آزادسازی داریا، ضربه ای بزرگ به تروریست های تکفیری

پژوهش خبری صداوسیما :چند روز پیش سخنگوی ارتش سوریه خبر از توافقی داد که همه دوست­داران کشور و ملت سوریه را شاد کرد؛ خبر این بود: شهر «داریا» پس از چهار سال نبرد مداوم به­ طور کامل آزاد شد؛ خبر کامل­ تر این که میان ارتش سوریه و گروه­ های معارض دولت بر سر آتش ­بس توافق شده است، مشروط بر اینکه: از عصر پنجشنبه (4/6/1395) ظرف مدت چهار روز، معارضان از شهر راهبردی «داریا» خارج شوند؛ سلاح ­های سنگین و نیمه‌سنگین و مهمات خود را تحویل دهند؛ تنها سلاح شخصی خود را همراه ببرند و شهر را به ارتش سوریه واگذار کنند. این دستاورد آن قدر خوشحال­ کننده و با اهمیت بود که آگاهان مسائل سیاسی معتقد بودند ضربه روحی و نظامی ناشی از سقوط داریا برای معارضان دولت سوریه، شاید ویران گرتر از موفقیت­ های اخیر در حلب باشد. اما انتشار خبری غیرمترقبه، حلاوت این موفقیت ارزشمند را از کام مبارزان و ملت سوریه و همه دوست­داران صلح زدود و بر التهاب منطقه جنگ­ زده شامات افزود: یگان­ های زرهی ارتش ترکیه از مرزهای شمالی سوریه گذشتند و وارد خاک این کشور شدند. هرچند بهانه ترکیه برای تجاوز نظامی به خاک سوریه، پاکسازی مناطق مرزی از داعش و رفع تهدیدات تروریستی پ.ک.ک عنوان شد، اما در عمل کردهای سوریه به شدت مورد حملات هوایی و توپخانه ­ای ارتش ترکیه قرار گرفتند، غیرنظامیان بسیاری کشته شدند؛‌ شورشیان مخالف دولت بشار اسد با پشتیبانی قوای نظامی ترکیه به پیشروی­های چشمگیری دست یافتند و شهر جرابلس سوریه از دست داعش خارج و به آن­ها تحویل داده شد و در نهایت برای هزارمین بار و به طور علنی، حمایت ترکیه از جنگجویان تروریست­ سوریه مورد اثبات قرار گرفت. اهمیت آنچه که در هیاهوی اقدام تجاوزکارانه اردوغان گم شد، آن قدر برای تکفیری­ ها زیاد بود که در شبکه­ های اجتماعی به یکدیگر می­ تازند و یکدیگر را به خیانت متهم می­ کنند و تقصیر از دست دادن داریا را به گردن یکدیگر می ­اندازند؛ روزنامه گاردین نیز از این پیروزی به «ضربه‌ای بسیار دردناک برای مخالفان مسلح و جایزه‌ای برای نیروهای ارتش سوریه» یاد کرد؛ توجه به شاخصه­ های متعددی که داریا از حیث استراتژیک دارد، ما را بیشتر به ارزش این دستاورد و اثرگذاری آن در ادامه مسیر مبارزه با تکفیری­ های تروریست­ واقف می­ کند: 

۱ـ داریا بزرگ‌ترین شهرک در غرب دمشق پایتخت سوریه است و فقط هفت کیلومتر با دمشق فاصله دارد؛ این شهر یکی از مهم­ترین کانون­ های بحران در نزدیکی پایتخت بود؛ ۲ـ داریا نزدیک به کاخ ریاست جمهوری "الشعب" و از سمت شمال به گارد ریاست جمهوری و مقر لشکر چهارم ارتش سوریه نزدیک است؛۳ـ داریا مشرف بر فرودگاه نظامی «المزه» است؛ مقر اطلاعات هوایی (به­ عنوان قسمتی از مجموعه فرودگاه المزه)، موقعیت نظامی امنیتی ویژه ­ای به داریا بخشیده است؛۴ـ داریا محل عبور چند بزرگراه مهم از جمله بزرگراه "المزه"، بزرگراه بین ­المللی "درعا" و جاده "المتحلق جنوبی" است؛۵ـ داریا غوطه شرقی را به غوطه غربی متصل می‌کند؛ آزاد سازی داریا گلوگاه کمک‌های لجستیک به افراد مسلح در غوطه غربی دمشق را مسدود کرد؛۶ـ داریا نزدیک به شهرک «خان الشیخ» مهم‌ترین دژ گروه تروریستی النصره (در حومه جنوب غربی دمشق) است؛۷ـ داریا سکوی شلیک روزانه راکت،خمپاره و گلوله‌های سنگین توپ به محلات مسکونی و غیرنظامیان دمشق بود؛۸ـ داریا در میان تعدادی از شهرک ­های ویژه نظامیان و فرماندهان گارد ریاست­ جمهوری قرار دارد؛ محدوده امنیتی "کفر سوسه" که قرارگاه­ های فرماندهان دستگاه­های امنیتی در آن واقع است، نزدیک داریاست؛ ۹ـ داریا برای تروریست­ ها نماد انقلاب و تخلیه آن به معنی سرنگونی نماد جنگ‌افروزی در سوریه بود؛ داریا چهار سال پیش اولین منطقه‌ای بود که یگان‌های تروریستی موسوم به ارتش آزاد در آنجا اعلام موجودیت کردند؛۱۰ـ داریاقبل از این دومین پایگاه بسیار مهم تروریست­ ها و برجسته­ ترین مقر عناصر مسلح پس از شهر دومادر غرب منطقه غوطه شرقی در حاشیه شهر دمشق بود؛ ۱۱ـ داریا در ورودی غربی شهر دمشق قرار دارد، که نزدیک­ترین موضع عناصر مسلح به میدان اموی در قلب پایتخت سوریه به شمار می‌رفت؛اگرچه آزادسازی داریا بر اساس توافقی به دست آمد که میان دمشق و تروریست‌ها برقرار شده بود، ولی واقعیت این است که تروریست‌ها با تنگ ­تر شدن حلقه محاصره، دیگر توان مقاومت را از دست داده بودند و چاره ­ای جز پذیرش آتش ­بس نداشتند و ترجیح دادند به جای اینکه کشته شوند، از دولت سوریه امان‌نامه بگیرند و داریا را تخلیه کنند و از این شهر به سمت ادلب در شمال غربی سوریه بروند.داریا جزء اولین مناطقی بود که در آن تروریست‌های مسلح عملیات خود را علیه مردم سوریه آغاز کردند و سبب شدند بیش از 200 هزار نفر از ساکنین این شهرک خانه ­های خود را ترک کنند؛ در واقع از اکتبر سال 2012 چند گروه مسلح از شورشیان مخالف اسد وابسته به ارتش آزاد منجمله «لواء شهداء کفرسوسه» و«لواء شهداء­الاسلام» در داریا مستقر شده بودند؛به همین دلیل این شهر نماد به اصطلاح انقلاب علیه حکومت بشار اسد محسوب می ­شد.جالب آن که قرار بود تخلیه داریا ظرف چهار روز صورت گیرد اما به گفته علی مقصود سرهنگ ارتش سوریه این تصمیم دوروزه به انجام رسید؛ بی.بی.سی عربی هم شامگاه روز شنبه (6/6/95) گزارش کرد "داریا کاملاً از شورشیان مخالف دولت تخلیه شده و آن­ها پیش از ترک شهر، سلاح­ های سنگین خود را برجای گذاشته­ اند".اینک با آزادسازی داریا، موفقیت­ های ارزشمند و سرنوشت ­سازی نصیب ارتش سوریه و نیروهای مقاومت ملی شده است که برخی از آن­ها به این شرح است:۱ـ استراتژی تأمین امنیت پایتخت، به­ عنوان یکی از طرح ­های محوری و اساسی مستشاران نیروهای مقاومت به میزان زیادی محقق شد؛ با محکم­ تر شدن حلقه امنیتی پیرامون دمشق، امیدها برای پیروزی تروریست­ های تکفیری­ در سوریه بر باد رفت؛2ـ آزادسازی داریا خط ارتباطی تروریست­ ها را به سمت مرز اردن از هم گسست و امکان پشتیبانی از تکفیری ­ها از این مسیر سلب شد؛3ـ دیگر خطری فرودگاه نظامی المزه را تهدید نمی­ کند، بنابراین جنگنده‌های سوری قادر خواهند بود از این پایگاه برای حمله به تروریست‌ها در اطراف دمشق بهره ببرند؛4ـ هزاران نیروی نظامی و دفاع ملی سوریه که از سال ۲۰۱۱ در داخل و اطراف داریا مستقر بودند، با فراغت از محور مهم داریا در مجاورت پایتخت، می­ توانند به جبهه ­های مهم ­تری همچون غوطه شرقی، حلب و لاذقیه منتقل شوند؛5ـ داریا در برگیرنده مقام حضرت سکینه، دخت گرامی امیرالمؤمنین علی ( ع ) است؛ آزادسازی این مکان شریف از لوث تکفیری ­ها افتخاری بزرگ برای محور مقاومت و سرخوردگی و خفت برای تروریست­ های وهابی و حامیان آن­هاست؛6ـ از آنجا که پذیرفتن شکست در داریا برای تروریست­ های تکفیری ضربه سخت روحی و حیثیتی به شمار می ­آید، در عرصه سیاسی بر جایگاه و وزن کشورهای حامی تروریسم در منطقه نیز تأثیر منفی خواهد داشت؛7ـ با انضمام نیروهای جدید و تازه­نفس به سایر جبهه­ ها مطمئناً به زودی شاهد تحولات مثبت بسیاری در عرصه میدانی نبردها به سود محور مقاومت خواهیم بود؛8ـ شورشیان مسلح از شهر داریا مناطق مسکونی دمشق را به وسیله راکت هدف قرار می‌دادند؛ یکی از مهم­ترین دستاوردهای بازپس‌گیری شهر داریا، رهایی ساکنان شهر دمشق به خصوص غیرنظامیان از این حملات و نقاط شلیک راکت است؛9ـ پیش­ بینی می ­شود روندحل و فصل اوضاع در داریا،مناطق دیگری را هم دربرگیرد؛

همچنان­ که سرگئی لاوروف وزیرخارجه روسیه گفته است:تجربه داریا قابل تعمیم در مناطق دیگر است؛ ضمناً همین حالا در منطقه «معضمیه» در مجاورت دمشق، زمینه ­سازی برای حصول توافقی مشابه آنچه که در مورد داریا انجام شد، در جریان است. حتی انتظار می‌رود در آینده مقر عناصر جیش‌الاسلام یعنی دوما در غوطه شرقی نیز به همین شیوه پاکسازی شود؛10ـ یکی از مزایای مهم این شیوه پاکسازی، تحقق اهداف با کمترین تلفات و حداقل هزینه است؛11ـ با این پیروزی جاده امدادرسانی به تروریست‌های غوطه غربی از یک سو و تروریست­های قنیطره و درعا از سوی دیگر مسدود شده است؛ عناصر مسلح مستقر در درعا و القنیطره دیگر نخواهند توانست به امنیت پایتخت و استحکامات آن خدشه­ای وارد کنند؛12ـ با آشفتگی و نگرانی شدید معارضان نظام سوریه به سبب شکست ­های متوالی، از این پس ارتش و نیروهای مقاومت در جبهه‌های شمالی سوریه قدرتمند‌تر ظاهر خواهند شد؛آرزو می­ کنیم با یاری خداوند حلقه ­های پیروزی ارتش سوریه یکی پس از دیگری کامل­ تر شود، همه کشور سوریه از لوث تروریسم پاک شود و امنیت و ثبات به این سرزمین بازگردد. 

..........................................................

پژوهشگر: مرجان شریف ­زاده