بازهم سیل و تکرارغافلگیری مسئولان مازندران!

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، خانواده 5 نفره احسان در تنکابن زندگی می کنند. خانواده ای با شرایط اقتصادی متوسط که دوسال پیش به علت سیل، بخشی از منزل و زمین کشاورزی خود را ازدست دادند و همچنان در هزارتوی ساختمانهای ادارات، پیگیر دریافت غرامتهای وعده داده شده هستند.

همسایگان و همشهری های احسان هم وضعی مشابه این خانواده دارند زیرا استان مازندران با حدود 24 هزارکیلومتر مربع وسعت، از اقلیمی مرطوب ومعتدل برخورداراست وبه قول رضوی مدیرکل هواشناسی مازندران ، میانگین بارندگی های سالانه حدود 650 میلیمتراین استان، ازمیانگین کشوری 450 میلی متر بالاتراست که این مساله در کنار دیگر مسائل ، گاه و بیگاه باعث وقوع سیل می شود.

سیل و خسارت

سیل گسترده جمعه گذشته درمازندران همراه با خسارتهای فراوان به زیرساختهای آب، برق، گاز، مخابرات و راه ها بار دیگر توجه عمومی را به معضل سالهای اخیر استان جلب کرده است.

مدیرکل راه و شهرسازی مازندران می گوید: با توجه به بارشهای سیل آسا و به تبع آن طغیان رودخانه در کلاردشت، عباس آباد، چالوس، تنکابن، هراز و بلده ، به راههای استان آسیب جدی وارد کرد.

بهادر میزان خسارتهای وارده به حوزه راههای استان را درحال بررسی بیان کرد و گفت: بیشترین آسیب به محورهای روستایی وارد شده است.

فرحزاد مدیرعامل شرکت توزیع برق غرب استان هم برآورد اولیه خسارت این سیل را بیش از 5 میلیاردتومان اعلام کرد.

استاندارمازندران با اشاره به بارش 300 میلیمترباران در کمتراز24 ساعت می گوید: این میزان بارندگی، 4 برابر میانگین بارندگی 4 سال اخیردر استان یزد است. اسلامی افزود: بررسی خسارتها آغازشده است و تا 72 ساعت آینده میزان دقیق خسارتها به هر بخش اعلام می شود.

نبیان معاون عمرانی استاندار هم با اشاره به بی سابقه بودن حجم بارندگی ها گفت: برای کنترل اوضاع آمادگی اولیه وجود داشت اما این میزان بارندگی سبب شد شرایط کمی پیچیده شود.

البته در دو سال گذشته، نیز پس از هر بار وقوع سیل در مناطق مختلف مازندران به ویژه غرب استان، نبیان همین جملات را درمصاحبه ها بیان کرده بود. بطورمثال، سال گذشته نیز میزان بارندگی رامسر در یکی از سیل ها را 220 میلیمتر و بی سابقه اعلام کرد!

عوامل وقوع سیل

پورکرمی از کارشناسان منابع طبیعی مازندران يكي از عوامل اصلي جاري شدن سيل در سال هاي اخير را كاهش سطح جنگل هاي استان مي داند. وی می گوید: مساحت جنگل شمال كشور در 30 سال گذشته 22 درصد كاهش يافت و 17 درصد اين كاهش حجم جنگل ها مربوط به 20 سال اخير بود.

به گفته این پژوهشگر، از سویی دیگر، دستكاري هاي غير اصولي در محيط طبيعي زمين، مهمترين ويژگي ساخت و سازهاي گسترده در سه دهه اخير بوده است. در اين ميان، شبكه زهكش طبيعي و به ويژه رودخانه ها بيش از ساير عناصر طبيعي مورد تعرض قرار گرفته اند بطوریکه جابه جايي مسير، تغيير نامناسب هندسه رودخانه، تعرض به پهنه سيلابي، برداشت بي رويه شن وماسه، اجراي سازه هاي نامناسب روي رودخانه ها و رهاسازي زباله، پساب و فاضلاب به محيط رودخانه بخشي از دستكاري هاي انسان در طبیعت بوده است.

مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران هم می گوید: حدود پنج هزار کیلومتر از رودخانه های جاری در استان طغیانی است که نیاز به اعتبار برای ساماندهی دارد. سردهنه بیشتر رودخانه ها سنتی بوده و برای اعمال تغییرات درآن ها و نصب تجهیزات پیشرفته نیاز به اعتبارات ملی است.

ابراهیمی بیشترپلهای موجود بر روی رودخانه های استان را غیراستاندارد می داند ومی گوید: این پل ها عرض کمی دارند و گوشواره های آنها افتاده که سبب انباشت رسوب و بالا آمدن سطح آب و جاری شدن آب رودخانه در معابر و خیابانها می شود. حریم رودخانه ها مشخص نیست و اقدام برای نشانه گذاری آن نزدیک به چهار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.

دور باطل مدیریت سیل

تجربه سال های اخیر نشان می دهد: سیل در مازندران، از فرمول معیوبی پیروی می کند که شامل بارندگی، جاری شدن، خسارت وارد آوردن، حضور مسئولان، بازدیدها، ده ها خبر از نحوه کمک رسانی، تعیین میزان خسارت ها، تشکیل جلسات متعدد، تصمیم گیری برای کمک و تسهیلات، اعلام چگونگی کمک ها، گذشت زمان، گله گذاری از تحقق نیافتن وعده ها و سرانجام فراموش شدن ماجرا است.

احمدی مدیرکل مدیریت بحران مازندران می گوید: با وجودیکه حدود 70 درصد ازاعتباراتی که از ستاد حوادث غیرمترقبه کشور برای اجرای طرح های پیشگیری از بلایای طبیعی اختصاص می یابد، برای جبران خسارت های سیل است اما درمواقع بروز سیل، به بخشهای مختلف تأسیسات زیربنایی مانند راههای ارتباطی اصلی و فرعی روستایی، پل ها ودیواره حفاظتی رودخانه ها، خطوط انتقال برق و مخابرات، واحدهای مسکونی و زمینهای کشاورزی خسارت وارد می شود.

مدیرعامل آب منطقه ای مازندران نیز ازتصویب طرح جامع مهندسی رودخانه های استان خبر داد و می گوید: مطالعات این طرح تاکنون حدود 90 درصد پیشرفت داشته است. محمدابراهیم یخکشی افزود: در این طرح، درباره بسیاری از مسایل مورد نیاز مانند ساماندهی، لایروبی و شناسایی مناطق حادثه خیز هزار و 680 کیلومتر رودخانه با اعتبار 130 میلیارد ریال بررسی می شود.

نیازآذری نماینده مردم بابل و عضو کمیسیون آب وکشاورزی مجلس شورای اسلامی هم درباره نقش نمایندگان مجلس می گوید: نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه بودجه سال 94 کل کشور با اختصاص 180 میلیارد تومان برای ساماندهی رودخانه ها موافقت کردند که در جریان جذب این اعتبار نیستم!

امروز دوشنبه دو روز پس از وقوع سیل، محمدباقر نوبخت معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه به مازندران سفر کرد تا از مناطق خسارت دیده بازدید کند.

اما با توجه به گفته های مسئولان و کارشناسان و نیز ادامه دغدغه های عمومی درباره تداوم روند کنونی مدیریت آبهای سطحی در مازندران، به نظر می رسد احسان و خانواده اش وهمشهریانش نباید منتظر برنامه های کوتاه مدتی مانند هدایت روان آب ها و لایروبی مسیر  رودخانه ها باشند. سیل همچنان در مازندران می تازد و مسئولان دلخوش به آینده ای تدوین شده روی کاغذ هستند و در این بین، ساکنان مناطق سیل خیز استان هستند که تاوان کندی در اجرای امور وعده داده شده را پس می دهند.