مشروح مصاحبه بي بي سي عربي با محمد جواد ظريف
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما؛ وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد آمریکا سابقه طولانی در نقض توافقنامههای بین المللی دارد.
به گزارش شبکه تلویزیونی بی بی سی عربی، محمد جواد ظریف در مصاحبه با این شبکه، در پاسخ به این سوال که آیا توافق هستهای ایران (برجام) به حدی قوی است که امکان ادامه پیدا کردن این توافقنامه در صورت اتخاذ تصمیم دونالد ترامپ به خروج از آن، وجود دارد؟ گفت: توافقنامه بین المللی توافقنامهای بین المللی و چند جانبه است و آمریکا طرفی در آن است. آمریکا عضو دائم شورای امنیت است و از طرح قطعنامهای که در پی توافقنامه هستهای صادر شد و با اجماع آرای اعضای این شورا تصویب شد، حمایت کرد. بنابراین، توافقنامه بین المللی معتبر است. اما توافقنامه بین المللی معتبر لزوما به معنای آن نیست که همه طرف هایش به آن پایبند خواهند بود.
آمریکا پیشینه بی سابقهای در موارد پایبند نبودن به توافقنامههای بین المللی دارد. به عنوان مثال به اقدام آمریکا در مخالفت با توافقنامه آب و هوایی پاریس نگاه کنید. بنابراین آنچه رخ میدهد آن است که اگر آمریکا بر اساس خواست رئیس جمهور دونالد ترامپ عمل کند، ثابت خواهد کرد شریکی غیرقابل اعتماد در توافقنامههای بین المللی است. اکنون در شرایطی که مردم به دنبال توافقنامههای مشابه با دیگر کشورها هستند، به نظر میرسد آمریکا این پیام را خواهد داد که مدت مصرف یک توافقنامه در بهترین شرایط مدت دوره ریاست جمهوری در این کشور است.
ظریف در پاسخ به این سوال که اگر آمریکا از توافقنامه هستهای خارج شود، اتحادیه اروپا، روسیه و چین میتوانند این توافقنامه را با ایران حفظ کنند؟ افزود: این سوال فرضی است. توافقنامه هستهای مستلزم حضور ایران و آمادگی آن برای ادامه فعالیت در چارچوب طرح اقدام مشترک درباره پرونده هستهای ایران است. برای همه شرکای این توافقنامه اهمیت دارد که تلاش کنند ایران را در این توافقنامه نگه دارند، زیرا عنصر اساسی در آن است. متاسفانه سابقه آمریکا در طول دو سال گذشته، باعث شده است ادامه این توافقنامه امکان پذیر نباشد؛ حتی بدون تلاش رئیس جمهور ترامپ برای خروج از توافقنامه. به این صورت، مسئله مهم برای اتحادیه اروپا آن است که به جای تلاش برای راضی نگهداشتن آمریکا به منظور جلوگیری از خروج آن از توافقنامه هسته ای، باید تلاش کند آمریکا را به پایبندی به تعهداتش قانع کند.
وی در پاسخ به این سوال که آیا وزیر امور خارجه فرانسه در سفر گذشته خود به ایران تلاش کرد تهران را به تغییر توافقنامه هستهای راضی کند؟ خاطر نشان کرد: نه، واقعیت برای ما روشن بود که فرانسویها معتقدند توافقنامه هستهای یک توافقنامه کامل است و نمیتوان درباره آنچه در مورد آن توافق شده است، مذاکره مجدد صورت گیرد. وزیر امور خارجه فرانسه با ما درباره مسایل مختلف گفتگو کرد و اظهارنظرها، پیشنهادها و دلایل ایران را درباره این مسایل شنید.
محمد جواد ظریف در پاسخ به این سوال که آیا وزیر امور خارجه فرانسه با شما درباره برنامه موشکهای بالستیک ایران با شما سخن گفت؟ افزود: بله، این کار را کرد و این پاسخ را شنید که ایران حق دارد از خودش دفاع کند و اگر شما در اوضاع منطقه تامل کنید، خواهید دید که ایران هزینههای بسیار کمتری در زمینه دفاعی در مقایسه با دیگر همسایگانش دارد. در واقع، از کشورهای غربی باید درباره انتقال میلیاردها دلار سلاح به منطقه ما سوال شود که باعث شده است شرایطی ایجاد شود که به زبان ساده میتوان گفت: «کیک باروتی» است که قابلیت انفجار دارد. به آنچه در یمن رخ میدهد نگاه کنید. وارد چهارمین سال حملات هوایی به ملت یمن شدیم که هیچ توجیهی ندارد و هیچ نتیجه مثبتی حتی برای کسانی که جنگ مسلحانه را در این کشور آغاز کردند، به همراه نداشته است.
وزیر امور خارجه ایران در پاسخ به سوالی در مورد اتهامات به تهران درباره قاچاق موشک به یمن و شلیک این موشکها به طرف ریاض گفت: این مسئله را با صراحت روشن کردیم که ایران موشک در اختیار یمنیها قرار نداده است. روشن است که یمن در محاصره قرار دارد. محاصرهای که حتی از ورود غذا و دارو به این کشور جلوگیری میکند. محاصرهای که مانع از آن شده است که سازمان ملل بتواند ماموریتهای انسانی اش را در یمن اجرا کند. در شرایطی که این محاصره از رسیدن غذا و دارو به یمن جلوگیری میکند و افراد زیادی جان خود را بر اثر ابتلا به وبا در یمن از دست میدهند، (چگونه ممکن است موشک به یمن منتقل شود؟). چنین شرایطی ننگ آور است. یمن در محاصرهای است که مانع از رسیدن غذا و دارو برای درمان وبا میشود و دبیرکل سازمان ملل در سخنرانی اش در کنفرانس حمایت از یمن تاکید کرد در سال گذشته بیست و یک میلیون یمنی از کمبود غذا رنج بردند. امسال این تعداد بیست و دو میلیون نفر شده است. اگر محاصره یمن کارآمد و موفقیت آمیز است و از ورود کمکهای غذایی به این کشور جلوگیری میکند، چگونه در جلوگیری از قاچاق موشک به یمن کارآمد نیست؟
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا این جنگ نیابتی بین ایران و عربستان سعودی نیست؟ خاطر نشان کرد: نه اینطور نیست. متاسفانه عربستان در طول چهار دهه گذشته همواره گزینههای نادرست را انتخاب کرده است که با حمایت از صدام حسین آغاز شد که توپخانه اش را به طرف کویت نشانه گرفت. آیا آن جنگ نیابتی ایران بود؟ عربستان هفتاد میلیارد دلار سلاح برای صدام در مدت هشت سال تامین کرد. شما از تاریخ یمن آگاهی دارید. یمنیها در برابر متجاوزان و اشغالگران حتی پیش از انقلاب اسلامی ایران و حتی پیش از آنکه کسی ما را به حمایت از آنان متهم کند، مقاومت کرده اند. این شرایط نتیجه گزینههای متعدد اشتباهی است که عربستان انتخاب کرده است. ما نمیخواهیم به همسایگان مان آسیبی برسانیم. باور داریم امنیت همسایگان ما امنیت ماست. اما مسئول گزینههای اشتباه آنها نیستیم. حمایت عربستان از صدام حسین را یادآوری کردم. آیا ایران مسئول آن بود؟
وزیر امور خارجه کشورمان درباره اینکه سعودیها معتقدند ایرانیها در یمن که منطقه نفوذ سعودیها بوده است، اعمال نفوذ میکنند، گفت: ما از همان ابتدا معتقد بودیم باید راه حل سیاسی در یمن به دست آید. مدتها پیش از تشدید بحران یمن، به عربستان هم پیشنهاد کردیم که به دستیابی به راه حل سیاسی کمک کنیم. نامهای برای سعود الفیصل وزیر فقید امور خارجه عربستان در ماه سپتامبر سال ۲۰۱۳ ارسال کردم تا دستیابی به راه حل سیاسی را با کمک سعودیها و به همراه آنها تسهیل کنیم. پاسخ آن بود که جهان عرب ارتباطی به شما ندارد. بار دیگر بلافاصله پس از آغاز جنگ هم پیشنهادی را مطرح کردیم. سه سال کامل است که بمباران یمن ادامه دارد و آنها تصور میکردند میتوانند در مدت دو هفته ماموریت را کامل کنند. پیشنهاد کردیم آتش بس فوری در یمن اعلام شود و کمکهای انسانی فوری به این کشور منتقل شود. پیشنهاد ما گفتگوی سیاسی بین یمنیها برای تشکیل دولتی با مشارکت همه طرفهای یمنی بود. متاسفانه مانند همیشه عربستان و متحدانش راه حل سیاسی را رد کردند و امیدوار بودند در کشمکش به شیوه نظامی پیروز شوند.
به اعتقاد من، هنوز فرصت از دست نرفته است. البته فرصت برای شمار زیادی از یمنیهایی که جان باختند، از دست رفته است. اما فرصت هنوز به طور کامل برای یافتن راه حل سیاسی از بین نرفته است. اگر عربستان به دستیابی به راه حل سیاسی در یمن توجه دارد و ایران شریک جدی در تسهیل رسیدن به این راهکار خواهد بود. هر راه حلی در این باره باید مبتنی بر مذاکره بین یمنیها باشد. اما طرفهای خارجی به جای دیکته کردن نظر خود میتوانند مسایل را برای رسیدن به راه حل سیاسی تسهیل کنند. ما آمادگی داریم برای دستیابی به راه حل سیاسی کمک کنیم.