خانه زینت الملک شیراز، شاهکار معماری دوران قاجار

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز فارس، خانه زینت الملک شیراز دارای تاریخی طولانی و پر فراز و نشیب است که به دوران قاجار برمی گردد. ساخت این عمارت شاهانه در سال ۱۲۹۰ هجری قمری توسط علی محمد خان قوام الملک دوم آغاز شد و پس از ۱۲ سال تلاش مداوم، در نهایت توسط محمد رضا خان قوام الملک سوم در سال ۱۳۰۲ هجری قمری به پایان رسید.

این خانه تاریخی برای بانو زینت الملوک قوامی، دختر قوام الملک چهارم (حبیب الله خان قوام) و همسر فروغ الملک طراحی و ساخته شد. زینت الملک زنی مومن و خیر بود که در تمام شیراز به خیرخواهی اش شناخته می‌شد و درِ خانه اش همیشه به روی نیازمندان و مستمندان باز بود.

زینت الملک بانوی خیری بود که با کار‌های نیکوکارانه اش در سراسر شیراز شناخته می‌شد. او همواره با برپایی سفره‌های نذری و کمک به نیازمندان، دل مردم را به دست آورده بود و جایگاه ویژه‌ای در قلب شیرازیان داشت.

در ورودی خانه زینت الملک قوام در سمت شرق قرار گرفته و با معرق کاری‌های زیبا تزیین شده است.

دور تا دور حیاط دیوار‌های سنگی مشبکی دیده می‌شود که نقش تهویه و نورگیر را برای زیرزمین خانه ایفا می‌کند. خانه زینت الملک شیراز جز معدود خانه‌هایی است که دارای زیرزمینی به صورت سراسری است.

خانه زینت الملک دارای بیش از ۲۰ اتاق است که هر کدام با تزیینات مختلف آراسته شده‌اند. نقاشی‌های زیبا، گچ بری‌های مختلف و آینه‌های زرق و برق در تمام اتاق‌ها دیده می‌شود. سقف‌های چوبی اتاق‌ها با تصاویر گوناگونی از حیوانات، پرندگان، گل و بوته تزیین شده‌اند.

 

پنجره‌های خانه به صورت ارسی هستند و شیشه‌هایی که در آنها به کار رفته، باعث می‌شود تا نقش‌های زیبایی از نور بر روی اتاق‌ها منعکس شود .
یکی از متمایزترین ویژگی های خانه زینت الملک، زیرزمین بزرگ آن است که تمام سطح بنا را در بر می گیرد. این زیرزمین که در گذشته برای نگهداری مواد غذایی، اسلحه خانه و استراحت استفاده می شد، امروزه به موزه ای خاص تبدیل شده است .

در زیرزمین خانه زینت الملک مجسمه‌های مومی از مشاهیر فارس و افراد معروفی از جمله کریم خان زند، سعدی، نصیرالملک، حافظ، شاپور اول و خود زینت الملک قوامی قرار دارد. این مجسمه‌ها توسط بنیاد فارس شناسی شیراز و در مدت ۴ سال توسط گروهی از هنرمندان مجسمه ساز ساخته شده‌اند.