افزایش احتمال حضور گروههای مسلح سوریه در مذاکرات آستانه

پایگاه اینترنتی روزنامه «الشرق الاوسط» چاپ لندن در یادداشتی به قلم کارولین عاکوم از بیروت نوشت: پیش بینی می شود گروههای نظامی سوریه موافقت خود را با مشارکت در نشست آستانه که قرار است سوم و چهارم مه آینده برگزار شود اعلام کنند و همزمان مخالفان درباره تاثیر درگیری بین این گروهها که از دو روز گذشته در غوطه شرقی ادامه دارد نه تنها بر مذاکرات آستانه بلکه بر مذاکرات ژنو و هر تصمیمی که برای آتش بش اتخاذ شود هشدار دادند.  

منابع مخالفان به «الشرق الاوسط» گفتند گروههای مخالف تصمیم گرفتند در آستانه شرکت کنند و این تصمیم را تا دو روز آینده به طور رسمی اعلام خواهند کرد. 

سرتیپ فاتح حسون یکی از شرکت کنندگان در این نشست گفت: «تا این لحظه هیچ تصمیمی برای نرفتن به آستانه اگر تحول جدیدی رخ ندهد به ویژه از طرف نظام و مسکو پیش از زمان برگزاری این نشست، گرفته نشده است.»  

وی افزود: «اطلاعات مثبت و مسائل جدید به برنامه کاری مذاکرات اضافه شده است و این موضوعات به صورت غیر رسمی به همراه دعوتنامه برای ما ارسال شده است تا درباره آنها در نشست های آستانه به طور رسمی گفتگو و بررسی شود.»   

حسون از ارائه جزئیات بیشتر در این خصوص خودداری کرد و افزود این مسائل به سازوکار اجرای آتش بس مربوط می شود که در صورت پایبندی روسها به اجرای آن فایده زیادی خواهد داشت و علاوه بر این قرار است طرفهای بین المللی جدید ناظر بر این نشست اضافه شوند. این نشست تقریبا در انحصار روسیه و ایران قرار داشت.  

وی اضافه کرد برخی مسئولان اعلام کرده بودند اقداماتی برای مشارکت دادن کشورهای بیشتر از جمله قطر در مذاکرات آستانه صورت گرفته است و علاوه بر این امکان ورود آمریکا نیز به این مذاکرات وجود دارد.  

به موازات این تحولات ، درگیری بین «جیش الاسلام» از یک سو و «فیلق الرحمن» و «هیئت تحریر الشام» از سوی دیگر ، در غوطه بزرگترین پایگاه مخالفان مسلح نزدیک دمشق ادامه یافت.  

دیده بان حقوق بشر سوریه وابسته به مخالفان گفت: «دهها نفر از دو طرف در این درگیری که روز گذشته وارد دومین روز خود شد کشته یا زخمی شده اند.  

وی افزود این درگیریها در شهرک «حزه» متمرکز است و برخی منابع خبر دادند اجساد زیادی از دو طرف در محل درگیری روی زمین افتاده است و هیچ یک از دو طرف نتوانسته اند اجساد نیروهای خود را خارج کنند.  

حسون احتمال تاثیر این درگیریها را در غوطه بر مذاکرات «آستانه» رد نکرد و گفت: «این مسئله نه تنها بر آستانه تاثیر می گذارد بلکه بر ژنو و هر روند سیاسی یا اقداماتی که برای اجرای آتش بس اتخاذ شود و به طور کلی بر «انقلاب سوریه» تاثیر خواهد گذاشت.» 

وی اضافه کرد: «این مسئله بسیار نگران کننده است و برای حل و فصل آن تلاش می شود ، برخی برای تشدید اختلاف بین دو طرف تلاش می کنند که امیدواریم این مسئله هر چه زودتر به پایان برسد.»  

درحالی که دو طرف این درگیری ، یکدیگر را مسئول آغاز این درگیریها می دانند، احمد ابازید تحلیلگر سوری به «الشرق الاوسط» گفت: «اختلاف بین النصره و جیش الاسلام قدیمی است اما این اختلاف یک سال پیش زمانی که النصره با فیلق الرحمن ضد جیش الاسلام ائتلاف تشکیل داد و به مواضع آن در شمال سوریه حمله کرد تشدید شد.»  

وی افزود: «به نظر می رسد امروز جیش الاسلام تصمیم خود را برای امن کردن مسیر خود به طرف جبهه القابون دمشق پس از فشارهایی که از طرف النصره متحمل شد گرفته است.»  

این درگیریها در بخشی از منطقه پرجمعیت الغوطه در شرق دمشق که نیروهای نظام از سال 2013 آن را به محاصره خود درآورده اند آغاز شد و دیده بان حقوق بشر سوریه وابسته به مخالفان گفت در 24 ساعت نخست این درگیری دست کم 38 نفر کشته شدند و به کشته شدن شماری از غیرنظامیان نیز اشاره کرد.  

نیروهای دولتی سوریه از این درگیریهای داخلی استفاده کردند و بخشی از غوطه شرقی را به کنترل خود درآوردند.  

نیروهای نظام و گروههای طرفدار آن در محله القابون در شمال غربی غوطه شرقی که تحت کنترل مخالفان قرار دارد حملات زمینی و هوایی انجام دادند و توانستند در این منطقه پیشروی کنند.  

فیلق الرحمن روز گذشته جیش الاسلام را مسئول تشدید اوضاع در محله القابون دانست و وائل علوان سخنگوی فیلق الرحمن گفت: با وجود اینکه مهمات نیروهای ما تمام شده است و با اقدام جیش الاسلام به بستن راه امدادرسانی به غوطه شرقی با خودروهای زرهی ، تک تیراندازها و گروههای نقابدار و پس از سیطره بر تنها راه عبور از غوطه به محله القابون ، نیروهای ما غذا و مهمات دریافت نکرده اند اما صدها نفر از نیروهای فیلق الرحمن در محله القابون دربرابر حملات نیروهای نظام ایستادند و در عین حال از پشت سر نیز توسط گروههای جیش الاسلام در محاصره قرار دارند.  

علوان به الشرق الاوسط گفت: «اگر این درگیریها ادامه یابد تاثیری منفی بر تحولات میدانی داخلی و انقلاب سوریه خواهد داشت ... ما برای مهار این بحران تلاش و تاکید می کنیم فیلق الرحمن تا این لحظه در هیچ درگیری به جز دفاع از خود و مواضع خود شرکت نکرده است و ادامه این اوضاع به کشتار بیشتر منجر خواهد شد.»

فیلق الرحمن دو روز پیش در بیانیه ای اعلام کرده بود: «جیش الاسلام به برخی مواضع آن حمله کرده است» و تاکید کرد این درگیری بین گروههای مسلح «به نفع غوطه شرقی و انقلاب سوریه نیست.»  

جیش الاسلام نیز در بیانیه ای اعلام کرد این اختلاف با «هیئت تحریرالشام» است که اعضای آن مانع اقدامات جیش الاسلام شده اند و تاکید کرد برای همان اهدافی که فیلق الرحمن اعلام کرد تلاش می کند و مهار این بحران را خواستار شد.  

جیش الاسلام یکی از بزرگترین گروههای مسلح است و کنترل غوطه شرقی را در دست دارد. زهران علوش سرکرده جیش الاسلام دسامبر 2015 در حمله ای هوایی کشته شد.  

«هیئت تحریرالشام» نیز ائتلافی از گروههایی از جمله «جبهه فتح الشام» یا جبهه النصره سابق است که ژانویه گذشته تشکیل شد.