قاچاق؛ مانع اصلی تحقق اقتصاد مقاومتی

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، با اشاره به تبعات قاچاق کالا و ارز، افزود: این پدیده تولید ملی و اشتغال را تضعیف و بلکه تخریب کرده، مانع کسب درآمدهای دولت بوده و همچنین منابع ارزی کشور را از بین برده است.

وی ادامه داد: از دیگر تبعات قاچاق کالا و ارز ده ها آسیب فرهنگی، اجتماعی، بهداشتی (سلامت محور)امنیتی است که متوجه کشور شده است.

وی با بیان اینکه علل و عوامل متعددی باعث قاچاق کالا می‌شود، گفت: تنوع موضوع قاچاق به عنوان علت اول در کشور ما مطرح است.

حقیقی افزود: معمولا موضوع قاچاق در کشورهای دیگر بر روی کالاهای ممنوعه موضوعیت پیدا می‌کند و محدود به موارد خاص است همچون قاچاق انسان، مواد مخدر، سلاح و مهمات و موارد دیگر اما در کشور ما قاچاق در 4 حوزه کالاهای مجاز، کالاهای مجاز مشروط و کالاهای یارانه‌ای و کالاهای ممنوع موضوعیت می‌یابد.

حقیقی بیشترین حجم قاچاق را مربوط به کالاهای مجاز، مشروط و یارانه‌‌ای برشمرد و گفت: قاچاق در حوزه کالاهای ممنوعه در ردیف‌های آخر است.

وی با اشاره به اینکه هنوز در کشور هم مواجه با قاچاق ورودی و هم مواجه با قاچاق خروجی هستیم، ادامه داد: با 15 کشور همسایه‌ایم که بنا بر شرایط اقتصادی متفاوتی که دارند پدیده قاچاق برای برخی از کشورها جنبه درآمدزایی دارد، لذا نه تنها پیشگیری نمی کنند، بلکه آن را توسعه نیز می دهند.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قاچاق را معلول ناکارآمدی فرآیندهای تجاری کشور عنوان کرد و گفت: هزینه‌های بالای ورود کالا از مبادی رسمی و تعدد تعرفه‌ها در زمان ترخیص و ارزش افزوده قاچاق را به صرفه کرده است.

وی افزود: اگر کسی بخواهد کالای خود را از مبادی رسمی وارد کشور کند برای او دلار سه هزار تومانی 6 هزار تومان تمام می‌شود اما اگر بخواهد همین کالا را از مبادی غیر رسمی وارد کشور کند دلار سه هزار تومان، 3500 تا 4 هزار تومان برای او تمام می‌شود.

حقیقی در بخش دیگری از سخنان خود با ذکر این نکته که در کشور ما 66 مورد معافیت وجود دارد که 40 مورد آن اقتصادی است، گفت: این معافیت‌ها عمدتا برای زمان‌های خاص، مناطق معین و کالاهای مشخصی تعریف شده است در حالی که اکنون به طور گسترده و در مورد کالاهای عمومی و به طور دائم اعمال می‌شود.

وی تعدد مبادی رسمی کشور را از عوامل دیگر حجم بالای قاچاق در کشور خواند و افزود: کشورهایی با چند برابر میزان تجارت نسبت به کشور ما مبادی رسمی ورود و خروج کالای بسیار کمتری دارند.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از فقدان زیرساخت‌های کنترلی مناسب به عنوان عامل دیگر قاچاق گسترده در کشور یاد کرد و گفت: روزانه سه هزار و 300 کانتینر بدون کوچک‌ترین اقدام کنترلی وارد کشور می‌شود.

وی به ناکافی و غیررقابتی بودن تولیدات داخلی با اجناس مشابه خارجی اشاره کرد و در توضیح علت دیگر حجم بزرگ ورود کالای قاچاق به کشور گفت: نظام گردش پول و منابع مالی در کشور مشخص نبوده و شفافیت ندارد.

حقیقی تداوم پرداخت یارانه به سوخت را عامل دیگر قاچاق به ویژه گازوئیل از کشور خواند و گفت: قیمت گازوئیل در کشور ما در مقایسه با کشورهای همسایه تفاوت عمده دارد به طوری که در ایران لیتری 300 و در کشورهای همسایه لیتری 4500 تومان است.

وی با تاکید براینکه تا زمانی که برای مرزنشینان معیشت قابل قبول تامین نشود زمینه‌های انتقال کالا از معابر غیررسمی کشور همواره فراهم است، افزود: منفعت اصلی در قاچاق کالا را کسانی می‌برند که اصلا دیده نمی‌شوند و جنس‌شان را در مبدا تحویل گرفته و در مقصد تحویل می‌دهند.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز از فقدان مدیریت یکپارچه در مبادی رسمی کشور و نقش داشتن چندین دستگاه به طور موازی در این باره به عنوان دیگر زمینه گسترش قاچاق در کشور نام برد و گفت: عوامل فرهنگی و اجتماعی از جمله تغییر الگوی مصرف و گرایش به خرید کالاهای خارجی نیز از جمله علل افزایش ورود قاچاق به کشور است.

وی به تعدد مبادی غیررسمی ورود و خروج کالا به کشور به عنوان عامل دیگر حجم بالای قاچاق در کشور اشاره کرد و با تاکید براینکه قاچاق مسئله‌ای تک‌بعدی نیست به تشریح رویکردهای برنامه‌ای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و اقدامات پیشگیرانه آن اشاره کرد و از تهیه بسته نظارت بر ترانزیت خارجی توسط این ستاد خبر داد.

حقیقی خاطرنشان کرد: در رابطه با همین مبادی رسمی نیز مدیریت یکپارچه ای اعمال نمی شود به گونه ای که 23 دستگاه متولی نظارت بر این مبادی هستند و نگاه های متفاوتی نیز به مسائل و مشکلات این مبادی دارند.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با ذکر اقدامات مقابله‌ای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کشفیات کلان قاچاق کالا در سه‌ماهه اول سال 95 را یادآور شد.

وی با اشاره به اقدامات این ستاد در انهدام و جلوگیری از بازگشت کالاهای قاچاق به کشور از ضرورت اقدامات فرهنگی و پژوهشی و نیز مساعدت‌های مجلس در این باره سخن گفت.

وی در ادامه به بیان رویکردهای ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز برای مقابله با پدیده قاچاق پرداخت و گفت: اصلاح و نوسازی فرآیندهای تجاری و گمرکی، ساماندهی نظارت های مرزی و فرامرزی، ساماندهی نظام حمل و نقل و تهیه بسته نظارت بر ترانزیت خارجی از جمله برنامه ها و رویکردهای ستاد است.

رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: علاوه بر این، استفاده از ظرفیت نیروهای مسلح شامل سپاه و ارتش در حوزه دریایی و نیز درون شهرها نیز از دیگر رویکردهای ستاد برای مقابله با قاچاق کالا است.

حقیقی با اشاره به دستاوردهای این ستاد در سال های اخیر گفت: کاهش حدود 10 میلیارد دلاری حجم قاچاق از سال 92 به 94، افزایش حجم کشفیات و نیز افزایش جرایم وصولی از مهمترین دستاوردهای ستاد در دو سال اخیر بوده است.