روز‌های نخست دفاع؛ مریوان زیر آتش دشمن
مریوان یکی از شهر‌های هم‌مرز با عراق بود که در اولین روز آغاز جنگ زیر آتش هجوم دشمن قرار گرفت، حمله‌ای که با طرح «احمد متوسلیان» در همان روز‌ها پاسخ داده شد.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما به نقل از دفاع‌پرس، جنگ تحمیلی رژیم بعث عراق علیه ایران یکی از حوادث مهم تاریخ معاصر است که نه تنها در مناسبات دو کشور و منطقه، بلکه در اوضاع سیاسی و اقتصادی جهان اثرگذار شد. این جنگ که در واقع دولت‌های غربی آن را بر مردم ایران و عراق تحمیل کردند توانست ماهیت انقلاب اسلامی ایران را پیش از بیش آشکار کند.
جنگ تحمیلی که به‌درستی از آن با عنوان «دفاع مقدس» یاد می‌شود، در خود وقایع گفته‌نشده بسیاری دارد. از دفاع مقدس بسیار گفته‌اند و ناگفته‌های فراوانی نیز دارد. یکی از این وقایع که کمتر به آن پرداخته شده است، روز‌های آغازین تجاوز ارتش بعث عراق به مرز‌های ایران اسلامی است.
در سلسله نوشتار‌های «روز‌های نخست دفاع» به انعکاس وقایعی پرداخته خواهد شد که در روز‌های ابتدای جنگ تحمیلی روی داده است. متن زیر از کتاب «نزدیک‌تر از برادر» نوشته «مریم صالحی» و «مریم لطفی» گرفته شده است.
ضربت متقابل
«به آغاز جنگ نزدیک می‌شدیم. تحرکات عراق در منطقه بیش‌تر شده بود. مریوان با عراق مرز مشترک داشت و نیرو‌های مریوان این تحرکات را می‌دیدند، ۲۸ شهریور عراقی‌ها روستای کانی‌میران و منطقه برده‌رشه را با توپ‌خانه کوبیدند. آن‌ها با راهنمایی عوامل ضد انقلاب از مسیر باشماق تا گردنه کانی‌میران آمدند و تعدادی از مردم بی‌دفاع مرزی را مجروح کردند و به عراق برگشتند. روز بعد، سپاه دو پایگاه عملیاتی در کیکن و کانی‌میران ایجاد کرد و کنترل منطقه را به دست گرفت.
اواخر شهریور ۵۹، سپاه مریوان برای این‌که ایمنی منطقه را بیش‌تر کند، تصمیم گرفت چند محور ورودی مریوان را پاک‌سازی کند، مثل جاده مهم و حساس دره تفی‌نی که در جنوب زریوار قرار دارد و روستا‌های حاشیه دریاچه مریوان، پرصنا، کانی سپیکه، لیرپایین و برده‌رش را به مریوان متصل می‌کند. مسیر‌های نفوذی مرزی حسن آوله، سیانا و سردوش که همگی به پاسگاه مرزی منتهی هستند، از این جاده می‌گذرند.
متوسلیان آزادسازی آن‌ها را طراحی کرده بود و برای حفظ و حراست مناطق مرزی مریوان دائم از بروجردی نیرو درخواست می‌کرد. ۲۹ شهریور به کمک پیش‌مرگ‌های کرد مسلمان و نیرو‌های سپاه این مسیر را پاک‌سازی کرده و ضد انقلاب به عراق فرار کردند.
ظهر ۳۱ شهریور ۵۹، دو جنگنده با سرعت زیاد و ارتفاع کم از روی شهر مریوان گذشتند. بعضی‌ها می‌گفتند هواپیما‌ها عراقی‌اند و بعضی‌ها هم که باور نمی‌کردند، می‌گفتند هواپیما‌های خودی بودند. مردم وحشت کردند. ساعت ۲ رادیو اعلام کرد هواپیما‌های عراقی تهران و چند شهر دیگر را بمباران کرده‌اند بلافاصله متوسلیان و چند نفر از جمله یوسف کابلی و علیرضا ناهیدی، مسئول ادوات و توپ‌خانه را فرستاد توی خاک عراق، آن‌ها گرای توپ‌خانه و پادگان پنجوین را گرفتند و به نیرو‌های خودی خبر دادند. توپ‌خانه پادگان ارتش هم آن‌جا را کوبید.»