استان یزد جزو پنج استان کشور در شیوع بالای دیابت است، بیماری که اکنون یکصد هزار نفر را درگیر کرده است و جان یکصد هزار نفر دیگر را هم تهدید میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز یزد، گرچه او دردی احساس نمیکرد، اما من توانایی دیدن زخمش را نداشتم. آقا رسول را میگویم، پیرمرد ۶۰ سالهای که در نوبت بیماران زخم پای دیابتی است. تا قبل از مداوای پایش دقایقی با او همصحبت میشوم.
او میگوید: در سن ۴۷ سالگی متوجه شدم که دیابت دارم، علائمی که کلیهها و بعد پاهایم را درگیر کرد و اکنون پس از ۱۳ سال قادر به راه رفتن نیستم و رفته رفته بدنم را تحلیل میدهد.
نادر هم که ۷۲ سال دارد، میگوید: زمانی که سکته کردم، در بیمارستان متوجه شدم، دیابت دارم. او با بیان اینکه عمو و عمه هایش دیابتی هستند، معتقد است اگر ماهی یک بار برای کنترل قند و فشار خون خود مراجعه میکرد اکنون زخم پای دیابتی نداشت.
آمارهای جهانی، برایم تکان دهنده است؛ در هر ۳۰ ثانیه عضوی از بدن یک بیمار به علت دیابت قطع میشود.
رئیس مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد میگوید: متاسفانه در دیابت نوع ۲ که تشخیص آن زمانبر است، عوارضی، چون از بین رفتن شبکیه چشم، تحلیل رفتن کلیه ها، زخم پای دیابتی و ناراحتی عصبی مشاهده میشود.
سعیدحسین خلیل زاده با اشاره به اینکه ۱۵ تا ۲۰ درصد افراد دیابتی دچار زخم میشوند، میافزاید: متاسفانه در مرحلهای از بیماری، حس پای بیمار دچار اختلال و خونرسانی به عروق ریز و عروق پا دچار مشکل میشود و در نهایت به دلیل اینکه بیمار حسی ندارد، بدن دچار تاول و زخم میشود.
یزد از استانهای پیشرو در شیوع دیابت
بنا به اعلام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۴۲۸ میلیون نفر در جهان به بیماری دیابت نوع ۲ مبتلا هستند و پیش بینی میشود این آمار تا سال ۲۰۴۰ به بیش از ۶۰۰ میلیون نفر برسد.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با اشاره به اینکه تعداد بیماران دیابتی در استان یزد از مرز ۱۰۰ هزار نفر گذشته است، میگوید: یزد، در شمار پنج استان اول کشور در زمینه شیوع دیابت در جمعیت بالای ۲۵ سال است.
محمدرضا دهقانی میافزاید: همچنین بر اساس فاکتور قند خون ناشتا، استان یزد ۲/۱۶ درصد را به خود اختصاص داده است که از این لحاظ هم رتبه نخست را در کشور دارد.
وی با بیان اینکه بیماری دیابت در رأس بیماریهای سندروم متابولیک قرار دارد، میگوید: سن، سابقه فامیلی، کم تحرکی، چاقی، استرس، رژیم غذایی نامناسب و فشار خون از عوامل خطر در ابتلا به دیابت هستند.
دیابت، بیماری خاموشی که اکنون گروههای مختلف مردم را در استان یزد درگیر خود کرده است. آخرین خبرها از شیوع دیابت در بین بانوان باردار و کودکان و نوجوانان نیز حکایت دارد.
مدیر تحقیقاتی درمانی دیابت یزد میگوید: شیوع دیابت نوع یک در کودکان ونوجوانان و زنان باردار در استان یزد یک و نیم تا دو برابر بیشتر از میانگین کشوری است.
سیدمحمدرضا آقایی میافزاید: میانگین ابتلا به دیابت در بین این قشر در ایران هفت تا نه درصد است که این آمار در استان یزد به ۱۴ تا ۱۸ درصد میرسد.
وی با بیان اینکه حدود ۳۰ درصد زنان باردار تا بعد از مرحله بارداری همچنان درگیر دیابت هستند، گفت: با انجام برنامههای مراقبتی نزد پزشک معالج میتوان باداریهای بعدی را در کمال آرامش و سلامتی سپری کرد.
همتی از جنس پیشگیری
چند سال پیش بود که با شیوع دیابت در استان یزد، نخستین مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد. مرکزی که اکنون نه تنها پذیرای بیماران دیابتی یزد بلکه به بیماران استانهای همجوار هم خدمات درمانی ارائه میدهد.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد با اشاره به اینکه زنگ خطر شیوع دیابت در یزد جدی است، معتقد است معادل ۱۰۰ هزار بیمار دیابتی استان یزد، بیمارانی هم در معرض دیابت هستند که بدون برنامه پیشگیری زندگی میکنند.
نسیم نمیرانیان میافزاید: از ابتدای امسال تاکنون ۶۰ هزار نفر در این مرکز خدمات درمانی را دریافت کرده اند.
وی با بیان اینکه وظیفه اصلی مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت، مرجعیت علمی، آموزشی و پژوهشی در زمینه دیابت است، میافزاید: در تلاشیم تا کلینیک دیابت را در همه بیمارستانهای استان یزد فعال کنیم تا خدمات درمانی به بیماران فراگیرتر شود.
کنترل دیابت با کنترل چاقی
بدون شک یکی از راههای کنترل بیماری ها، تحرک، اصلاح رفتار غذایی و تغییر سبک زندگی است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد با بیان اینکه به ازای هر کیلوگرم کاهش وزن، ابتلا به بیماری دیابت پنج درصد کاهش مییابد، میگوید: استرس، هسته اصلی بسیاری از بیماری هاست و اصلاح سبک زندگی، سلامتی افراد را تضمین میکند.
محمد مصدق ارتقای سواد سلامت را از راهکارهای پیشگیری از شیوع بیماریهای مختلف میداند و میافزاید: در سال گذشته ۳۶ میلیارد تومان قلم انسولین در استان یزد مصرف شده است که این هزینه اگر خرج تحرک و فرهنگ سازی شود، بسیاری از بیماریها کنترل و درمان خواهد شد.
مدیر گروه تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد هم با اشاره به بالا بودن مصرف روغن در استان یزد، میگوید: مردم یزد روزانه یک و نیم برابر بیش از میزان روغن توصیه شده، روغن مصرف میکنند، مسئلهای که اضافه وزن و چاقی را به دنبال دارد.
نقیایی با اشاره به شیوع چاقی و اضافه وزن در بین مردم یزد، میگوید: مصرف کم غذاهای سرخ شده و کاهش مصرف غذاهای فراوری شده از راهکارهای کاهش چاقی است.
من قول میدهم ...
در هفته پیشگیری از بیماری دیابت هستیم، هفتهای که مسئول عزم خود را جدی کرده اند تا با برنامههای مختلف در جمع مردم حضور یابند و آنها را به این بیماری شیرین اما تلخ، حساس کنند.
مدیر مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد با بیان اینکه در سالهای گذشته برنامههای مختلف غربالگری در قالب اتوبوس دیابت و پایگاههای سیار در محلات و مناطق مختلف استان یزد اجرا شده است، از راه اندازی پویش مردمی "من قول میدهم" خبر میدهد.
سیدمحمدرضا آقایی میافزاید: افراد با ارسال نام و نام خانوادگی و عبارت " من قول میدهم" به شماره ۳۰۰۰۶۱۵۹ در این کمپین نام نویسی میکنند و پس از آن کلاسهای مشاوره برای کنترل وزن، تغذیه سالم و سبک زندگی مناسب برای شرکت کنندگان تشکیل میشود.
وی میگوید: افزایش مصرف سبزیجات، کاهش مصرف نوشابه و فست فودها، کاهش مصرف قند و برنج، استفاده از نان سبوس دار در وعدههای غذایی و انجام نیم ساعت فعالیت بدنی روزانه از قولهایی که مردم در کمپین "من قول میدهم" به خودشان قول میدهند.
مدیر مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد معتقد است با اجرای این پویش ممکن است دیابت بالای ۱۲۶ را نتوانیم درمان کنیم، اما می توان آن را کنترل کرد که به قطع پا، کوری چشم و ... نیانجامد.
با همه آنچه گفته شد، کلید سلامتی به دست خودمان است، باید برای داشتن زندگی پر از نشاط و پویایی، ابتدا باید به خودمان قول دهیم، تا سالم بمانیم ...
نویسنده: سیده سکینه میرطاهری