ادعای تازه ترامپ در زمینه برجام جدید
ترامپ: پس از پیروزی در انتخابات، ظرف مدت چهار هفته به یک توافق هسته ای جدید با ایران دست خواهد یافت.
یکی از مهمترین وعده‌های انتخاباتی دونالد ترامپ در سال 2016 خروج از برجام و توسعه محدودیت ها در این توافقنامه از برنامه هسته‌ای به سیاست‌ها و برنامه‌های منطقه‌ای و موشکی جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وی پس از پیروزی در انتخابات از برجام خارج شد ولی نتوانست به وعده دیگر یعنی دست یافتن به توافقی در زمینه سیاست‌های موشکی و منطقه ای با جمهوری اسلامی ایران عمل کند.
اما ترامپ برای انتخابات 2020 به عمل کردن به این وعده یا در نهایت وانمود می‌کرد به دست یافتن به نتیجه‌ای هر چند محدود در این زمینه نیاز دارد. بنابراین وی کوشید لااقل مذاکراتی مستقیم با مقامات ارشد ایران داشته باشد و از عکس آن بهره برداری تبلیغاتی کند.
جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا، امسال در خاطرات خود نوشت، "رئیس جمهور بسیار مشتاق بود به توافقی دست یابد که بتواند آن را موفقیتی بزرگ برای خود توصیف کند حتی اگر به شدت ناقص باشد."
اما ترامپ در این زمینه هم موفقیتی بدست نیاورد.
حال این روز‌ها ترامپ به سناریو تبلیغی جدیدی متوسل شده و دست یابی به توافق هسته‌ای جدید با ایران را موکول به پیروزی در انتخابات 2020 کرده است.
بلومبرگ دیروز نوشت: دونالد ترامپ در یک مراسم جمع آوری کمک های مالی در نیوجرسی پیش بینی کرد، درصورت پیروزی در انتخابات نوامبر ظرف مدت چهار هفته به یک توافق هسته ای جدید با ایران دست خواهد یافت.
اما چهل سال پس از مقاومت جمهوری اسلامی ایران در برابر زیاده خواهی و انحصار طلبی آمریکا، رای دهندگان این کشور چگونه می پذیرند که پس از انتخابات 2020 این وعده ترامپ تحقق یابد.
این سناریو تبلیغی در حالی دنبال می‌شود که دولت ترامپ، این هفته قرار است درخواست خود برای رأی گیری درباره قطعنامه اش برای تمدید تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران را مطرح سازد.
نشریه هیل دیروز نوشت: با وجودی که متحدان آمریکا و امضا کنندگان برجام راضی به لغو تحریم تسلیحاتی ایران نیستند، اقدامات یکجانبه آمریکا و تهدیدش برای راه اندازی مکانیسم ماشه که در نهایت موجب نابودی برجام خواهد شد، آن ها را نگران کرده است.
دولت ترامپ تهدید کرده است که اگر این قطعنامه رأی نیاورد– که به گفته کارشناسان محتمل ترین سناریو است– از مکانیسم ماشه استفاده خواهد کرد که حامیان توافق هسته ای آن را ناقوس مرگ این توافق می دانند.
این قمار همچنین خطر دور شدن بیشتر آمریکا را از متحدانش دارد، متحدانی که کماکان از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حمایت می کنند و با کارزار به اصطلاح فشار حداکثری علیه تهران مخالفند.
ایلان گلدنبرگ، عضو ارشد مرکز امینت آمریکای جدید، گفت: "دولت ترامپ می داند که تحریم تسلیحاتی ممکن است تمدید نشود و بیش از هرچیزی این مسئله موجب می شود که آنها مکانیسم ماشه را به کار بیاندازند و هر آنچه را که از برجام باقی مانده است نابود کنند."
مسئله، قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل است که در سال 2015 در حمایت از برجام امضا شد و ترامپ در سال 2018 آمریکا را از آن خارج کرد. بر اساس این قطعنامه، ممنوعیت واردات و صادرات سلاح های متعارف به ایران یا از ایران در 18 اکتبر (27 مهر) به پایان خواهد رسید.
هفته گذشته، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، گفت شورای امنیت در هفته آینده درباره قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید این تحریم رای گیری خواهد کرد.
اما روسیه و چین که در شواری امنیت حق وتو دارند قبلا پیشنهاد آمریکا را رد کرده اند.
پمپئو تهدید کرده است درصورت شکست این قطعنامه پیشنهادی، تاکتیک دیگری وجود دارد. وی گفت آمریکا بر اساس قطعنامه شورای امنیت، با وجود خروج از این توافق کماکان عضو آن است، در نتیجه می تواند همه تحریم های سازمان ملل را که قبل از توافق هسته ای اعمال شده بودند بازگرداند که در نتیجه همین تحریم تسلیحاتی نیز تمدید خواهد شد.
آمریکا باید دستکم تا 17 سپتامبر (27 شهریور) مکانیسم ماشه را راه اندازی کند تا در زمان انقضای تحریم تسلیحاتی این مکانیسم به کار بیافتد.
مشکل دیگر این است که برایان هوک، نماینده ارشد وزارت امور خارجه آمریکا در امور ایران روز پنجشنبه کناره گیری خود را از دولت اعلام کرد. الیوت آبرامز، نماینده ارشد دولت در امور ونزوئلا و یک تندر مخالف ایران، جای وی را گرفته است.
در چند ماه گذشته، هوک به منظور جلب حمایت از قطعنامه آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران به سراسر جهان سفر کرد اما موفقیت چندانی به دست نیاورد.
گروه یورآسیا هفته گذشته در یادداشتی به مشتریان و رسانه ها گفت: "کناره گیری هوک و جایگیزینی وی توسط آبرامز در چند ماه آخر دور اول ریاست جمهوری ترامپ خطرات را افزایش می دهد."
این گروه ماه گذشته گفته بود آمریکا با فعال کردن مکانیسم ماشه تنش ها با ایران را افزایش خواهد داد و در محاسبات مقامات ایران بلاتکلیفی جدیدی ایجاد می کند و ممکن است موجب شود که ایران اقدامات خطرناک تر بیشتری در حوزه هسته ای انجام دهد یا این کار را با اقداماتی در عراق یا منطقه تلافی کند.
---------------------------------------------------------------
عبدالرضا خلیلی