پخش زنده
امروز: -
داستان تکراری یا تلهفیلمِ ناتمامی که همگان به اجرای آن مشتاقند و به مذاق عدهای خوش نمیآید زیرا "طلب از مذاق خیزد"؛ تلهکابین سنندج یا همان آسانسور هوایی.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز کُردستـــان، روایت این داستان را از کسی نمیپرسیم، به سراغ صفحات تاریخ میرویم، سال 82 وعده احداث آن داده شد و مردم سنندج را امیدوار ساخت، امّا امروز باید از آن به عنوان پروانهی خشکیده در پیله نام برد.
سکوت چند ساله و یک قرارداد صوری
به گفته رئیس و عضو شورای اسلامی شهر سنندج، موضوع اجرای طرح تلهکابین سنندج از سال 82 در مجموعه شورا و شهرداری سنندج مورد بحث قرار گرفت.
جلال شریعتی که سه دوره در پارلمان محلی شهر سنندج حضور دارد، میگوید: در سال 84 جمعی از اعضای شورا و شهرداری به فرانسه سفر کردند و پس از انجام تشریفات قانونی، قراردادی به مبلغ 2 میلیارد و 861 هزار یورو، حدود سه میلیارد تومان با شرکت "پوما گالکسی" عقد کردند.
این عضو شورای اسلامی شهر سنندج، نبود مطالعات جامع و کامل طرح تلهکابین را یادآوری میکند و میگوید: قرارداد این طرح اقتصادی که به وزارت کشور ارسال شد یک قرارداد صوری بود، برای دکلهای تلهکابین و عقد قرارداد با شرکت هپکو منابع مالی تعریف شد.
شریعتی میگوید: یک میلیارد و 200 میلیون تومان تسهیلات بانکی و مبلغ 350 میلیون تومان از محل گردشگری، تنها منابع مالی این پروژه بود و غیر از این مبالغ، هیچ وقت اعتبار استانی یا ملی به پروژه اختصاص نیافت.
او میگوید: به اذعان چندین سرمایهگذار، پروژه تلهکابین سنندج با این نقشه و مشخصات ارائه شده، توجیه اقتصادی ندارد و برای این پروژه، هیچ گونه امکانات رفاهی، پارکینگ، شهربازی، اماکن تفریحی و ورزشی تعریف نشده، یعنی طرح فاقد جاذبه است.
شریعتی یادآوری کرد: هیچ گونه چارهاندیشی، حکمیت یا داوری در صورت بروز اختلاف پیشبینی نشده است، زیرا قرارداد موجود به گونهای تنظیم شده که امکان فسخ آن وجود ندارد.
از دیگر انتقادهای رئیس شورای شهر سنندج به قرارداد این پروژه این است که اقساطی از قرارداد به شرکتِ طرف قرارداد پرداخت شده، امّا تعهداتش را انجام نداده یعنی شرکت همیشه دست پیشی دارد و شهرداری چشمانتظار.
اجرای پروژه به عنوان مطالبه عمومی مردم مطرح است و برای برونرفت از این وضعیت باید همچون سایر پروژههای ارزشمند که در این 2 سال اخیر و با حمایت مدیران ارشد استان، منجر به عقد قرارداد شده است، عزمی راسخ در مدیران ارشد و دستگاههای نظارتی ایجاد شود که امیدوارم با بسته جدیدی که در آینده نزدیک به فراخوان میرود موفق به انتخاب و جذب سرمایهگذار شویم.
امید، تنها کلید واژهایی است که اگر نبود چه بسا جلسات اداری ما بدون خروجی بود، سئوال این است از وظایف اصلی اعضای شورای اسلامی شهر یا "پارلمان محلی"، نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا و طرحهای مصوب در امور شهرداری و ساير سازمانهای خدماتی است، امّا چرا نظارت دقیق در یک کفهی ترازوی وکلای مردم، سبک و در دیگر کفهی آن خلاء قانون، تعارف و سکوت و چشمپوشی، سنگینی میکند؟!
در میان خوف و امید
رئیس سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری سنندج میگوید: با توجه به شرایط اقتصادی کشور، بهرهگیری از منابع دولتی برای اجرای پروژه تلهکابین سنندج عملاً امکانپذیر نیست.
این خوف، شاید همچنان خوراک رسانه و محور جلسات بدون خروجی مدیران شهری است.
آرش اسماعیل نسب امیدوار است، پروژه در سایه حمایت از سرمایهگذار، توسعه دهندگان بخش خصوصی و خصولتی، تدوین بسته سرمایهگذاری پروژه با لحاظ نمودن شرایط فنی و الزامات شهرسازی و همچنین وجود مشوقهای لازم به ثمر بنشیند.
این همان امیدی است که گاه و بیگاه رخ می نماید، بسان آفتاب لای ابر...
ما نیز امیدواریم این بار اراده جمعی مدیران در لای کاغذبازی ادارات گم نشود و به ثمر بنشیند.
او میگوید: در یکسال گذشته، با انتخاب مشاور، تدوین مطالعات و طراحی پروژه در قالب مجموعه تفریحی، رفاهی، گردشگری شامل؛ شهربازی، تلهکابین، مجموعه اقامتی، مرکز خرید، مجموعه ورزشی و پارکینگ به فراخوان عمومی نزدیکتر شدهایم که پس از اتمام مطالعات، اخذ مجوزهای لازم و تحلیل اقتصادی پروژه در قالب روشهای مشارکت عمومی - خصوصی، به مرحله فراخوان عمومی خواهیم رسید که امیدواریم با استقبال سرمایهگذار از بسته سرمایهگذاری، مرحله جذب سرمایهگذار و احداث پروژه هرچه زودتر انجام شود.
اسماعیل نسب، رئیس سازمان سرمایهگذاری و مشارکتهای مردمی شهرداری سنندج وعده داد به شرط حذب سرمایهگذار، ظرف 6 ماه آینده، پروژه وارد فاز اجرا خواهد شد؛ توپ همچنان در زمین شهرداری سنندج است.
طرحی نو
طراح تلەکابین، برآورد اوليه برای تمام مجموعه تلهکابین سنندج را امروز حدود ٢٣٠ ميليارد تومان برآورد میکند و میگوید: از لحاظ اقتصادی، اجرای چنین پروژهای، سبب تحریک عناصر مختلف فضای کسب و کار میشود و به دنبال آن، زنجیرههای مختلف ارزش، شکل میگیرد و در صورت بکارگیری هوشمندی مناسب، دامنه اثرگذاری این پروژه از بخش گردشگری فراتر رفته و حتی به عرصههای دیگر مانند؛ خدمات، IT و صنعت هم کشیده میشود.
از آقای محمّد فرهادی، خواستیم سرفصلهای مطالعات امکان سنجی، اقتصادی و سطح فنی طرح تلەکابین سنندج را بیان کند.
او میگوید: در مطالعات امكان سنجی، معمولاً به جهت ارزيابی ايده و پيش بينی اثرات متقابل آن (درصورت تحقق) از نقطه نظرات اقتصادی، مالی، اجتماعی، فرهنگی و فنی با محيط مورد تجزيه و تحليل قرار میگيرد.
برزخ تصمیمگیری
شهردار سنندج از تلهکابین آبیدر بعنوان یکی از پروژههای زیرساختی هزینهبَر نام بُرد که با وجود گذشت بیش از یک دهه و نیم از استارت اولیه، تاکنون به نتیجه نرسیده است.
حشمتالله صیدی میگوید: تلهکابین سنندج به تنهایی و با توجه به جمعیّت سنندج و سرانه درآمدی، یک پروژه با صرفه اقتصادی بالا محسوب نمیشود، این در شرایطی است که این پروژه با توجه به نرخ ارز و تورم و تسهیلات مناسب اعطایی دولت میتوانست تا اوایل سال ۹۳ توسط شهرداری و با استفاده از منابع داخلی و تسهیلات، راه اندازی شود.
در شرایط کنونی و با توجه به اوضاع اقتصادی و نرخ ارز، تأمین هزینههای احداث پروژه عملاً از توان کل شهرداریهای کشور خارج بوده و تنها راه اجرای پروژه تلهکابین سنندج، استفاده از توان فنی و مالی و مشارکت بخش خصوصی امکان پذیر است.
اگرچه شهردار سنندج آب پاکی را روی دست ما ریخت امّا از آن بعنوان فرصت اقتصادی هم یاد کرد.
این همان برزخ تصمیمگیری است که شاید برای اجرای این پروژه مهم، هیچ اراده جمعی وجود ندارد.
او میگوید: قطعاً بدلیل مکان مناسب و ارزشمند نقطه شروع پروژه (پارک کودک) بعنوان یک سایت کامل تفریحی شامل؛ رستوران، مرکز خرید و سایتهای تفریحی، میتواند علاوه بر اشتغالزایی مناسب، بعنوان یک مگاپروژه در توسعه اقتصادی شهر سنندج کمک شایانی کند.
از شهردار پرسیدیم برای اجرای طرح تلهکابین سنندج میتوان امیدوار بود در دوران مدیریت شما این طرح اجرا شود؟
صیدی میگوید: نبود طرح و مطالعه پروژه، از عمدهترین مشکلات عدم اجرای پروژه و واگذاری آن به سرمایهگذار است، خوشبختانه در 8 ماه گذشته، مطالعات و طراحی پروژه به یکی از مشاوران بومی واگذار و هماکنون طرح و بسته سرمایهگذاری پروژه، مراحل نهایی خود را میگذارند، بدیهی است با توجه به بالابودن هزینههای اجرای طرح و با توجه به اینکه پروژه در اراضی ملی آبیدر اجرا خواهد شد و شهرداری دارای قرارداد 30 ساله در قالب مدیریت بهرهبرداری از اراضی است، لذا سرمایهگذار انصرفاً در قالب روشهای مشارکت بدون انتقال مالکیت مانند B. O. T قادر به عقد قرارداد خواهد بود که در این راستا در تلاش هستیم با تدوین مشوقهای لازم، سرمایهگذاران متقاضی را ترغیب به مشارکت با شهرداری نماییم و در آینده نزدیک فراخوان جذب و شناسایی سرمایهگذار صورت خواهد پذیرفت که امیدواریم شاهد عقد قرارداد و اجرای پروژه باشیم.
ناگفتههای دفن شده
شهرداری که سودای ساخت تلەکابین سنندج در سر داشت، شانزده سال پیش کلنگ احداث آنرا بر زمین زد، امّا هرگز رفت و آمد کابینهای تلەکابین را مشاهده نکرد.
پس از پیمان سنندجی، پنج شهردار دیگر بر صندلی مدیریت شهر سنندج جلوس کردهاند اما قرعه فال احداث تلەکابین به نام هیچکدام از آنها نیفتاده است.
شهردار اسبق سنندج هماینک مدیرعامل اتوبوسرانی تهران است، او را به سنندج دعوت کردیم و پذیرفت.
از وی خواستیم پرونده تلەکابین سنندج را بار دیگر بازخوانی کند.
پیمان سنندجی، گفت: سال 82 شورای اسلامی و شهرداری سنندج تصمیم گرفتند به دلیل مشکلات درآمدی و رونق شهر سنندج و استفاده از پتانسیل کوه آبیدر، 2 پروژه را انجام دهند که از طریق سازمان شهرداریها و وزارت کشور، وعدهی پرداخت اعتبار این طرحها داده شده بود، این 2 طرح عبارت بودند از؛ پروژه بازیافت زباله که خوشبختانه انجام شد و دیگری هم تلەکابین شهر سنندج، همدان و لاهیجان بود که آن 2 شهر به نتیجه رسید و ما ماندیم.
جاماندن از توسعه شاید جامهایست که بر قامت این شهر دوختهاند.
بر اساس روایت شهردار اسبق سنندج، مطالعات 20 ساله بارش و بهمن، مطالعات درجه حرارت مطالعات گردشگری انجام شد و پیشبینی شد با توجه به اینکه در پارک کودک و "ویلهی فریدونی"، زمستانها برف قابل توجه میبارید بتوان از پیست اسکی و امکانات زمستانی در این مجموعه استفاده کرد و در شورای شهر تصویب شد.
سنندجی میگوید: بنده در جلسات وزارت کشور شرکت کردم و نهایتاً قرار بر این شد این پروژه در شهر سنندج انجام شود، مناقصهای خارجی برگزار شد ولی بخاطر مشکلات تحریم، این مناقصه لغو شد و به دنبال آن، 2 مناقصه عمومی داخلی برگزار شد که نهایتاً یک شرکت داخلی کار این تلەکابین را انجام دهد، نوروز 84 همراه با اعضای دوره دوم شورای شهر سنندج و معاون عمرانی وقت استانداری از کارخانهای بازدید کردیم که در مناقصه برنده شده بود و اواخر سال 84 مناقصه خرید این پروژه منعقد شد.
او میگوید: ابتدا قرار بود همانند اعتبارات پروژه بازیافت زباله، اعتبارات داخلی این پروژه نیز از طریق وزارت کشور و به صورت وام پرداخت شود، رایزنیها انجام شد، چون ذات پروژه گردشگری بود از اعتبارات عمرانی و اعتبارات تملک دارییهای استان نیز برای این پروژه، 650 میلیون تومان تخصیص یافت که دکلهای آن ساخته شود، قرارداد پروژه منعقد شد، علیرغم مشکلات، پیشپرداخت آن واریز شد، قسط اول و دوم نیز پرداخت شد.
شهردار اسبق سنندج ادامه داد: برابر قرارداد یک پارت از اجناس به سنندج رسید و فکر میکنم هماکنون در سازمان خدمات موتوری موجود است و در آن زمان اعضای دوره سوم شورای اسلامی شهر سنندج خیلی مشتاق بودند این پروژه به سرانجام برسد، همراه آقای جلال شریعتی(عضو شورای اسلامی شهر سنندج) چند بار به شرکت "هپکو" رفتیم، خود سازنده اصرار داشت که دکلها و اجناس را از خارج وارد کند، خوشبختانه شورای دور سوم هم قبول نکرد و مورد تأیید بنده نیز بعنوان شهردار قرار نگرفت، نهایتاً به اراک رفتیم و قراردادی را بابت دکلها منعقد کردیم، قرار شد 22 فنداسیون نصب شود که 10 فنداسیون آن نصب شده و بعد از 16 سال از بقیه فنداسیونها اطلاعی ندارم.
سنندجی افزود: در فاز اوّل این پروژه، برای تملک مسیر با آقای توفیقی (مدیرکل منابع طبیعی وقت) جلساتی داشتیم، "ویلهی فریدونی" انتخاب شد، چون مالکیت آن مربوط به شهرداری سنندج بود.
از آقای پیمان سنندجی پرسیدیم سال 84 این پروژه شروع شد و اعتبار زیادی برای آن هزینه شد که هماکنون در دل خاک نهفته است، اینکه پروژه تلەکابین سنندج به نتیجه نرسید آیا در اذهان عمومی نوعی بیاعتمادی به مدیریت شهری شکل نگرفته است؟ آیا اراده جمعی برای اجرای این پروژه وجود نداشت که با برکناری شما پروژه نیز متوقف شد؟
در جواب میگوید: کسی که بعد از بنده وارد این پروژه شد، آقای پوررضایی (شهردار اسبق سنندج)، معاون اداری مالی بنده بود و خودش در این پروژه نقش داشت و بعد از ایشان نیز آقای شادمان (شهردار اسبق سنندج)، نیز ناظر این پروژه بود، شاید مهمترین موضوعی که در هر تغییر و جابجایی بوجود میآید نوع تفکری است که مدیر بعدی آنرا اعمال میکند، متأسفانه مدیریت ما مانند یک دونده امدادی نیست، شاید به سیاستگذاریهایی برمیگردد که بعد از رفتن بنده انجام شد، پروژه به مرحلهای رسید که همه کارهای آن انجام شد، امّا اینکه تکمیل نشد، شاید اولویتگذاریهای مدیران بعد از بنده، پروژه تلەکابین سنندج نبوده است.
از ایشان انتقاد کردیم چرا قبل از آغاز این طرح مطالعات امکان سنجی، توجیه فنی و اقتصادی انجام نشد و آیا معاونت عمرانی استانداری و زیرمجموعه آن یعنی دفتر فنی، از مطالعات این طرح بی خبر بود؟
سنندجی انتقادات ما را رد کرد و گفت: در زمان بنده چندین پروژه بزرگ در این شهر انجام شد، قرارداد تلەکابین یکی از این طرحها بود که یک قرارداد معمولی است و هیچ پیچیدگی در آن وجود ندارد، خوشبختانه بعد از بنده، 2 شهردار بطور مستقیم هم در بازدید و هم شرایط مناقصه و در امضای چکها اختیارات و سهم داشتند، طرح توجیهی این طرح هم از طرف وزارت کشور تأیید شد، مقرر شد که تسهیلات و وام در اختیار شهرداری سنندج قرار داده شود (مکاتبات آن موجود است)، هم قرارداد آن کاملاً مشخص بود و طرح توجیهی دارد.
وی یادآوری کرد: در سال 84 پروژه تلەکابین سنندج، مبلغ 2 میلیون و 861 هزار یورو هزینه داشت، در آن زمان، نرخ یورو، هزار و 100 تومان بوده است، کل پروژه تقریباً با سه میلیارد و 300 میلیون تومان تکمیل میشد، زمانی که بنده شهرداری را تحویل دادم و حتماً اسناد آن موجود است و میتوانید پرینت حساب بانکی آن زمان را ملاحظه فرمایید، در آن زمان موجودی پول این پروژه بالای 8 میلیارد تومان بود، ضمن اینکه وقتی شورای دور دوم، پروژه تلەکابین را تصویب کرده بود برای این پروژه ردیف اعتباری قرار داده است.
این گزارش، حکایت نیست، بلکه تاریخ مدیریت شهر سنندج است که مدیرانش در تلاشند با ایجاد رفاه عمومی، اشتغالزایی، توسعه اقتصادی، درآمد پایدار و جذب گردشگر، سنگی بر بنای سرمایههای این شهر بیفزایند، امّا در دایره این کلاف سردرگم، نه رّدی از پای مقصر پیداست نه شهامتی که به کمفروشی و کمکاری اعتراف کند؛ پس حکایت همچنان باقی است...
گزارش: بهزاد احمدی