سرمایه اصلی کشور در هوش مصنوعی نیروی انسانی است

کاظم فولادی‌قلعه سرپرست آزمایشگاه پژوهشی یادگیری عمیق دانشگاه تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما گفت: رهبر انقلاب اسلامی در آبان ۱۴۰۰ بر حرکت مسئله‌محور و پیشرفت علم و تمدن نوین اسلامی مبتنی بر تولید علوم جدید از جمله هوش مصنوعی تأکید ویژه داشتند. وجود یک روز ملی برای هوش مصنوعی می‌تواند باعث همگرایی دیدگاه‌ها، تبادل نظر‌ها درباره این فناوری نوظهور باشد. هدف این است که همه دستگاه‌ها و مردم به نقش هوش مصنوعی در زندگی و حوزه کاری خود توجه کنند و نسبت به تحولات مثبت یا منفی آن آگاهانه اقدام کنند.

فولادی‌قلعه جایگاه علمی ایران در هوش مصنوعی را مثبت ارزیابی کرد و گفت: بخش قابل توجهی از برجسته‌ترین پژوهشگران و محققان دنیا در حوزه هوش مصنوعی از ایران هستند، حتی اگر در خارج کشور فعالیت داشته باشند؛ اما متأسفانه در زمینه عمل و کاربرد‌های مختلف رتبه خوبی نداریم و شاید بین ۹۰ تا ۱۰۰ دنیا باشیم.

او ادامه داد: مشکل اصلی ما نبود مدیریت متمرکز و متولی اختصاصی برای هوش مصنوعی است. در حالی که سازمان‌های جهانی مشابهی مانند سازمان جهانی هوش مصنوعی وجود دارند، کشور ما هنوز نهادی برای مدیریت این حوزه ندارد. برخی تصور می‌کنند هوش مصنوعی بخشی از آی‌تی است، اما با توجه به تحولات و اهمیت آن، به نهاد و متولی متفاوت نیاز دارد.

سرپرست آزمایشگاه پژوهشی یادگیری عمیق دانشگاه تهران افزود: هوش مصنوعی دارای دو بُعد است؛ علوم پایه‌ای مانند ریاضیات و فلسفه به عنوان بُعد اول و بُعد عملی که نیازمند زیرساخت محاسباتی پیشرفته است. کشور اقدامات اولیه‌ای در ساخت تراشه‌ها و تجهیزات سخت‌افزاری انجام داده، اما مسئله اصلی مدیریت و هماهنگی این فرآیندهاست.

فولادی قلعه تأکید کرد: با توجه به سرعت بالای پیشرفت هوش مصنوعی در جهان و ضرورت عقب نماندن از این فناوری، لازم است در کشور حوزه‌های پر اولویت این فناوری سریع‌تر به کار گرفته شوند. برخی حوزه‌ها، مانند نظامی، از اهمیت بالایی برخوردارند و نباید با تأخیر مواجه شوند، در حالی که کاربردهایی مانند آموزش در سطح ابتدایی نیازمند اولویت‌بندی دقیق هستند.

فولادی‌قلعه با اشاره به اینکه «همه مشکل زیرساخت نیست»، اظهار داشت: «چین نشان داد می‌توان با سخت‌افزار کمتر نیز شگفتی ایجاد کرد. باید از ظرفیت‌های فعلی به‌طور هوشمندانه استفاده کنیم، به‌ویژه نیروی انسانی متخصص که کشور ما در آن مزیت قابل توجهی دارد.»

سرپرست آزمایشگاه پژوهشی یادگیری عمیق دانشگاه تهران درباره نقاط قوت ایران گفت: نقطه قوت اصلی ما نیروی انسانی متخصص است که در دانشگاه‌ها تربیت شده‌اند. در ایران شبکه علمی و جامعه پژوهشی قابل توجهی داریم که بسیاری از کشور‌ها این سرمایه را در اختیار ندارند.

فولادی‌قلعه در پایان تصریح کرد: با در نظر گرفتن این موارد و تأکید بر ظرفیت‌های داخلی، می‌توان عقب‌ماندگی‌ها را جبران کرد و پیشرفت کشور در حوزه هوش مصنوعی و زمینه‌های وابسته را تضمین کرد.