گزارش مکتوب؛
آقا به تو از دور سلام
معرفت اهل بیت(ع) زمان ومکان ندارد، اصل زیارت، زیارت دل و زیارت روح و قلب است.
با این زائر جوان هم صحبت شدم، می گوید: خیلی دلتنگ امام رضا(ع) شده ام هر سال در شبهای ماه رمضان به حرم مشرف می شدیم و دعای ابوحمزه و مناجات سحر را در جوار امام مهربانیها می خواندیم، اما امسال از حضور در حرم محروم شده ایم و این خیلی سخت است.
جمع دیگری از زائران از ورودی باب الجواد(ع) با امام خود حرف دل می گویند، در گوشه وکنار خیابانهای منتهی به حرم رضوی هم زائران امام مهربانیها از راه دور می ایستند و سلام می دهند و مرغ دل را به سوی حرم پرواز می دهند و با سلام به آقا قلب و دلشان را از درهای بسته عبور می دهند.
به راستی شیخ غزل چه زیبا سروده است:
"گرچه دوریم به یاد تو قدح می گیریم بعد منزل نبود در سفر روحانی"
- تعطیلی حرم مطهر رضوی برای پیشگیری از شیوع کرونا
24 اسفند 98 ؛ درب های حرم امام رضا(ع) برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا به روی زائران بسته شد و تصمیم ستاد ملی مدیریت و مبارزه با بیماری کرونا برای بستن درهای حرمهای مطهر و اماکن متبرکه سراسر کشور در صدر اخبار قرار گرفت.
پس از شیوع ویروس کرونا در کشور و از جمله در خراسان رضوی اقدامات هماهنگ، خردمندانه و بهنگام دولت، مسوولان حوزه بهداشت و سلامت و متولیان اماکن مقدسه با هدف اقناع عموم مردم ، منجر به توافقی عام در خصوص بسته ماندن درهای حرمهای مطهر از جمله حرم منور امام رضا (ع) تا بازگشت شرایط عادی برای حفظ جان و سلامت آحاد جامعه شد.
برای نخستین بار در تاریخ شیعه درهای حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) برای حفظ سلامت زائران و مجاوران بر روی آنان بسته شد که شاید نقمتی برای دوستداران اهل بیت (ع) باشد اما از آن جهت که فرصت تمرین برای اتصال بیشتر قلوب به ثامن الحجج (ع) از طریق زیارت از دور ایجاد کرده، نعمت است.
- تلاشها برای بازگشایی حرم رضوی
حرم ملائک پاسبان رضوی که هر سال همزمان با ماه مبارک رمضان میزبان جمع زیادی از زائران، مجاوران و خادمان بود، رمضان امسال خلوت را برگزید تا حافظ جان زائران و مجاوران حضرت علی بن موسی الرضا (ع) باشد.
اگرچه در این میان برخی هموطنان با ابراز ناخرسندی از بسته ماندن درهای حرم مطهر امام رضا(ع) به ویژه در ایام ماه مبارک رمضان گلایه کرده، چشم در چشم ویروس کرونا، در قالب گروههای فشار دستاندرکار طرح مطالبات میدانی از ستاد ملی مدیریت و مبارزه با بیماری کروناشدند و بازگشایی حرم حضرت ثامنالائمه (ع) را خواستار شدند.
اگرچه معترضان خواستار بازگشایی صحنهای حرم مطهر رضوی با رعایت فاصله مناسب میان زائران بودند، تولیت آستان قدس رضوی با اعلام تبعیت از اقدامات ستاد ملی مقابله با کرونا با بغضی در گلو، ناگزیر بودن بستن درهای حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) را برای حفظ سلامت مردم مورد تاکید قرار داد و گفت: همانگونه که در تطهیر حرم مطهر از خون یا نجاست وظیفه داریم، برای ضدعفونی کردن آن در مقابل ویروس، حفظ سلامت مردم و رعایت مسایل بهداشتی نیز وظیفه شرعی داریم و مسوول هستیم.
حجت الاسلام و المسلمین احمد مروی افزود: ما حرم مطهر را اینگونه دوست نداریم و برای ما خوشایند نیست اما مسوولیت داریم و حضرت امام رضا (ع) روز قیامت از ما در خصوص اقداماتمان برای حفظ سلامت زائرانشان سوال خواهند کرد.
اما زیارت بعد منزل نمی شناسد و انسان از هر جای این کره خاکیمی تواند با محبوبش ارتباط قلبی برقرار کند.
حجت الاسلام والمسلمین محمد کاظم راشد یزدی در این باره می گوید: در زیارت امامان معصوم(ع) قرب و بعد اهمیت ندارد، اگر مقام و جایگاه ائمه اطهار(ع) را بشناسیم و مفهوم زیارت را درک کنیم می فهمیم که زیارت منحصر به حضور مادی در حرم مطهر امام رضا(ع) و دیگر امامان معصوم(ع) نیست و از هر جا که هستیم می توانیم امام را زیارت کنیم.
حجت الاسلام سید مهدی واعظ موسوی هم اینچنین اظهار می کند: زیارت حضور قلبی زائر نزد محبوب است.
این کارشناس مذهبی می گوید: خانه دل هر محبی می تواند ضریح مطهر امام هشتم(ع) باشد و آن چیزی که اصالت دارد حضور قلبی است و این حضور قلبی سبب حضور فیزیکی هم خواهد شد.
واعظ موسوی با اشاره به عملکرد خوب و به موقع آستان قدس رضوی در مدیریت بحران تاکید کرد: با اینکه این وضعیت غیرمترقبه بود، اما مسئولان آستان قدس رضوی ثابت کردند که حفظ جان زائران بارگاه امام هشتم(ع) برایشان در اولویت است.
در این روزهای دوری ازبارگاه امام مهربانیها مقدمات خوبی برای زیارت مجازی فراهم شده است.
زائر جوانی که با او هم صحبت شده بودم و گویی با دلش به حرم رضوی مشرف شده بود می گفت: اگرچه امسال امکان تشرف برایمان مهیا نیست اما راه جدیدی بر رویمان گشوده شده است راهی که از درهای بسته عبور می کند و قلب ما را به قلب امام رضا(ع) متصل می کند و آن هم زیارت مجازی است.
حجت الاسلام احمد صابری تولایی عضو کمیسیون تخصصی تبلیغ حوزه علمیه خراسان درباره زیارت از راه دور هم می گوید: هم اینک امکان زیارت حضرت امام رضا (ع) از راه دور و از طریق فضای مجازی فراهم شده است تا دل زائران را به این حرم نورانی متوجه سازد، از طریق همین فضا میتوان سلام کرد و دل را به حضرت ثامن الحجج (ع) سپرد و زائر حضرت امام رضا (ع) شد.
رییس مرکز ارتباطات و رسانه آستان قدس رضوی هم گفت: باتوجه به شیوع کرونا و لزوم پرهیز از برگزاری اجتماعات، این نهاد همه همت خود را بکار بسته است تا در این ایام زیارت حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) از طریق رسانه ملی و شبکههای اجتماعی در خانههای مردم میسر شود.
مهدی رضوی کیا افزود: این نهاد برای تسهیل زیارت از راه دور، سامانه زیارت نیابتی را راهاندازی کرده است که افراد با ثبت نام در این طرح، به خادمان این بارگاه ملکوتی نیابت میدهند تا از جانب خود یا بستگانشان (چه آنان که در قید حیات هستند و چه آنان که به رحمت ایزدی پیوستهاند) به زیارت مضجع شریف رضوی پرداخته و دو رکعت نماز زیارت بجا آورند.
وی گفت: همچنین مشتاقان زیارت بارگاه منور رضوی میتوانند در هر لحظه و هر زمان با شماره ۰۵۱۴۸۸۸۸ تماس بگیرند و به روضه منوره حضرت ثامن الائمه (ع) وصل شوند و از راه دور به آن حضرت را زیارت کنند.
برنامه های ویژه آستان قدس رضوی در حرم امام رضا(ع) هم به صورت زنده برای همه محبان اهل بیت(ع) از طریق رسانه ملی وشبکه های مجازی قابل دریافت است.
حجت الاسلام حسین شریعتی نژاد معاون تبلیغات و ارتباطات اسلامی آستان قدس رضوی نیز درباره شرایط کنونی حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) و برنامههای روزانه آن گفت: اجرای برنامههای حضوری در رواقهای حرم مطهر رضوی لغو شده و تمامی برنامهها بویژه در شبهای قدر بدون حضور زائران و مجاوران به صورت استودیویی در رواق دارالشرف، رواق دارالولایه و صحن انقلاب اسلامی ساخته شده است و به صورت زنده از طریق فضای مجازی و شبکههای صدا و سیما پخش میشود.
به گفته وی مراسم شب های قدر هم امسال اگرچه بدون حضور زائران وعاشقان اهل بیت (ع) در حرم رضوی برگزار شد اما به صورت زنده از شبکه های سراسری رسانه ملی و فضای مجازی پخش شد.
اگرچه ممنوعیت تردد زائران و مجاوران در حرم مطهر رضوی با شیوع ویروس کرونا در کشور ایجاد شد، اما این امر شرایطی را فراهم کرد تا این تهدید و سایه شوم به فرصت تبدیل شود.
شاید این تصور ایجاد شده باشد که حرم مطهر رضوی پس از ابلاغ ستاد ملی مبارزه با کرونای کشور مبنی بر ممنوعیت تردد زائران، به حالت تعطیل درآمده است، اما به واقع این امر فرصت مغتنمی برای احیاء، بازسازی و تعمیرات مورد نیاز صحن و سرای حضرت رضا(ع) برای استقبال از زائران و ارائه خدمات با کیفیت بیشتر به مشتاقان امام هشتم(ع) ایجاد کرده است. اقداماتی که به همت سازمان عمران و توسعه حرم حضرت رضا(ع) در حال انجام است و پیش از این به واسطه حضور دائمی و بدون وقفه زائران امکان انجام آن به آسانی میسر نبوده است.
محمد کاظم ملازم الحسینی مدیرعامل سازمان عمران و توسعه حریم حرم در این باره گفت: همزمان با اتخاذ تصمیم ممنوعیت موقت حضور زائران در اماکن متبرکه، آسیبها، اصلاحات و تعمیرات شناسایی و انجام تعمیرات در دستور کار قرار گرفت.
- منتظران بازگشایی حرم رضوی
عموم ایرانیان عاشق اهل بیت عصمت و طهارت(ع) از ابتدای بسته شدن درب های حرم رضوی هر روز با پیگیری لحظه به لحظه اخبار، منتظر بازگشت وضعیت به شرایط عادی و بازگشایی درهای حرم منور رضوی هستند تا بار دیگر با حضور در حرم قدسی امام مهربانیها دلهای خود را به پنجره فولاد گره بزنند و بار دیگر طائر این بارگاه قدسی باشند.
در همین زمینه تولیت آستان قدس رضوی به همراه تولیت های آستان های مقدس کشور در آستانه شب های قدر بیانیه ای صادر کردند که در آن بر آمادگی آستان های مقدس برای میزبانی از زائران در صورت اجازه ستاد ملی مقابله با کرونا برای بازگشایی حرم رضوی تاکید داشت.
در این میان معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گفت: تصمیمگیری برای بازگشایی حرم امام رضا (ع) یک مساله استانی نیست بلکه امری ملی است زیرا بارگاه قدسی و منور آن حضرت به همه ایرانیان و شیعیان جهان تعلق دارد.
دکتر مهدی قلیان افزود: در برههای از زمان تصمیمی عاقلانه توسط تولیت آستان قدس رضوی با پشتیبانی رهبر معظم انقلاب اسلامی گرفته شد تا درهای حرم مطهر برای مقابله با شیوع بیماری ویروسی همهگیر کرونا بسته شوند.
اما در روزهای اخیر خبرهای خوشی درباره کاهش میزان مبتلایان به کرونا واحتمال بازگشایی حرمهای مطهر منتشر شد که اشک شوق بر دیده ارادتمندان اهل بیت (ع) جاری کرد و بار دیگر مرغ دل همه مشتاقان زیارت امام هشتم(ع) را به سوی قطعه ای از بهشت پرواز داد.
آنچه مسلم است مهر امام رضا(ع) جهانی است ورای حضور، چه کیلومترها دور باشی وچه نزدیک شرط آن است که دل را روانه کنی.