درچنین روزی بر دنیا چه گذشت؟
تقویم تاریخ؛ از کنفرانس خلع ید تا شهادت سرلشگر ستاری
امروز دوشنبه، پانزدهم دی ماه سال ۱۳۹۹ هجری شمسی، برابر با بیستم جمادی الاول سال ۱۴۴۲ هجری قمری و مطابق با چهارم ژانویه سال ۲۰۲۱ میلادی است
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، مهم‌ترین رویداد‌های تاریخی جهان در چنین روزی ( پانزدهم دی ) به شرح زیر است:
تولد فخر المحققین، فقیه و محقق بزرگ
۷۶۰ سال پیش در چنین روزی، بیستم جمادی الاول سال ۶۸۲ هجری قمری «محمد بن حسن حلی» ملقب به «فخر المحققین»، فقیه و محقق بزرگ اسلام در شهر حله ـ در عراق ـ متولد شد.
او تحت توجهات علامه حلی پدر دانشمند خود پرورش یافت و در نوجوانی به مقام والای اجتهاد دست یافت. فخرالمحققین به همان میزان که از لحاظ مراتب فضل و کمال شهرت داشت از حیث ادب، اخلاق و پرهیزکاری نیز زبانزد خاص و عام بود. فخرالمحققین در تالیف کتب علمی از جمله تفسیر، فقه، اصول فقه و کلام، اهتمام بسیار ورزید. از آثار او می‌توان به «شرح مبادی الاصول»، «تحصیل النجاة» و «الکافیه» اشاره کرد. وی در سال ۷۷۱ هجری قمری وفات یافت.
کنفرانس خلع ید از همه پادشاهان
۴۴۸ سال پیش در چنین روزی، چهارم ژانویه سال ۱۵۷۳ میلادی به ابتکار پاپ گرگوار هفتم، رهبر مسیحیان در قرن شانزدهم میلادی، کنفرانسی که به کنفرانس خلع ید معروف شد، تشکیل شد.
در این کنفرانس که نمایندگان روحانی کشور‌های مسیحی حضور داشتند، تصمیم گرفته شد که از پادشاهان این کشور‌ها در زمینه انتصاب مقام‌های روحانی مسیحی، خلع ید شود. این تصمیم موجب جنگ‌های طولانی و خونین میان پاپ‌ها و سلاطین اروپایی شد.
درگذشت آلبر کامو، خالق طاعون
۶۱ سال پیش در چنین روزی چهارم ژانویه سال ۱۹۶۰ میلادی آلبر کامو (Albert Camus)، نویسنده فرانسوی درگذشت.
آلبر کامو نویسنده معروف فرانسوی، هفتم نوامبر ۱۹۱۳م در الجزایر و در خانوادهای فقیر به دنیا آمد. کودکی کامو در فقر و تنگدستی گذشت و در میان طبقه کارگر بزرگ شد. وی دوران تحصیل را با نمراتی درخشان به پایان رساند و سپس به تدریس و تحصیلات دانشگاهی پرداخت. کامو چندی بعد به روزنامه نگاری و فلسفه علاقمند شد و عشق فراوانی به درام و درام نویسی پیدا کرد. از اینرودر یک گروه نمایشی سیار مشغول به کار شد و به ایفای نقشهای کلاسیک پرداخت. کامو سپس، خود گروهی نمایشی تشکیل داد و آثار متعددی را آماده نمایش کرد. آلبر کامو در دوران تحصیل به بیماری سل مبتلا شد، ولی مطالعه و نویسندگی را رها نکرد و پایان‌نامه دکترای خود را در رشته مسیحیت و اعتقاد یونانی به رشته تحریر درآورد. وی سفرهایى به ایتالیا، استرالیا و چکسلواکی کرد و چندین اثر بزرگ نگاشت. کامو در سال ۱۹۴۰م به پاریس رفت و نشریه "کومبا" را که از انتشارات نهضت زیرزمینی مقاومت ملی فرانسه در برابر نازیها بود، تأسیس کرد و چندی نگذشت که همین روزنامه، ارگان رسمی نهضت مقاومت ملی فرانسه شد. کامو پس از خاتمه جنگ جهانی دوم، نویسندگی را ادامه داد و با نگارش رمان معروف «طاعون» به شهرت جهانی دست یافت و در سال ۱۹۵۷م موفق به دریافت جایزه ادبی نوبل شد. از کامو آثار متعددی به جای مانده که "سوءتفاهم"، "حکومت نظامی"، "درستکاران"، "پشت و رو"، "جشنها" و "بیگانه" از جمله نمایشنامهها و آثار ادبی او است. آلبر کامو در چهارم ژانویه سال ۱۹۶۰ میلادی در اثر برخورد اتومبیلش به درخت، در سن چهل و هفت سالگی درگذشت.
درگذشت توماس الیوت، شاعر مشهور انگلیسی
۵۶ سال پیش در چنین روزی چهارم ژانویه سال ۱۹۶۵ میلادی "توماس اِلْیوت" (Thomas Elyot) شاعر بزرگ انگلیسی - آمریکایی درگذشت.
توماس اِستِرِنْزْ الْیوت ادیب معروف انگلیسی در بیستم سپتامبر ۱۸۸۸ م در آمریکا به دنیا آمد. وی پس از تحصیلات مقدماتی، وارد دانشگاه هاروارد شد و موفقیتهای درخشانی به دست آورد. برتراند راسل، استاد مشهور آن دانشگاه، الیوت را بهترین شاگرد خود می دانست. الیوت مدتی در فرانسه و انگلستان نیز ساکن شد و به فعالیتهای مطبوعاتی روی آورد، اما، چون مدت اقامت وی در انگلیس طولانی شد، تابعیت این کشور را پذیرفت و به شعر و شاعری پرداخت. وی در سال ۱۹۲۲، مجموعه زمین بایر را که مشتمل بر یک سلسله اشعار مفصل بود و به عنوان بهترین کار شعری قرن بیستم شناخته می‌شود، منتشر کرد. این کتاب که تصویر غم انگیزی از اوضاع بعد از جنگ جهانی اول به دست می‌دهد چنان مورد توجه قرار گرفت که به تمام زبانهای زنده دنیا ترجمه شد و الیوت را به شهرت فراوانی رساند. الیوت را باید یکی از بزرگترین شعرای معاصر انگلیس و از پایه گذاران ادبیات جدید این کشور دانست. شعر‌های او در ادبیات معاصر، نفوذ بسیار دارد و به شدت مورد تقلید قرار گرفته است. از الیوت آثار متعددی بر جای مانده که چهارشنبه خاکستر، زمامدار پیشین، جمع خانوادگی و درباره شعر و شاعران، از آن جمله است. توماس الیوت در سال ۱۹۴۸ به مناسبت فعالیتهای ادبی، موفق به دریافت جایزه نوبل ادبیات شد.
شهادت سرلشگر منصور ستاری
۲۶ سال پیش، در روز پانزدهم دی سال ۱۳۷۳ هجری شمسی سرلشگر «منصور ستاری» فرمانده وقت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در یک سانحه هوایی به شهادت رسید.
وی در سال ۱۳۲۷ ش در نزدیکی تهران متولد شد و پس از دبیرستان، وارد دانشکده افسری ارتش شد. سرلشگر ستاری پس از دیدن دوره پدافند هوایی، تحصیل در دانشگاه را آغاز کرد، اما با حمله ارتش رژیم بعث عراق به ایران در سال ۱۳۵۹ ش، برای دفاع از کشورش به محل خدمت خود بازگشت. وی در طول جنگ، لیاقت و شجاعت فراوانی برای حفظ حریم هوایی ایران در برابر تجاوز هواپیما‌های نظامی دشمن، نشان داد و به همین دلیل در سال ۱۳۶۵ ش به فرماندهی نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی منصوب شد. سرانجام سرلشگر ستاری و چند تن از فرماندهان نیروی هوایی در حال بازگشت از یک مأموریت، بر اثر نقص فنی و سقوط هواپیمایشان شهید شدند.
مرگ بوعزیزی و جرقه زدن انقلاب تونس
۱۰ سال پیش در چنین روزی چهارم ژانویه سال ۲۰۱۱ میلادی محمد بوعزیزی، دستفروش تونسی ۱۸ روز پس از خودسوزی در شهرستان بوزید در اعتراض به ظلم و ستم دولت، درگذشت.
خودسوزی و مرگ بوعزیززی همچون جرقه‌ای بر خشم فروخفته میلیون‌ها تونسی از ظلم، استبداد و فساد حکومت دیکتاتوری زین العابدین بن علی بود. مرگ بوعزیزی نه فقط جرقه‌ای بر سربرآوردن آتش نارضایتی مردم تونس شد بلکه کل نظام‌های استبدادی کشور‌های عربی و شمال آفریقا را در برگرفت. حسنی مبارک دومین دیکتاتور پس از زین العابدین بن علی بود که ساقط شد.