توسعه پرورش هیولای سودمند

خزندگان جانوران ارزشمندی هستند که نقش مهمی در تعادل چرخه طبیعت بر عهده دارند.
از میان حدود 200 گونه خزنده که در ایران شناسایی شده، کروکودیل از ارزش خاصی برخوردار است.
موجود خارق العاده ای که بازمانده نسل دایناسورها است و به سلطان زره پوش آب های آرام نیز شهرت دارد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز خلیج فارس ؛ مزرعه کروکودیل قشم نخستین مرکز پرورش و نگهداری این جانور در خاورمیانه است که در سال 89 در جزیره هَنگام ، با هشت سَر کروکودیل راه اندازی شده است.
این مزرعه را زوج جوانی که فارغ التحصیل رشته جانور شناسی هستند با هدف تکثیر ، پرورش و فروش زنده به مراکز مجاز کشور راه اندازی کرده اند.
به گفته مدیر عامل مزرعه پرورش کروکودیل قشم اکنون دویست سر کروکودیل از بزرگترین جزیره خلیج فارس، به باغ وحش و آکواریوم های قم ، همدان و گیلان ارسال شده است.
مژگان روستایی می افزاید : صادرات کروکودیل ها به کشورهای حوزه خلیج فارس از دیگر برنامه های امسال است.
کروکودیل های این مزرعه از نوع پروسوس (crocodylus porosus) موسوم به آب شور، و بهترین گونه پرورشی در جهان است.
کروکودیل های وارداتی پیش مولد بودند و در سن 10 تا دوازده سالگی به مرحله تخم گذاری رسیدند.
اکنون بزرگترین کروکودیل این مزرعه با سی سال سن ، بیش از 400 کیلو وزن و 4 و نیم متر طول دارد.
به گفته مدیر اجرایی مزرعه پرورش کروکودیل نوپک، درحال حاضر150 سر کروکویل در این مزرعه وجود دارد
بهروز سالاروند می افزاید: در این مزرعه بیست نفر بطور مستقیم مشغول بکارند.
فواید پرورش کروکودیل
تمام اجزای کروکودیل قابل استفاده و به معنای واقعی یک هیولای مفید است.
این جانور در سن سه سالگی بین سه تا چهار متر طول دارد و آماده ذبح است.
مدیر اجرایی مزرعه پرورش کروکودیل می گوید: پوست این جانور بعلت نسوز بودن ارزش اقتصادی و تجاری زیادی دارد و از نظر مرغوبیت جزء با کیفیت ترین پوست های صنعتی جهان محسوب می شود.
سالاروند می افزاید: سالانه یک و نیم میلیون پوست این آبزی در دنیا خرید و فروش می شود.
قیمت یک پوست خام کروکودیل در دنیا بیش از 500 دلار است.
به گفته رئیس اداره نظارت بر بهداشت عمومی اداره کل دامپزشکی هرمزگان از استخوان و گوشت این حیوان در درمان بسیاری از بیماریها از جمله سرطان استفاده می شود.
دکتر سید امیر مختار بهاری میمندی می افزاید: وجود آنتی بیوتیک در خون کروکودیل موجب شده است از خون این حیوان در کنترل بسیاری از بیماریها و سرم سازی استفاده شود.

مشخصات جانور
کروکودیلهای آب شور بین 60 تا 70 سال عمر می کنند.
به گفته ناظر دامپزشکی هرمزگان در مزرعه پرورش قشم، فصل تخمگذاری این کروکودیل ها اواخر بهار و ابتدای تابستان است و هر کروکودیل بین 20 تا 60 عدد تخم می گذارد.
نظام الدین عزیزی می افزاید: بیش از 90 درصد از تخم ها درصورت نگهداری در شرایط مناسب بعد از سه ماه به نوزاد تبدیل می شوند .
به گفته وی جنسیت نوزادان به دما بستگی دارد.
غذای کروکودیل ضایعات صید و مرغداری هاست.
کروکودیل های وارداتی در مقایسه با کروکودیل های بومی استان سیستان و بلوچستان از رشد سریعتری برخوردارند.
به گفته ناظر دامپزشکی هرمزگان بزرگی اندازه بدن کروکودیل وابسته به نژاد است.
نظام الدین عزیزی می افزاید: کروکودیل های نر آب شور تا شش متر و ماده ها تا 3 متر رشد می کنند، اما در نژاد گاندو نرها سه و نیم و ماده ها 2 و نیم متر طول دارند.
گاندو، کروکودیل های بومی ایران
گاندو یا تمساح پوزه‌ کوتاه با نام علمی Crocodylus palustris) ) تنها کروکودیل بومی پاکستان و ایران، و پرشمارترین کروکودیل در هندوستان است.
زیستگاه اصلی این تمساح در چابهار و شهرستان سرباز نیکشهر است.
کروکودیل گاندو بصورت اجتماعی زندگی می کنند و بیشتر رفتار اجتماعی آنها براثر قلمرو طلبی و غالب شدن در میان گروههاست .
گاندو با وجود داشتن پاهای قوی و پرده دار از دم قوی و عضلانی خود برای شنا کردن استفاده و می تواند در فواصل کوتاه طعمه خود را دنبال کند و از این نظر نسبت به کروکودیل های دیگر برتری دارد .
به گفته رئیس اداره نظارت بر بهداشت اداره کل دامپزشکی هرمزگان مشکل اصلی گاندو در این منطقه خشکسالی و کم‌آبی است که پناهگاه و غذای آنها را می‌گیرد.
دکتر بهاری میمندی می افزاید: نوزادان گاندوها به بی‌آبی و گرما حساس‌ترند و در معرض خطر حمله حیوانات دیگر مانند پرندگان شکاری، مرغان ماهیخوار، بزمجه، سگ، روباه و شغال قرار دارند.

مشکلات صادرات کروکودیل
در بیش از 50 کشور جهان کروکودیل پرورش داده می شود.
مدیر عامل مزرعه پرورش کروکودیل قشم می گوید: درحال حاضر فروش زنده این حیوان، مشتری بیشتری دارد.
مژگان روستایی می افزاید : کشورهای امارات عربی متحده ، عمان و ترکیه خواستار واردات کروکودیل از مزرعه پرورش نوپک هستند اما بعلت کم بودن شمار مولدها ، صادرات امکانپذیر نیست.
وی گفت: هزینه خرید و حمل کروکودیل های مولد بسته به قیمت دلار ، بین دویست تا 300 میلیون تومان است .
مدیر عامل مزرعه پرورش کروکودیل قشم می گوید: درصورت دریافت تسهیلات دو میلیارد تومانی و ورود 8 تا ده سر کروکودیل مولد، تولید به دو برابر افزایش می یابد.
روستایی می افزاید : این افزایش تولید حدود 470 هزار دلار ارزآوری به دنبال دارد.
اکنون شش سَر کروکودیل مولد در مزرعه نوپک قشم وجود دارد .
صادرات این جانور معمولا از بیست روز تا یک ماهگی امکانپذیر است اما برای کمتر شدن تلفات، بهترین سن برای صادرات کروکودیل، از شش ماهگی به بعد است.
به گفته مدیر عامل مزرعه پرورش کروکودیل قشم در یکی از مزارع پرورش کروکودیل در استرالیا فقط سالانه 10 هزار جلد پوست کروکودیل بصورت خام پیش فروش می شود.
نتیجه
امید است با توجه بیشتر به این صنعت نوپا در خاورمیانه ، در زمینه های صنعتی، گردشگری و فروش زنده کروکودیل، به توسعه و پیشرفت های قابل توجهی دست یابیم.

نویسنده : مریم خیاطی