مسجد «تاریخانه» که قدمت آن به قرن دوم هجری شمسی بر می‌گردد، در شهر دامغان معروف به شهر صد دروازه واقع شده است.
به گزارش گروه عکس خبرگزاری صدا و سیما؛ مسجد «تاریخانه» درجنوب شرقی دامغان در استان سمنان، یکی از نخستین مساجد ایران و جزو قدیمی‌ترین بنا‌های صدر اسلام است که قدمت آن را بین سال ۱۳۰ تا ۱۷۰ هجری قمری دانسته‌اند. در وجه تسمیه این بنا گفته اند که تاری به معنای خداست و تاریخانه یعنی خدای خانه و عده‌ای بر این باورند که این مسجد قبلاً آتشکده بوده و قدمتی دو هزار ساله دارد و پس از تسلط اعراب، آن را ناریخانه خوانده اند و سپس به تاریخانه معروف شده است. مسجد تاریخانه دامغان، جزء نخستین مساجد ایران است که در آن، مناره ساخته شده است. این مناره که در کنار مسجد بوده، ۶ ٫ ۵ متر مربع وسعت داشته است. در کنار این مناره، در دوره سلجوقی، مناره دایره شکل دیگری ساخته و به این مجموعه اضافه شده است که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی مشتمل بر آیات قرآنی بوده که به نام بانی آن، بختیار، فرزند محمد در تاریخ ۴۲۰ هجری نام گذاری شده است. ارتفاع کنونی این مناره، ۲۶ متر است و ۸۶ پله دارد. محیط آن در پایین ۱۳ متر است که کم کم از آن کاسته می‌شود و در بالا به ۶ ٫ ۸ متر می‌رسد.