کنفرانس هلسینکی نمی تواند اهداف ترامپ را محقق سازد
عبدالباری عطوان که در گفتگو با شبکه تلویزیونی المیادین سخن می گفت, درباره نشست ولایمیر پوتین و دونالد ترامپ روسای جمهوری روسیه و آمریکا در پایتخت فنلاند و پیش بینی ها درباره اهمیت و نتایج ناشی از آن، ضمن بیان این مطالب افزود بدون تردید نشست هلسینکی مهم است. در این نشست روسای دو کشور ابرقدرت جهان, در فضای پر تنش جهانی با هم دیدار می کنند. در نتیحه نمی توان این نشست را کم اهمیت تلقی کرد. اما سئوال این است که در این نشست کدام طرف قوی و کدام طرف ضعیف است؟ به نظر من ترامپ در شرایطی به این کنفرانس پا می گذارد که در اوج ضعف قرار دارد, به این معنی که او بسیاری از هم پیمانان اروپایی خود را از دست داده، نفرت از آمریکا را در جهان بیشتر کرده، در خاورمیانه شکست سختی متحمل شده و حتی خود اعتراف کرده است که آمریکا بیش از هفتاد میلیارد دلار از دست داده و نتیجه کار صفر بوده است. او روسیه و چین را دشمن می داند، اتحادیه اروپا را دشمن می خواندو در چنین شرایطی باید پرسید چه کسی را برای خود باقی گذاشته است؟ آیا می توان گفت عربستان، امارات و اسرائیل را باقی گذاشته است؟ آمریکایی که فقط در سوریه هفتاد میلیارد دلار و در خاورمیانه بیش از هفت تریلیون دلار هزینه کرده, چه چیزی به دست آورده است؟ آیا حاصل, همین وضع فاجعه بار منطقه است؟ حضور ترامپ در هلسینکی در شرایطی است که او در پرونده های دیگر هم بازنده است. ترامپ در پرونده اوکراین، در شبه جزیره کریمه و در جنوب شرق آسیا هم بازنده است. دیگر چه اهرم قدرتی در اختیار دارد تا بتواند از آن در هلسینکی استفاده کند؟
این روزنامه نگار معروف عرب در پاسخ به سئوالی درباره نقش پرونده ایران اعم از توافقنامه هسته ای یا پایان دادن به حضور ایران در سوریه در نشست روسای جمهوری آمریکا و روسیه در هلسینکی گفت آینده سوریه و آینده بشار اسد در چنین کنفرانسی مطرح نخواهد شد. یعنی در حال حاضر ترامپ پذیرفته است که روند امور در سوریه اگر چه به طور کامل مشخص نشده اما در مسیر مشخص شدن است زیرا موفقیت های ارتش عربی سوریه در جبهه جنوبی ادامه دارد و ارتش در مسیر باز پس گیری تمامی اراضی کشور و در حال توسعه تسلط خود بر این مناطق است. نکته دیگر این است که ترامپ اصلا نمی داند باید درباره ایران چه کند. در این زمینه در هفته های اخیر ملاحظه کردیم که حتی اسرائیل هم خواستار خروج ایران از سوریه نیست بلکه خواستار مهار کردن ایران در سوریه است و می دانیم دو اصطلاح خروج و مهار کردن تا چه حد با هم متفاوتند. ترامپ در چنین شرایطی نمی داند به دنبال چیست. او نمی تواند ایران را از سوریه بیرون کند. ایران به عنوان یک کشور مهاجم وارد سوریه نشده است بلکه با این هدف وارد سوریه شد که کنار نظام سوریه با توطئه ها به ویژه توطئه های آمریکا مقابله کند, پس نه روسیه و نه آمریکا, نمی توانند ایران را ازسوریه اخراج کنند. ترامپ وقتی چنین خواسته ای را مطرح کند, در حقیقت به معنای ناآگاهی او از منطقه ، ایران و سوریه است. نکته دیگر این است که ترامپ در نشست هلسینکی، کشور خود را نمایندگی نمی کند بلکه نماینده اسرائیل است. او می خواهد در این نشست سفیری برای اسرائیل باشد و خواسته های تل آویو را مطرح کند که از توسعه توانمندی ایران و تلاش این کشور برای تقویت هرچه بیشتر محور مقاومت هراس دارد. ترامپ در پی آن است تا تحریم هایی را علیه ایران تحمیل کند. او سقف این تحریم ها را حتی از تحریم ها علیه کره شمالی هم سخت تر می داند. اما آمریکا در این مسیر تا زمانی که اتحادیه اروپا کنارش نباشد, چگونه حرکت خواهد کرد؟ وقتی هیچ یک از طرف های امضاء کننده توافقنامه هسته ای نمی پذیرند از این توافقنامه خارج شوند, آمریکا چگونه می خواهد تحریم هایش را بر ایران تحمیل کند؟