حذف ارز ترجیحی، راهکاری برای رونق صنعت تجهیزات پزشکی

آقای عباسعلی رجبی در نشست کارشناسی تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما با موضوع" بررسی چالش‌های پیش روی تولیدکنندگان محصولات ارتوپدی" با بیان اینکه در هیچ جای دنیا، قیمت گذاری دستوری وجود ندارد افزود: اگر قیمت گذاری دستوری حذف شود و به تولید کننده و واردکننده ارز ترجیحی داده نشود، ضمن اینکه به تولیدکننده اجازه صادرات محصولاتش داده شود، می‌توان شاهد رونق تولید بود. 

این تولید کننده تجهیزات پزشکی در خصوص قیمت گذاری دستوری، گفت: هر دستوری که پایه علمی نداشته باشد، نتیجه آن منفی است، قیمت گذاری را باید متخصص و کارشناس مالی  بر اساس یکسری استاندارد‌ها تعیین کند که متأسفانه در وزارت بهداشت چنین متخصص مالی وجود ندارد.

رجبی افزود: قیمت محصولات و تجهیزات پزشکی را وزارت بهداشت تعیین می‌کند، اما طبق قانون تعیین قیمت وظیفه سازمان حمایت است که وزارت بهداشت، اعلام کرده سازمان حمایت، این اختیار را به آن‌ها تفویض کرده، در صورتی که وزارت بهداشت قانونی حق نظارت بر کیفیت محصولات را دارد نه قیمت گذاری.

وی گفت: طبق اصل ۴۴ قانون اساسی و فرمایشات مقام معظم رهبری، مبنی بر اینکه باید از تولید داخل حمایت شود، اما متأسفانه دولت با قیمت گذاری دستوری، رقابت با بخش خصوصی و صدور مجوز واردات محصولات مشابه تولید داخل، به تولید لطمه می‌زند.

رجبی ادامه داد: با وجود اینکه تولیدات ما قابلیت صادرات دارند، اما به دلایلی مثل دریافت ارز ترجیحی، تحریم، و مشکلات نقل و انتقال مالی، تاکنون موفق به صادرات محصولات خود نشده‌ایم.

تقویت تولید در حد شعار است

وی با اشاره به اینکه تقویت تولید، در حد شعار بوده، گفت: تخصیص ندادن به موقع ارز برای تأمین مواد اولیه و مجوز‌های واردات که بی رویه و بدون کارشناسی، سازمان غذا و دارو صادر می‌کند دامنه فعالیت این تولیدکنندگان را محدود کرده است. 

رجبی در ادامه نشست گفت: بیش از ۳۲ شرکت، در تولید محصولات ارتوپدی فعالیت می‌کنند و حدود ۱۰ هزار نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این حوزه مشغول به کار هستند.

وی اضافه کرد: محصولات ارتوپدی را می‌توان در سه قسمت طبقه بندی کرد، محصولات تروما که با بهترین کیفیت، در کشور تولید می‌شود و در این زمینه خودکفا هستیم، محصولات اسپاین، که در جراحی‌های شکستگی کمر، گردن و ضایعه نخاعی استفاده می‌شود و در این بخش هم نیاز کشور از طریق تولیدکنندگان داخلی تإمین می‌شود. بخش سوم، آرتروپلاستی پروتز‌های لگن و ران است که  دو شرکت این محصول را با کیفیت بالا تولید و عرضه می‌کنند، اما در تولید آن کمبود وجود دارد.

رجبی با بیان اینکه اکنون دو شرکت در تولید پروتز فعالیت می‌کنند گفت: این دو شرکت سالانه حدود ۴۰ هزار پروتز زانو تولید می‌کنند و از آنجایی که نیاز کشور حدود ۱۰۰ هزار پروتز است بقیه از طریق واردات تأمین می‌شود.
 
رئیس هیئت مدیره این شرکت تولیدی، با انتقاد از اینکه کارگاه‌های تولیدی با حداقل ظرفیت تولید می‌کنند افزود: اگر از تولیدکننده حمایت و مجوز‌ها به موقع صادر شود، ارز تخصیص داده شده به تولیدکننده و واردکننده عادلانه باشد، می‌توانیم در تولید محصولات ارتوپدی به خودکفایی صددرصدی دست یابیم.

این تولید کننده اقلام ارتوپدی افزود: همه استاندارد‌هایی که باید در فرایند تولید پروتز‌ها لحاظ شود رعایت می‌شود از این رو کیفیت محصولات بسیار بالاست و با توجه به اینکه محصولات این دو شرکت بیش از ۱۰ سال است که به بیمارستان‌ها و بیماران ارائه می‌شود، تاکنون هیچ مصرف کننده و بیماری از پروتز‌های دریافتی، گله و شکایتی نداشته است.

تقویت تولید در حد شعار است
رجبی افزود: ارزی که برای تأمین مواد اولیه پروتز زانو به یک تولید کننده داده می‌شود حداکثر ۲۰۰ یورو است، اما وزارت بهداشت برای واردات یک پروتز زانو, ۹۵۰ تا هزار یورو به واردکننده ارز تخصیص می‌دهد. 

رئیس هیئت مدیره این شرکت تولیدی اضافه کرد: تولید کننده بیشترین محصولات تولیدی خود را به مراکز درمانی دولتی ارائه می‌دهد، اما وارد کننده عملا محصولات را در اختیار بیمارستان‌های خصوصی و مریض‌هایی که دارای تمکن مالی بیشتری دارند می‌گذارد. به طور نمونه, برای یک محصول مشابه, به تولیدکننده ۲۰۰ یورو و به واردکننده ۹۵۰ یورو, ارز ترجیحی اختصاص داده می شود این اختلاف بسیار زیاد شامل حال مریضی می شود که از بخش خصوصی خدمات گرفته است که تبعیض و احجاف زیادی وجود دارد.

رجبی در خصوص متولی تشخیص یا تأیید سلامت و استاندارد محصولات تولیدی گفت: وزارت بهداشت متولی تأیید استاندارد این محصولات است؛ وقتی محصولی یا جنسی ثبت یا رجیستر می‌شود استاندارد‌های لازم به وزارت بهداشت ارائه داده می‌شود سپس تست‌های لازم از جمله تست فتیک و تست داینامیک اتفاق می‌افتد بعد از آن گواهی تولید و گواهی مصرف از طرف وزارت بهداشت صادر می‌شود. 

رجبی ادامه داد: نظارت بر محصولات تولید وجود دارد، اما نظارت‌ها بیشتر بر تولیداتی است که به صورت قانونی، تولید می‌شود و بر بقیه محصولات وارداتی که به مراکز درمانی عرضه می‌شود نظارت کمتر است.

وی گفت: قیمت محصولی به نام " اسکرو‌های پدیکولار" که بیش از ۱۰ سال است در کشور تولید و در جراحی شکستگی‌های ستون فقرات استفاده می‌شود ۶ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان است، اما جنس مشابه واردانی آن, ۱۱۷ میلیون تومان برای بیمار فاکتور می‌شود، با وجود اینکه اسناد معتبر را به وزارت بهداشت و کمیسیون اصل نود ارسال شده، اما تاکنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است. 

این تولید کننده اقلام ارتوپدی، گفت: قیمت تمام شده، شامل، مواد اولیه و هزینه تبدیل است و در حقیقیت دستمزد و سربار‌هایی که بر تولید تحمیل می‌شود، هزینه‌های تبدیل را افزایش می‌دهد، متأسفانه وزارت بهداشت کارشناس و متخصص مالی در این زمینه ندارد تا بتواند این مسائل را تبیین کند و فقط دستوری بوده، دستوری که پشتوانه علمی و عملی نداشته باشد، محکوم است. 

رجبی افزود: محصولات تولیدی باید تست‌های لازم را انجام دهند تا گواهی تولید و مصرف داشته باشند، اما بعضا در آزمایش‌های اقلام وارداتی، استاندارد‌های لازم لحاظ نشده است، اما اجازه توزیع آن به مراکز درمانی صادر می‌شود. 

رئیس هیئت مدیره این شرکت تولیدی در ادامه افزود: متأسفانه صددرصد مواد اولیه مانند تیتانیوم مدیکال گرید، کبالت کروم و پلی ایتلین مدیکال گرید که در ساخت ایمپلنت‌های دندانی و ایمپلنت‌های ارتوپدی استفاد می‌شود صد در صد وارداتی و اغلب از کشور‌های فرانسه، آلمان و آمریکا به صورت واسطه‌ای وارد می‌شود و تاکنون نهادی، سازمانی و متولی‌ای برای تولید مواد اولیه این محصولات، ورود نکرده است.

رجبی گفت: معضل دیگر، فرایند ترخیص کالا از گمرک است که بسیار زمانبر است و بعضا با معطلی بیش از ۶ ماهه مواجه هستیم.

وی قطعی پی درپی برق در کارگاه‌های تولیدی، نبود ثبات رویه تولید و قیمت گذاری دستوری که هیچ تخصصی در قیمت ایجادی وجود ندارد را از دیگر مشکلات تولیدکنندگان این محصولات نام برد.

وی افزود: در بحث تولید محصولات سلامت محور، باید تست‌ها و نظارت‌ها دقیق انجام شود,، زیرا نتیجه محصولات به کار رفته بعد از یک دوره زمانی که معمولا ۶ ماهه است (در محصولات ایمپلنت اسپاین) خود را نشان می‌دهد و نتیجه‌ها در برایند همین تست‌ها چه در هنگام عمل جراحی و چه بعد از عمل مشخص می‌شود در تولید محصولات داخلی همه استاندارد‌ها لحاظ می‌شود و در این زمینه مشکلی وجود ندارد، اما به دلیل محدودیت صادرات این کالاها، الزامی برای رعایت استاندارد‌هایی که در دنیا مرسوم نیست.

وی با بیان اینکه محصولات ارتوپدی تولید داخل باید استاندارد ISO ۱۳۴۸۵ (استاندارد ایزو مدیریت کیفیت تجهیزات پزشکی) را داشته باشند گفت: نشان یا گواهینامه CE (یک استاندارد بین المللی است که اتحادیه اروپا آن را تدوین کرده است) و گواهینامه FDA (استاندارد سازمان غذا و داروی آمریکا) دیگر استاندارد‌هایی است که اگر بخواهیم صادارت داشته باشیم الزام به گرفته گواهینامه CE هستیم.

رجبی از واردات ماشین آلات مستعمل به کشور هم انتقاد کرد و افزود: ترخیص این ماشین آلات هم به لحاظ تخصیص ندادن بموقع ارز و هم فرایند پیچیده ترخیص، بسیار زمان بر و هزینه بر است.

رئیس هیئت مدیره این شرکت تولیدی در خصوص تجهیزات پزشکی به ویژه محصولات ارتوپدی گفت: انتظار داریم مردم به تولیدات داخلی اعتماد کنند به عنوان یک تولیدکننده به مردم اطمینان می‌دهم که کیفیت محصولات داخلی به مراتب خیلی بیشتر از نمونه خارجی و وارداتی است.