مغفول ماندن کاهش هدر رفت آب در بودجه ۱۴۰۲ و برنامه هفتم

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، جهانگیر پرهمت، عضو پژوهشکده آبخیزداری کشور و ذبیح الله اعظمی سخنگوی کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در برنامه صبح رادیو گفتگو، به موضوع مصرف آب و هدر رفت در انتقال آب که ۹ میلیارد متر مکعب اعلام شده، پرداختند.

اعظمی در این باره گفت: این عدد بزرگی است، نه این که هدر رفت نداریم، اما این عدد بزرگی است، وزارت جهاد کشاورزی می‌گوید ۸۰ درصد و وزارت نیرو می‌گوید ۹۰ درصد و کمیسیون مجلس می‌گوید حدود ۸۵ درصد آب مصرفی کشور در بخش کشاورزی است، ما عدد و رقمی که درکمیسیون درآوردیم بین ۲۵ تا ۳۵ درصد اراضی کشور از ۱۸ میلیون هکتار زیرپوشش آبیاری تحت فشار هست، بنابراین از این میزان اگر نگاه کنیم خوشبینانه ۷۵ درصد حداقل ۷۰ درصد آب مصرفی کشاورزی دارد هدر می‌رود، اما این عدد بزرگی است.

وی افزود: هدررفت آب بخش کشاورزی بسیار بالاست که در بودجه ۱۴۰۲ و در لایحه برنامه هفتم، هیچ خبری از حمایت از آبیاری تحت فشار نیست آن یارانه‌هایی که دولت می‌داده اصلا حذف شان کرده در لایحه هفتم آمده آن‌هایی که کشت صنعت‌ها و افراد حقیقی که بالای ۱۰ هکتار زمین دارند مکلفند در دو سال اول برنامه هفتم، بیایند آبیاری قطره‌ای را تحت فشار انجام بدهند، با حمایت‌های با کدام حمایت ها، در سنوات گذشته برنامه ششم مشخص بود، اما در برنامه هفتم مشخص نیست ما درکمیسیون یک مقدار این را اصلاح کردیم.

پرهمت هم در این باره گفت: اعداد و ارقام ما تقریبی است، می‌گویند ۸ و ۹ میلیارد متر مکعب تلفات آبی داریم حالا بحث سطح مزرعه نیست، از کانال‌های انتقال آب است --- کنتور روی چاه‌های کشاورزی ندادیم و نمی‌دانیم كشاورز چقدر آب از چاه اش برداشت می‌کند، الان هم کشاورز متهم است هم بخش کشاورزی، ولی واقعیتش اینکه ما خیلی از نظر آمار و اطلاعات ضعیف هستیم، خیلی از این‌ها ادعا‌ها است.

وی افزود: قطعا در کانال‌های خاکی تلفات آبی داریم بخشی از آب در کانال‌های خاکی نفوذ می‌کند، از سطح دریاچه‌های مان از سطح کانال، تبخیری داریم که به هوا می‌رود حدود نزدیک به چهار میلیارد مکعب فقط از سد‌هایی که ساختیم و هزینه کردیم، امروز تبخیر از سطح آب داریم، از سطح کانال‌ها هم تبخیر داریم.

در بخش کشاورزی ما آبیاری سطحی را داریم، آبیاری بارانی را داریم که توی سیستم‌های نوین آبیاری الان آبیاری بارانی طبقه بندی می‌شود، ولی آبیاری بارانی خیلی تلفات آبی دارد تبخیرش بالاست برای کشور خشک و نیمه خشک، تحقیقات نشان می‌دهد، خیلی از اراضی کشاورزی ما به آبیاری بارانی مجهز شده و آن روزی که این کار را شروع کردند فکر این را نکردند که ما یک کشور خشکی هستیم رطوبت هوا بسیار پایین است این‌ها تلفات آبی هست باید این‌ها را عوض کنیم اصلاح کنیم که حمایت دولت را می‌خواهد.

پرهمت اضافه کرد: روش آبیاری غرقآبی مان را تا آنجایی که امکان دارد باید تبدیل کنیم به روش‌های آبیاری که تبخیر از سطح خاک کم کنیم و آب مفید استفاده بشود و موضوع دیگر، خیلی از کشت‌ها را باید ببریم کشت گلخانه ای، بخشی از تلفات آبی در اثر تابش زیاد آفتاب که بایستی سایبان ایجاد کرد، این‌ها برنامه‌هایی است که دولت برای لایحه برنامه هفتم توسعه باید یک جای پایی برای این این‌ها دیده بشود، متاسفانه در برنامه دولت برای لایحه برنامه هفتم اصلا موضوع بحث صرفه جویی آب و حمایت از این که ما تلفات آبی را کاهش بدهیم بسیار نادیده گرفته شده ما در برنامه هفتم فقط یک پلیس آب برای آب تعریف کردیم.

اعظمی درباره تبخیر آب­گفت: سه چهار میلیارد متر مکعب تبخیر آب از سطح دریچه سد‌ها داریم، در برنامه هفتم کمتر دیده شده، سیستم‌هایی که باید چکار بکنیم، سیستم سایبان که روی باغات می‌کشند و میزان تبخیر و از دست رفتن آب را تا حدود ۴۰ درصد کاهش می‌دهد این‌ها بدون حمایت مالی دولت با تسهیلات ارزان قیمت امکان پذیر نیست.

استفاده از پساب‌ها یا آب‌های بازچرخانی صنعتی که متاسفانه حاوی عناصر سنگین هستند و برای تولید محصولات کشاورزی، این هم نظارتی متاسفانه خیلی نیست اینکه می‌خواهند به بهانه این که مصرف آب کمتر بشود آب صنعتی را بدهند به بخش کشاورزی از آن ور محصول ناسالم بدهند دست مردم که قابل قبول نیست.