامات امنیتی دو کشور، رئیس شورای عالی امنیت ملی کشور ما و رئیس شورای امنیت عربستان آمدند و مذاکره کردند.قطعا سطح مذاکره در نشست‌های قبلی در این سطح و اندازه نبود که بتوانند تصمیم بگیرند این تصمیم باید در سطح بالاتری اتخاذ می‌شد که انجام شد.
سوال: نقش چین را می‌توانید بیشتر تشریح کنید؟
نوش آبادی: قطعا چین بعنوان یک قدرت منطقه‌ای، بعنوان یک شریک تجاری هم ما و هم سعودی‌ها، چون چین هم با ما شریک تجاری و منطقه‌ای است و هم با سعودی‌ها، طبیعی است که چینی‌ها هم خیلی علاقمند بودند که این تنش‌ها کاهش پیدا کند هم بخاطر منافع خودشان در منطقه و هم ایجاد صلح و ثباتی که باید در منطقه بوجود بیاید؛ بنابراین چینی‌ها با این اقدامشان نشان دادندکه بازیگر سازنده و فعال هستند این چیزی بود که آمریکایی‌ها مزاح می‌کردند که در شرایطی که چین بعنوان یک رقیب و یا به تعبیر دشمن امریکا در حوزه تجارت و اقتصاد است، می‌آید با دو تا کشوری که یکی از آن متحد امریکا است عربستان سعودی و یکی دشمن آمریکا است، این نشان قدرتی بود که چینی‌ها نشان دادند که دو تا کشور که یکی متحد آمریکا است و یکی هم مخالف آمریکا است، این‌ها با هم پیوند می‌دهد، ارزیابی خود آمریکایی‌ها این بود که این نشانه قدرت دیپلماتیک، دیپلماسی و قدرت منطقه‌ای چینی‌ها بود که می‌تواند دو کشور را به هم پیوند بدهد و جالب بود که این کشور خودش یک رقابت جدی با آمریکا دارد، کشوری که رقیب جدی آمریکا است می‌تواند دو کشوری که با هم اختلاف دارند می‌تواند به هم نزدیک کند و این در ارزیابی‌ها و واکنش‌هایی که نشان دادند، به جز صهیونیست‌هایی که شما هم اشاره کردید که بسیار خشمگین شدند از این نوع رابطه و این توافق، خود آمریکایی‌ها هم ریاکارانه برخورد کردند، چون امریکایی‌ها در واکنش اول گفتند که ما با سعودی‌ها در رابطه بودیم به ما می‌گفتند که چه اتفاق، اطلاعات داشتیم و مذاکره می‌کردند با ما و ما را در جریان می‌گذاشتند و می‌خواستند نوعی واکنش خنثایی نشان بدهند، اما لابی صهیونیست‌ها در امریکا خیلی قوی بود و آن‌ها هم برخوردهایشان بسیار تند بود و حتی گفتند یک ضربه جدی به آمریکا و بایدن بود و این که چین بعنوان یک قدرت منطقه‌ای بخواهد رابطه بین عربستان و ایران را مجدد احیا کند و آغاز از سرگیری روابط دیپلماتیک باشد برای آن‌ها خیلی گران بودوصهیونیست‌ها خیلی خشمگین هستند از این نوع رابطه و به شدت هم صهیونیست‌ها منزوی شدندو قطعا می‌دانند که این رابطه می‌تواند نقش آن‌ها را در منطقه کاهش بدهد، عادی سازی روابط صهیونیست‌ها که در طول چند سال تلاش کردند بوجود بیاید این‌ها را تحت تاثیر قرار داد و این یک حرکت بسیار مثبتی بود که هم هژمونی آمریکا را در منطقه به چالش کشید و هم نظم نوین جهانی را و هم نظم نوین آسیا و خاورمیانه را به شکلی دارد تغییر می‌دهد و این بسیار آثار مثبتی را می‌تواند در روابط دو جانبه ما با سعودی‌ها هم در روابط منطقه‌ای و مناسبات منطقه‌ای ایجاد بکند.
سوال: به خشم و دستپاچگی که مقامات رژیم صهیونیستی دچار شدند اشاره می‌کردید چرا بقیه کشور‌ها استقبال کردند به طور کلی، تحولات منطقه غرب آسیا پس از این توافق چقدر دستخوش تغییر قرار خواهد گرفت؟
نوش آبادی: واکنشی که کشور‌ها داشتند متفاوت بود عرض کردم آمریکایی‌ها واکنش خنثایی نشان دادند و ریاکارانه بود.
سوال: خود بایدن هیچ واکنشی نشان نداده بود
نوش آبادی: خیر، ولی سخنگوی کاخ سفید گفت ما فکر می‌کنیم که این توافق می‌تواند در حل مسائل منطقه و اشاره کردند بحث جنگ یمن، در صورتی که این توافق ربطی به مسائل یمن ندارد، مفادی که در این موافقتنامه هست، خیلی مهم است، اولا اعلام شد که مشکلات ما با عربستان و اختلافات ما باید از طریق مجاری دیپلماتیک و مذاکره حل شود و ما پایبند خواهیم بود هر دو کشور به اصول و منشور ملل متحد، در واقع احترام به حق حاکمیت دو کشور و عدم مداخله در امور همدیگر، این‌ها از چیز‌هایی بود که ما در این موافقتنامه در آن پرداختیم و امضا شد و همچنین پیوند‌های اسلامی و برادری بین ما و عربستان باید تقویت شود و پایبندی به منشور سازمان همکاری‌های اسلامی که یکی از سازمان‌های پرظرفیت است برای توسعه روابط ما با کشور اسلامی و انجام تمهیدات لازم برای تبادل سفرا، ما برای سالیان متمادی سفیر نداشتیم و فقدان سفارتخانه و فقدان سفیر خود این روابط را تیره می‌کند و مهم‌ترین گامی که می‌تواند برداشته شود این که ما با بازگشایی مجدد دو سفارتخانه در دو کشور مسیر را به جای اختلاف و سوء تفاهم می‌بریم در مجرای صحیح و مذاکره و گفتگو و حل مشکلات؛ قطعا پیامد‌های آن در سطح منطقه برای ایجاد صلح و ثبات منطقه‌ای و بین المللی بسیار حائز اهمیت است.به همین خاطر ما اعتفاد داریم که این توافقنامه می‌تواند مجدد توافق‌های قبلی ما با سعودی‌ها را احیا کند در موضوعات اقتصادی، تجاری، فرهنگی و حتی ورزشی و حتی دفاعی و امنیتی. این خیلی آثار مثبتی را می‌تواند به همراه داشته باشد در همکاری‌های منطقه‌ای و بین المللی، حتما دو کشور ظرفیت بسیار بالایی دارند و خشم صهیونیست‌ها دقیقا به همین خاطر است که سعودی‌ها بعنوان یک بازیگر منطقه‌ای و جمهوری اسلامی بعنوان یک رکن قدرت در منطقه اگر به هم پیوند بخورند و نزدیک بشوند قطعا جایی برای حضور صهیونیست‌ها در منطقه نیست، همین واکنشی که اخیرا اماراتی‌ها نشان دادند دیروز اعلام شد که در دعوت از صهیونیست‌ها این‌ها ویزا ندادند برای شرکت در آن جلسه‌ای که داشتند و یا اتفاقی که دارد در خود عربستان می‌افتد برای این که این رابطه می‌تواند پیوند‌های کشور اسلامی را به همراه داشته باشد و ظرفیت جهان اسلام را به کار بگیرد.
سوال: یعنی ممکن است یکسری عقب نشینی‌ها نسبت به برقراری ارتباط با رژیم صهیونیستی در بقیه کشور‌ها دیده شود؟
نوش آبادی: قطعا همین طور است، صهیونیست‌ها خیلی تلاش کردند که روابط خودشان را عادی کنند آن روند عادی سازی متوقف می‌شود و حتما گرایش کشور‌های اسلامی به همکاری‌های نزدیک‌تر با همدیگر می‌تواند هم افول آمریکا را در منطقه به همراه داشته باشد و هم هژمونی آن‌ها را به هم بریزد و هم می‌تواند نقش صهیونیست‌ها را کم رنگ کند و به همین خاطر هست که سازمان ملل متحد هم از این توافق استقبال می‌کند، هم سخنگو و هم دبیر کل سازمان ملل اعلام کرد که ما این را به فال نیک می‌گیریم این می‌تواند در صلح و آرامش منطقه حائز اهمیت باشد و این می‌تواند یک الگو برای سایر کشور‌ها باشد که می‌توانند در کنار این که می‌توانند اختلافاتی داشته باشند، اختلافات می‌تواند از مجاری دیپلماتیک حل بشود در قالب گفتگو‌ها.ما با سعودی‌ها از گذشته توافق‌هایی داشیم این توافق‌ها می‌تواند مجدد احیا شود، ما بهرحال دو کشور همسایه هستیم، ما با احترام به حسن همجواری و با رعایت آن اصول و چارچوب‌هایی که داریم، ما در سیاست خارجی خودمان اولویت روابط خودمان با همسایه‌ها تعریف کردیم، ما در اصول متعدد قانون اساسی، اصل یازدهم، اصل صد و بیست و یک و صد و بیست و پنج قانون اساسی ما ناظر بر نوع رابطه ما با دنیاست. ما رابطه مان را با کشور‌های اسلامی و کشور‌های همسایه اولویت خودمان قرار دادیم
این بعنوان یک سیاست راهبردی تلقی می‌شود که ماحتما بایدکاری را انجام بدهیم، مسیری را طی کنیم که رابطه مان را ابتدا با همسایه‌ها تقویت کنیم با کشور‌های اسلامی تقویت کنیم و بعد برویم سراغ سایر کشور‌ها و این یک گام مثبتی بود برای هم اجرای این راهبردی که در قانون اساسی برای توسعه مناسبات و گسترش روابط با همسایگان تعریف شده و هم می‌تواند این نوع ارتباط، مشکلات ما را با سایر کشور عربی هم حل کند.چون ما اخیرا بخاطر نوع اختلافاتی که با سعودی‌ها داشتیم، آثار منفی اش را بر رابطه با سایر کشور‌ها هم داشتیم، این حرکت می‌تواند بخش مهمی از این اختلافات و سوءظن‌ها را کاهش بدهد و در مجموع رابطه ما را هم در منطقه با کشور‌های اسلامی هم خارج از منطقه، مناسبات ما را با کشور‌های فرامنطقه‌ای هم تقویت کند. عرض کردم این نوع توافق آغاز یک حرکت و یک نظم نوین منطقه‌ای و جهانی انشاالله خواهد بود.