گزارش؛ کودکی اش را کار ربود
اگر به خیابان های شهر نگاهی بیندازی با تصویر نه چندان زیبایی از کودکانی مواجهی که شاید درک درستی از پول ندارند اما در پی جلب توجه مردم و دریافت پولی برای بردن به خانه و یا تحویل به باندهای مافیایی هستند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما، کودکانی که با تغییر فصل، تغییر شغل می دهند و به جای بودن در کنار آغوش گرم خانواده، بهره مندی از تحصیل، پوشاک و امنیت، تا پاسی از شب بر سر چهارراه به دنبال کسب درآمدی هستند که هیچ نفعی برای خودشان ندارد.
روزها و شب ها را سپری می کنند به گونه ای که نه بزرگ شدن خود را درک می کنند و نه حاصلی از کار سخت خود دارند.
کودکانی که زیر پوست این شهر زودتر از سن خود معضلاتی را تجربه می کنند که شاید در آینده آنان تاثیرهای ناخوشاندی داشته باشد.
بر سر چراغ قرمز چهار را می ایستم و دقایقی به دو پسر بچه ایی که با هم در حال پاک کردن شیشه ماشین ها هستند نگاه می کنم و سر صحبت را باز می کنم.
علی پسر 11 ساله ای که میگه باباش فوت شده و مادرش هم در خانه های مردم کار می کند.
او می گوید: اگر مردم بهم پول بدن، درآمد م روزی 20هزار تومان است که باید اخر شب به مادرم بدهم برای خرج خونه و هزینه های مدرسه خواهر کوچکم.
دختر بچه ایی که به همراه برادرش اصرار برای خرید دستمال می کنه هم می گوید: یه روزایی فروش خوبی دارم و یه زورایی هم اصلا کار نمی کنم.
او که با اخرین متروی شهر به شهرری می رود می گوید پدرم اعتیاد دارد و من این پول را به پدرم می دهم.
به اتوبوس های بی. آر. تی شهر که می روی با کودکانی مواجه می شوی که با لباس های مدرسه درحال دستفروشی هستند.
خواهر و برادری را در مسیر ولیعصر تجریش دیدم که باهم بسته های کوچک دستمال کاغذی، آینه و باطری می فروختند.
آنها می گویند که پس از تعطیلی مدرسه برای کار به سطح شهر می آئیم و در اتوبوس زمان خالی بودن صندلی ها درسهایمان را هم باهم می خوانیم.
در گوشه ای دیگه از شهر در پاسی از شب گروهی از پسرهایی که شاید به زور 12 سال داشته باشند را می بینم که باهم به دنبال فروش دستمال ،پاک کردن شیشه ماشین هستند و وقتی ازشون درخواست می کنی که شیشه ماشینم را پاک نکن با دستمالی کثیف شیشه ماشین را کثیف می کنند.
صحنه بسیار دلخراش و آزار دهنده ای را مشاهد می کنی؛ زمان توقف ماشین در چراغ قرمز پسر بچه ایی ریز نقشی در جلوی ماشین می نشیند و دوست دیگری شیشه ها را تمیز می کند و تا پول دریافت نکند آن پسر بچه از جلوی ماشین بلند نمی شود.
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در این زمینه می گوید : شهرداری با اختصاص مکان، آموزش و پرورش با ارایه خدمات آموزش رایگان و وزارت بهداشت با ارئه خدمات درمانی ارزان قیت می تواند به این کودکان کمک کند.
مسعودی فرید می گوید با وجود مصوبات قانونی و برگزاری جلسات متعدد با شهرداری در اختصاص مکان های مناسب برای ساماندهی این کودکان ،ولی هنوز شهرداری مکانی برای ساماندهی کودکان به سازمان بهزیستی نداده است.
وی معتقد است که اگر سازمانهای مردم نهاد به عنوان بازوهای حمایتی حضور نداشتند اعتبارات دولتی چاره ساز این معضل اجتماعی نمی تواند باشد.
فرید می گوید درحال حاضر 6سازمان مردم نهاد و 12کلینیک مددکاری اجتماعی با نظارت سازمان بهزیستی کار ساماندهی این کودکان را عهده دار است.
وی فعالیت 31 مرکز شبانه روزی و 38مرکز روزانه برای ارائه خدمات مختلف به این کودکان را از دیگر فضاهای اختصاص یافته سازمان بهزیستی برای ساماندهی کودکان کار وخیابان برشمرد.
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی با اعلام اینکه 90درصد از این کودکان داری خانواده هستند و به دلیل مشکلات معیشتی والدین مجبور به کار درخیابان هستند می گوید: کودکانی که درخطر بروز بحران های خانوادگی نظیر اعتیاد والدین و یا بیماری های اعصاب و روان هستند به بهزیستی سپرده می شوند.
وی با اشاره به فعالیت 6ماه گذشته سازمان بهزیستی به عنوان مهمترین سازمان در ساماندهی این کودکان اعلام می کند: دراین مدت با همکاری سازمان های مردم نهاد 1500 کودک کار و خیابانی شناسایی شده اند که از این تعداد 500کودک ایرانی و مابقی اتباع بیگانه هستند.
فرید می گوید: 680 کودک با همکاری سازمانهای مردم نهاد به مدارس دولتی راه یافتند و 300 کودک نیز به علت داشتن سن بالا و یا اتباع بودن در مراکز آموزشی باسواد می شوند.
فرید اعلام می کند که از این تعداد 200کودک داری هویت مشخصی نیستند که با همکاری سازمان بهزیستی و نهادهای ذیربط حمایت می شوند.
معاون بهزیستی کمک کردن مردم به این کودکان را یکی از معضلات فراروی این کودکان می داند و پیشنهاد می کند که مردم می توانند کمک های خود را به سازمانهای مردم نهاد فعال درحوزه کودکان کار و خیابان ارائه کنند.
فرید رشد اعتبارات در این حوزه را درسال گذشته 6میلیارد، امسال 12 میلیارد و برای سال اینده 20 میلیارد تومان اعلام کرد و می گوید : سرانه ساماندهی هر کودک حدود7میلیون تومان است.
وی اعلام می کند که اگر سالانه سازمان بهزیستی برای 6هزار کودک کار و خیابان طرح ساماندهی داشته باشد ، سالانه نیاز به اعتبار 42میلیاردی است.
دراین باره از آقای کمره ایی مدیر کل اموزش و پرورش شهر تهران جویا می شویم که می گوید: دو مدرسه در منطقه 12تهران برای آموزش کودکان کار ایجاد شده است.
وی اعلام می کند که بقیه مدارس تحت پوشش بهزیستی، شهرداری و سازمان های مردم نهاد مورد تایید سازمان بهزیستی نیستند.
این کودکان با همه مشکلات و مشقات درگوشه خیابان ها با کمترین ها و خواسته های اجابت نشده بزرگ می شوند و جامعه باید پذیرای کودکانی باشند با هزارن مشکل حل نشده و عقده های درونی تلنبار شده ای که در زمان نوجوانی و جوانی سرباز می کند.
حالا باید نظاره گر این باشیم که مسئولان هر کدام به نوعی به دنبال پیدا کردن مقصر و واگذاری این مسئولیت اجتماعی به نهاد و سازمانی دیگری هستند.
کارشناسان جامعه شناسی معتقدند که صرف هزینه اگر به هنگام باشد بسیاری از معضلات اجتماعی سهل تر حل خواهد شد.
پس بهتره که به جای واگذاری و ندیده گرفتن مشکل کودکان کار و خیابانی، به خواسته ها و شرایط این جمعیت نادیده گرفته شده توجه کنیم.
گزارشگر: انسیه ایزدی نسب