احیای هنر بومی سفال کلپورگان با دستان زنان بلوچ

 به گزارش خبرگزاری صداو سیما ، روستای تاریخی کلپوران در دل کویر سوزان سیستان و بلوچستان ، جایی است که از دل خاکش، صدای تاریخ و فرهنگ برمی‌خیزد و زادگاه هنر بومی سفال‌هایی با پیشینه چندین هزار ساله است که بدون چرخ، بی‌الگو و تنها با مهر دستان زنان بلوچ خلق می‌شوند. 

این هنر بومی ، نه تنها روایت‌گر فرهنگ اصیل منطقه است، بلکه با تلاش بانوان هنرمند و حمایت اجتماعی، به بستری برای رشد اقتصادی، گردشگری و توانمندسازی زنان تبدیل شده است.

بانوان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی با راه‌اندازی کارگاه «سفالگران زمرد»، نه تنها چرخ اقتصاد زندگی خود را به گردش درآورده‌اند، بلکه با احیای هنر بومی و راه‌اندازی فضای بوم‌گردی، کلپورگان را به مقصدی نو برای گردشگران هنر و فرهنگ بدل کرده‌اند.

رئیس اداره بهزیستی شهرستان سراوان گفت : کارگاه تولید سفال «سفالگران زمرد کلپورگان» با حضور هفت نفر از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی سراوان، به‌عنوان نمونه‌ای موفق از تلفیق حمایت اجتماعی، احیای هنر بومی و توسعه گردشگری محلی، در منطقه تاریخی کلپورگان فعالیت می‌کند.

عزیز ارباب افزود: این گروه نه‌تنها سفال کلپورگان، این میراث گران‌سنگ ثبت‌شده در فهرست یونسکو را زنده نگه داشته‌اند، بلکه با تلاش خود، الگویی از اشتغال پایدار و عزتمندانه برای بانوان سرپرست خانوار ارائه کرده‌اند.

وی با اشاره به راه‌اندازی هم‌زمان فضای بوم‌گردی محلی در جوار کارگاه گفت : امروز، کلپورگان صرفاً یک روستای تاریخی نیست؛ مقصدی برای گردشگرانی‌ است که می‌خواهند هنر را از نزدیک لمس کنند، تجربه کنند و با فرهنگ غنی زنان بلوچ آشنا شوند. این هم‌افزایی بین هنر سفال و بوم‌گردی، فرصت‌های تازه‌ای برای رشد اقتصادی و فرهنگی منطقه فراهم کرده است.

رئیس اداره بهزیستی شهرستان سراوان افزود : کارگاه سفالگران زمرد کلپورگان، در کنار تولیدات دستی ارزشمند، با برگزاری تورهای بازدید و تجربه‌محور، توانسته است توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کند.

این کارگاه تنها یک واحد تولیدی نیست؛ نماد زنده‌ای از پیوند ریشه‌دار بین فرهنگ، هنر و توانمندسازی زنان است؛ در دل خاک گرم بلوچستان، زنانی برخاسته‌اند که با دستان پُر ازایمان وامید، نه‌تنها هنر کهن سفالگری بدون چرخ را زنده نگه داشته‌اند، بلکه با تکیه بر توان خود، اقتصاد خانواده‌شان را متحول کرده‌اند.

روستای کلپورگان در 390 کیلومتری زاهدان ، در سال 1396 به عنوان موزه‌ زنده سفال ثبت جهانی شد و همچنین توسط شورای جهانی صنایع دستی عنوان نخستین روستای سفالگری جهان را کسب کرد.

سفال­ های این منطقه شباهت بسیاری به سفالینه ­های به دست آمده از کاوش­ های باستان­ شناسی هزاره‌ سوم پیش از میلاد دارد و  ویژگی منحصر به فرد سفال­ این منطقه این است که شیوه‌ ساخت آن نیز  از هزاره ­های قبل تا به امروز تغییر چندانی نداشته است.