در چنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از تولد حضرت زینب (س) تا شب یلدا
امروز یکشنبه، سی ام آذر سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر باپنجم جمادی الاول سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با بیستم دسامبر سال ۲۰۲۰ میلادی است.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهمترین رویدادهای تاریخی جهان در چنین روزی ( سی ام آذر ) به شرح زیر است:
تولد حضرت زینب (س)، روایتگر عاشورا از کربلا تا شام و روز پرستار
۱۴۳۷ سال پیش در چنین روزی، پنجم جمادی الاول سال ۵ هجری قمری حضرت زینب (س)، روایتگر عاشورا از کربلا تا شام، دختر گرامی حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س)، قدم به عرصه گیتی نهاد.
این بانوی بزرگوار به دلیل علم و دانش فراوان خود در بین مردم شهرت داشت. حضرت زینب (س)، در واقعه کربلا در راستای اهداف مقدس برادر بزرگوارش امام حسین (ع) و همگام با او به مقابله با ستم حاکمان و جهل مردم آن زمان برخاست. آن حضرت پس از قیام امام حسین (ع)، به اتفاق سایر اسیران به شام برده شد. حضرت زینب (س) در صبر و پایداری و پرهیزکاری، سرآمد روزگار خویش بود. ایشان همچنین از فصاحت، بلاغت و شیوایی کلام، بهره فراوان داشت و سخنانش در مجلس ابن زیاد حاکم کوفه و در کاخ یزید، در شام، در افشای ظلم و ستم بنی امیه و اثبات رسالت و مظلومیت خاندان رسول اکرم (ص) تاثیر بسزایی داشت. شایان ذکر است در ایران اسلامی، سالروز ولادت حضرت زینب (س)، به عنوان روز پرستار گرامی داشته میشود.
جنگ موته میان سپاه اسلام و لشکر روم
۱۴۳۴ سال پیش، در روز پنجم جمادی الاول سال ۸ هجری قمری جنگ «مُؤتَه» میان سپاه مسلمانان و لشگر روم و متحدانش به وقوع پیوست.
این جنگ در پی آن رخ داد که فرستاده پیامبر به شام برای دعوت به اسلام، توسط فرماندار مرزی این منطقه شهید شد. همچنین برخی مورخین به شهادت رساندن ۱۴ تن از آموزگاران برجسته قرآن را که عازم مناطق مرزی شام بودند، از علل تصمیم پیامبر برای گسیل یک سپاه سه هزار نفری به این منطقه دانسته اند که تحت کنترل روم بود. حضرت محمد (ص)، جعفر بن ابیطالب پسر عموی خود را به رهبری سپاه اسلام برگزید و زید بن حارثه و عبدالله بن رَواحه را جانشینان پس از وی قرار داد. مسلمانان که برای اولین بار چنین مسیر طولانی را برای نبرد با دشمنان میپیمودند، با سپاهی از رومیان و قبایل منطقه روبرو شدند که تا یکصد هزار نفر برآورد شده اند. این نبرد نابرابر در منطقه مؤته در غرب اردن فعلی روی داد و مجاهدان مسلمان رشادت فراوانی از خود نشان دادند، به طوری که هر سه فرمانده آنها و جمع زیادی از سپاه اسلام به شهادت رسیدند. سرانجام مسلمانان فرماندهی را به خالد بن ولید که تازه مسلمان شده بود سپردند و او نیز دستور عقب نشینی را صادر کرد. اگرچه در نبرد مؤته مسلمانان به پیروزی نرسیدند، اما به خوبی با وضعیت و تاکتیکهای رزمی رومیان آشنا شدند تا مقدمه پیروزیهای بعدی در جنگ با آنان باشد.
شهادت شیخ عزالدین قسام، از رهبران نهضت فلسطین
۸۵ سال پیش در چنین روزی، بیستم دسامبر سال ۱۹۳۵ میلادی شیخ «عزالدین قسام» (Izzad-Din al-Qassam)، از رهبران نهضت مردم فلسطین برای آزادی این سرزمین از اشغال صهیونیستها و انگلیس، به شهادت رسید.
وی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی در سوریه، در دانشگاه الازهر مصر و نزد شیخ محمد عبده به تحصیلات خود ادامه داد. عزالدین قسام هنگامی از مصر بازگشت که فلسطین تحت سلطه استعماری انگلیس قرار داشت و به دلیل حمایت این دولت از تشکیل دولتی صهیونیستی در سرزمین فلسطین، سیل مهاجران یهودی از کشورهای اروپایی به سوی فلسطین به اوج خود رسیده بود. مردم فلسطین تحت رهبری شیخ عزالدین قسام از سال ۱۹۳۰ علیه استعمار انگلیس قیام کردند اما پس از چندی صهیونیستها با همکاری استعمارگران انگلیسی در توطئهای مشترک، عزالدین قسام را ترور کردند و این عالم مبارز را از سر راه خود برداشتند.
استقلال عمان از انگلیس
۶۹ سال پیش، در روز بیستم دسامبر سال ۱۹۵۱ میلادی با انعقاد قراردادی میان عمان و انگلیس، کشور عمان استقلال خود را به دست آورد.
عمان تاریخی کهن دارد و تا قبل از ظهور اسلام، گاه جزو قلمرو ایران و گاه مستقل بود. پس از رحلت پیامبر (ص)، عمان بطور کامل توسط مسلمانان فتح شد. حدود یک قرن بعد، فرقهای از خوارج به نام اباضیه در عمان سر به شورش برداشتند و قرنها در این سرزمین حکومت کردند. در سال ۱۲۵۶ میلادی عمان مجدداً به تصرف ایران درآمد، اما در اوایل قرن شانزدهم، استعمارگران پرتغالی عمان را اشغال کردند. درسال ۱۶۲۲ میلادی، نیروهای مشترک ایران و انگلیس پرتغالیها را شکست دادند و چندی بعد سلسله امامی یَعربی در عمان به حکومت رسید. از اواخر قرن نوزدهم میلادی، عمان زیر نفوذ انگلیس درآمد و درسال ۱۹۰۴ تحت الحمایه این کشور شد. شورش فرقه اباضیه علیه استعمارگران انگلیسی که از سال ۱۹۰۱ آغاز شد، در سال ۱۹۲۰ توسط نیروهای عمان و انگلیس سرکوب شد. سرانجام با امضای پیمانی میان انگلیس و عمان درسال ۱۹۵۱، عمان مستقل شد. کشور عمان با بیش از ۲۱۲ هزارکیلومتر مربع مساحت در جنوب غربی آسیا و منطقه خاورمیانه قرار دارد. این کشور که در اقیانوس هند و دریای عمان ساحل دارد، با عربستان، یمن و امارات متحده عربی همسایه است و با رژیم سلطنتی اداره میشود.
توافق رژیم صدام و شوروی برای ارسال تسلیحات پیشرفته به عراق
۳۵ سال پیش در چنین روزی سی ام آذر سال ۱۳۶۴ هجری شمسی توافقی بین شوروی و رژیم بعثی صدام برای ارسال تسلیحات پیشرفته به عراق در جریان جنگ تحمیلی امضاء شد.
گسترش مناسبات همه جانبه عراق و شوروی سابق در جریان جنگ تحمیلی، این امکان را فراهم ساخت تا روس ها اهداف جدید سیاست خارجی خود را در منطقه و در برابر ایران پیگیری کرده و در مقابل، عراقیها نیز با برخورداری از حمایت سیاسی - نظامی شوروی، تجهیزات نظامی و کمکهای مستشاری دریافت کنند. بر این اساس بود که روسها علاوه بر ارسال سلاح به عراق، با ارزیابی از ضعفهای ساختاری ارتش آن کشور در وضعیت دفاع و حمله، در توسعه نیروهای مسلح عراق و طرح ریزی استراتژی تهاجمی عراق نیز نقش فعال و محوری داشتند. کمک های شوروی سابق به عراق در این مرحله در مقایسه با کمک سایر کشورها بسیار برجستهتر و نمایانتر بود و تا اندازه ای، تاثیرات سرنوشت سازی بر روند تحولات جنگ داشت. این کمکها تا اندازهای بود که شوروی در حدود شصت درصد از تجهیزات نظامی عراق را تامین می کرد.
آیین شب یلدا
سی آذر طولانیترین شب سال است که در ایران به نام شب یلدا معروف است.
شب یَلدا یا شب چلّه بلندترین شب سال در نیمکره شمالی زمین است. این شب به زمان بین غروب آفتاب از ۳۰ آذر (آخرین روز پاییز) تا طلوع آفتاب در اول ماه دی (نخستین روز زمستان) اطلاق میشود. ایرانیان و بسیاری از دیگر اقوام شب یلدا را جشن میگیرند. این شب در نیمکره شمالی با انقلاب زمستانی مصادف است و به همین دلیل از آن زمان به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاهتر میشود. یلدا و جشنهایی که در این شب برگزار میشود، یک سنت باستانی است. مردم روزگاران دور و گذشته، که کشاورزی، بنیان زندگی آنان را تشکیل میداد و در طول سال با سپری شدن فصلها و تضادهای طبیعی خوی داشتند، بر اثر تجربه و گذشت زمان توانستند کارها و فعالیتهای خود را با گردش خورشید و تغییر فصول و بلندی و کوتاهی روز و شب و جهت و حرکت و قرار ستارگان تنظیم کنند.