یک روستا یک محصول

کرکاس مهد گل ایران

• کمتر از پانصد متر پایین‌تر از این تابلوی درشت در جاده اصلی، وارد اولین خیابان فرعی که میشوی تابلو‌ها تو را به سمت روستا هدایت میکنند.
  ابتدای هر پیچی درجاده‌های روستایی این بخش، تابلو‌هایی را میبینی که پس از معرفی روستا‌هایی از قبیل تالش خیل، حیدر آباد و بائوج خیل، مسیر دسترسی به کرکاس را برایت راحت میکنند. در این روستا که نامش برگرفته از نوعی گیاه است دو سوی جاده یک دست سبز است از سبزی جنگل‌های بالادست روستا و گلخانه‌هایی که به ندرت در رطوبت بالا و دمای این روز‌های شمال درشان بسته و سر سبزی درونشان پیداست.
  اینجاست که انتخابت برای هم کلام شدن با اهالی روستا سخت میشود نه این که کسی پاسخگو نباشد. نه، بس که تا چشم کار میکند گل میبینی و گلخانه و مردمانی که با یکرنگی و و صفا و صمیمیت سلامت را پاسخ میگویند یا تو را به صرف چای و رفع خستگی کوتاه مدتی به خانه هاشان دعوت میکنند ...

باغبانی پیشه من است...

• خانم فرجام یکی از اهالی همین روستای کرکاس است زنی میانسال که در محوطه گلخانه به همراه پسری که به نظر از بیست و سه چهار سال بیشتر به نظر نمی‌رسد، مشغول نشای پیاز‌های گل سانسوریا در گلدان‌هایی با قطر متوسط است. تمیزی گلخانه نشان میدهد شکی نیست پشت این همه پاکی و زیبایی وسواس زنانه‌ای نهفته است. همین یک جمله به تنهایی کافی بود تا خانم فرجام برای لحظه‌ای از کار فارغ شود و با لبخندی از روی صمیمیت حرف را به حرفه اش بکشاند از اینکه مدت هاست باغبانی و و پرورش گل و گیاه زیباترین تفریح زندگی اش شده حتی بیشتر از فعالیت هایی، چون آشپزی و شرکت در کلاس‌های فرهنگی و ورزشی...
  از وسعت گلخانه اش که می‌پرسم میگوید این گلخانه ۱۲۰۰ متر مربع است همان لحظه مشتاقانه با انگشت اشاره اش سمت چپ گلخانه را نشانم می‌دهد ومیگوید گلخانه دوم هم که در کناراین گلخانه است ۶۰۰ متر مربع مساحت دارد.
  همکلامی من با او که با سوال‌های مختلف من همراه است موجب نمی‌شود لحظه‌ای از کار بازایستد و سوالاتم را بی پاسخ بگذارد این دقت در کارش زمانی بیشتر برایم جلوه میکند که از پسر جوانش میخواهد گلدان‌های تازه نشا شده را آهسته در ردیفی در گوشه‌ی راست گلخانه قرار دهد. دو سال است گلخانه را به قول خود نونوار کرده و میراث دار امروزی حرفه و سرزمین پدری اش شده است ..
  میگوید اگر همه چیز به خوبی پیش برود هر کدام از گل‌های سانسوریایی که به تفکیک برگ هایشان قابل نشا و فروش هستند، در دو گلخانه اش، برای او و خانواده اش نزدیک به یک میلیارد تومانی ارز آوری خواهند داشت. این را که میگوید برق چشمانش را به وضوح می‌توان شاهد بود خدا داند چه روز‌های سختی را سپری کرده و چه برنامه‌ها که برای آینده خود و خانواده دارد...  

کوچه پیچک

• دو کوچه دیگر را که آن‌ها نیز به نام گل‌های آزالیا و پامچال نامگذاری شده اند با قدم‌هایی آرام و آهسته که مسحور این حجم زیبایی است می‌پیمایم وارد کوچه پیچک نامی میشوم که بی شباهت به نامش نیست. اینجا هم زیر تابلوی "گلخانه پیچک حمید موسوی "عبارت با مشارکت صندوق کار آفرینی امید آمده است، گل‌های پیچک بالا رونده دور تا دور این تابلو را پوشانده است.
  گمان نمی‌کنم سنش به چهل سال برسد بیشتر به سی و هفت هشت ساله‌ها شبیه است و البته خرسند از این که در ایامی که بیشتر جوانان هوس مهاجرت از روستا به شهر دارند در همین کرکاس مانده و ارثیه پدری اش را به طمع اندکی سرمایه زودگذر، به بساز و بفروش‌های ویلایی منطقه شان نسپرده است.
  راضی است از ماندن در کرکاس وتسهیلاتی که به گفته خودش هم به نام و هم به عمل برای احداث گلخانه اش هزینه کرد. وقتی در خصوص ساخت گلخانه و هزینه و تامین نهاده هایش می‌پرسم آرام میخندد و میگوید سخت ... ولی ممکن ... آن هم در این شرایط ناممکن .....
  به تابلوی گلخانه اش اشاره میکند و میگوید بانکی یا صندوقی را می‌شناسید که با بهره اندک زیر ده درصد زیر پرو بال یک فعال اقتصادی را بگیرد؟ فرقی هم نمیکند فعال صنعتی، تولیدی، کشاورزی یا هر آنچه که فکرش را بکنی ... سراغ دارید؟
  احساس میکنم چقدر شنونده خوبی هستم وقتی که با دقت به سوال هایش گوش و با سکوتی همراه با لبخند پاسخ سوالش را میدهم.
  او نیز به همین اکتفا میکند و میگوید: به گمانم سه یا شاید چهار سال پیش کارشناسانی ازموسسه‌ای که بعد‌ها فهمیدم موسسه‌ای دولتی است به نام صندوق کار آفرینی امید (میگوید:همان که اسمش زیر این تابلو آمده) اینجا آمدند و وقتی دیدند این شهرستان از آسمان و زمینش زر می‌بارد و زر می‌روید پیشنهاد احداث گلخانه‌های نسبتا مدرن با ارایه تسهیلات مناسب را به ما دادند. این همان عجیب، اما ممکن داستان است. پرداخت قسط تسهیلاتش به نظر خیلی سخت نمیامد با بهره شش درصد و بازپرداخت پنج ساله و مهم‌تر از آن یکسال تنفس ..
  این بار دیگر رویا نبود واقعیتی بود کاملا حساب شده و دولتی و برای حمایت از تولید. پس چرا باید از سرمایه‌ای که خود سرمایه می‌آفریند میگذشتم و زمین را برای ساخت ویلا یا در خوشبینانه‌ترین حالت احداث باغ می‌فروختم؟
  اینگونه به نظر می‌آمد که ازهمه چیز راضی است یکسالی هم هست که بازپرداخت وام هایش شروع شده و به گفته خود، به مدد پروردگار و به همت خود و خانواده اش روزگاز بروفق مراد میگذرد...

مشتریان دست به نقد در باغ بهشت

• از خانه‌ها و گلخانه‌های میانه روستا میگذرم به منطقه‌ای بالاتر از کرکاس که به کل روستا اشراف دارد می‌رسم.
  اینجا اگر خود بهشت نباشد حتما گوشه‌ای از بهشت است. یکدست سبز با پرنده‌های آوازه خوان و درختانی که سایه وسیع شان در میانه این روز گرم حسابی می‌چسبد.
  چهار ردیف گلخانه که به گمانم هر کدام حداقل ۲۰۰۰ مترمربعی وسعت دارند با سقف‌هایی نایلونی و دربی کشویی. دو مرد که به نظر یکی فروشنده است و دیگری خریدار با چه شعفی مشغول گپ و گفت هستند. این طور به نظر میرسد سالهاست با هم داد و ستد میکنند. بعد از معرفی خود وقتی این اندیشه ذهنی ام را برای آن‌ها عنوان میکنم هر دو لبخندی از سر ذوق و مناعت طبع میزنند و مهربانانه همدیگر را می‌ستایند.
  مرد خریدار به گفته خود مشتری ۵ ساله محصولات گلخانه آقای آذین است همان پرورش دهنده و فروشنده گل و گیاهان زینتی که انگار گلخانه اش را در گوشه‌ای از بهشت بنا نهاده ...
  خریداربرای خرید ۵۰۰۰ گلدان سانسوریا، کاج مطبق و سرخس آمده. بر سر قیمت اصلا چانه نمیزند فقط تاکید دارد تا آخر همین هفته سفارش هایش را تحویل بگیرد.
  منتظر می‌مانم تا داد و ستدشان تمام شود و سوال هایم را از آقای آذین بپرسم. این که آیا در این روزگار پرتلاطم فعالیت‌های اقتصادی کسب و کارش وفق مراد است؟
  همه چیز تسهیلات احداث گلخانه از سوی صندوق کارآفرینی امید را مناسب میداند غیر از یک چیز .... فرصت تنفس یک ساله کم است.
  وقتی هم می‌پرسم برای گسترش گلخانه برنامه‌ای دارید یا خیر با اطمینان اینگونه به من پاسخ میدهد: اگر توانستید دو سال دیگر هم به اینجا سری بزنید برنامه ها‌ی بسیاری در سر دارم که به امید خدا آن‌ها را به سرانجام خواهم رساند.

پرورش گل و گیاه حرفه اصلی مردم منطقه

• دیده‌ها و شنیده هایم را وقتی برای آقای رحمتی دهیار روستا‌ی کرکاس بازگو میکنم میگوید نه فقط اهالی روستای کرکاس بلکه اهالی ۲۴ روستای بخش مرکزی شهرستان عباس آباد همگی به پرورش گل و گیاه اشتغال دارند. مردمانی که به گفته آقای رحمتی تسهیلات دریافتی را برای خرید زمین و ماشین هزینه نکردند بلکه یا به ساخت گلخانه‌ها یا به بازسازی گلخانه ها‌ی خود اختصاص دادند.
  دهیار روستا از نقش خوب این حرفه در پایبند شدن اهالی به خصوص جوانان روستا‌های این منطقه می‌گوید و این که به مدد همین حمایت‌هایی که از صندوق کار آفرینی امید انجام شد بسیاری از اهالی بیش از پیش پایبند آب و خاکشان شدند.
  به گفته آقای سلطانی مدیر صندوق کار آفرینی شهرستان‌های عباس آباد و تنکابن، صندوق کار آفرینی امید سال ۹۶ به صورت آزمایشی روستا‌های بخش مرکزی شهرستان عباس آباد را به عنوان روستا‌های هدف یک روستا یک محصول، معرفی وانتخاب کرد.
  طرحی که به واسطه آن و با ارایه تسهیلات مناسب بانکی از قبیل بهره اندک و استمهال بانکی برای دریافت کنندگان وام تلاش میشود روستاییانی که پیشه فعالیتشان مختص همان منطقه و همان روستاست در همان جا بمانند و فعالیت‌های اقتصادی خود را گسترش دهند. فعالیت‌هایی که هم به اشتغال آفرینی پایدار در آن مناطق منجر می‌شود و هم از مهاجرت‌های غیر ضرور اهالی روستا به شهر‌ها جلوگیری میکند.
  آقای سلطانی این را هم گفت که صندوق کار آفرینی امید پس از ارایه تسهیلات مالی با اعزام کارشناسان خبره در هر حوزه روند هزینه کرد تسهیلات را درطرح‌های مورد نظر بررسی میکنند تا انحراف‌های بودجه‌ای بعد از ارایه تسهیلات اتفاق نیفتد ضمن اینکه به گفته وی پارسال ۴۰ میلیارد ریال تسهیلات به ۸۷ متقاضی ساخت گلخانه در این شهرستان پرداخت شد و با استقبال خوبی که تولید کنندگان گل و گیاه شهرستان عباس آباد ازاین طرح دارند درتلاش هستیم هم رقم وهم سرعت پرداخت تسهیلات به متقاضیان را افزایش دهیم.

خداحافظ بهشت

• کرکاس را با همه زیبایی هایش ترک میکنم. روستایی که نمونه آشکار از سعی است و کار. از این که اگر بنا باشد قواعد سختگیرانه اعطای تسهیلات، موانع دست و پاگیر اداری برطرف و حمایت از تولید کننده نه فقط به نام بلکه به واقع در عمل محقق شود فقط کرکاس نیست که مهد گل و گیاه ایران لقب میگیرد، همه روستا‌های ایران و همه روستاییان ایرانی یک کانون و یک کار آفرین می‌شوند...

یک روستا یک محصول