آخرین چهارشنبه سال در زنجان به گوله مشهور است .
به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکززنجان ؛زنجانی ها معتقدند : باید همه چیز تاپایان سال تمیز شود وهرچیزی هم که کثیف است درآتش سوزانده شود مثل جاروهای کهنه تا همه درد وبلا وکثیفی اززندگی خانواده دور شود.
درسالهای اخیر آتش بازیها واستفاده از موادمحترقه هم افزایش یافته است اما زنجانی ها همچنان کنارخانواده ودورهمی های قدیمی را ترجیع می دهند .
درچهارشنبه گوله آخرسال زنجانی ها رسم شال انداختن هم دارنداین رسم بیشتر درروستاها ماندگار شده است و در پشت بام خانه ها روزنه ای که برای نور افتاب درنظر گرفته شده را (پاجا )می گویند کودکان وجوانان زنجانی درشب چهارشنبه سوری به پاجا ها رفته وبا انداختن شال به درون خانه ها ازانان هدیه وپول و شیرینی دریافت می کنند.
درچهارشنبه آخرسال برخی خانواده ها پلو مخصوص ، رشته پلو یا شیربرنج درست می کنند ،گندم تفت داده(قورقا) هم ،آجیل مخصوص چهارشنبه اخرسال درزنجان است.
فال گوش ایستادن درکنار خانه ها که همه زنجانی ها هم ازاین رسم آگاه هستند به شیوه خیلی زیبا برگزار می شود.
به گفته احمدی ، استاد تاریخ زنجان هرفردی که فال گوش بایستد هرآنچه را که می شنود به نفع خود تعبیرمی کند به همین علت زنجانی ها دراین شب حرفهای خوب ودعاهای مناسب را برزبان جاری می کنند.
زنجانی ها هریک ازچهارشنبه ها به نامی وبه کاری تعریف کرده اند
در نخستین چهارشنبه اسفند ماه درزنجان که به موله معروف است پشت بام وچینه دیوارها پر می شود از فرشها ولباسهایی که شستشو داده شده اند شیشه ها ودیوارهای خانه هم تمیز ورنگ کاری می شوند
زنان ومردان زنجانی بعد ازخانه تکانی وتمیزی خانه درچهارشنبه دوم اسفندماه یعنی سوله خریدهای خود را آغازمی کنند .زنجانی ها بعد از این مراسم درهفته سوم اسفند ماه رسم چهارشنبه سوم را که کوله نام دارد را اجرا می کنند
درچهارشنبه کوله عدس وگندم درظرفها ریخته می شوند تا سبزه عید کاشته شوددرزنجان به این سبزه ها که برای خوش یمن بودن وسال پربرکت داشتن کاشته می شود( گووردمه )می گویند.
پس ازکاشت سبزه نوروزانتظار چهارشنبه آخرسال را می کشند چهارشنبه ای که به( گوله چهارشنبه) مشهور است دراین روز هم جاروهای کهنه شده خانه که خاک وخاشاک را یکسال ازخانه دورکرده اند آماده آتش زدن می شوند رسمی که این روزها درپشت بام های روستاهها همچنان باقی است وانجام می شود
دراین چهارشنبه پایانی خانواده های زنجانی دلها راهم شادمی کنند با رسمی به نام پای آپارما (هدیه دادن )
هدیه نوروزی (پای ) برای نوعروسان است و اقایانی هم که خواهردارند هم باید طبق رسم زنجانی ها به فکر(پای) خواهرشان باشند .
درروستاهای زنجان هم رسم هدیه دادن بیشتردیده می شود به طوریکه علاوه برپول وپارچه درطبق مادربزرگها حنا و شامپو ، روغن ،برنج،عدس ،ونان محلی (عیردک ) هم دیده می شود
این طبق یا سینی بزرگ برای نوعروسان پربارتر تدارک دیده می شود به گونه ای که زنان فامیل برای (پای) بردن به عروس خانواده ازروز قبل تخم مرغ ها را رنگ کرده ومی پزند، نان محلی ( عیردک وفتیر )آماده می کنند ودر چندین طبق چیده همراه با هدیه های دیگرکه برروی همه آنها پارچه های قرمزحریرکشیده می شود عازم خانه نوعروس می شوند
خانوده نوعروس هم برای هر فردی که طبق را حمل می کندو به درخانه هایشان می آورد هدیه ای که بیشتر پارچه ، جوراب ودست باف است را به مهمانان تقدیم می کنند
معصومه امینی