به گزارش خبرنگار حوزه سلامت خبرنگار گروه علمی فرهنگی هنری
خبرگزاری صدا وسیما، فشار خون بالا که به آن پُرفشاری خون نیز می‌گویند، زمانی روی می‌دهد که فشار لازم برای پمپاژ خون در تمام بدن، بیش از اندازه بالاست. این اتفاق باعث می‌شود رگ‌های خونی آسیب ببینند، سفت شوند و جریان خون و اکسیژن به سمت قلب کاهش بیابد. در نتیجه منجر به بیماری قلبی شود که در خیلی از کشورها، عامل اصلی مرگ و میر است.
این باور که فشار خون بالا یعنی بالاتر از mm Hg ۹۰/۱۴۰ اشتباه است چرا که فشار خون بالا به فشار بیشتر از mm Hg۸۰/۱۳۰ گفته می‌شود.
هر چند در گذشته فشار خون بالای mm Hg ۹۰/۱۴۰، پُرفشاری خون محسوب می‌شد، اما این تعریف طی سال‌های اخیر تغییر کرده است. امروزه اگر فشار خون کسی بیشتر از mm Hg۸۰/۱۳۰ باشد و سابقه بیماری قلبی و عروقی هم داشته باشد، یا اگر ریسک ابتلا به بیماری قلبی را داشته باشد، پزشک مصرف دارو‌های فشار خون را به او توصیه می‌کند. اگر یکی از این عدد‌ها بالا باشد چطور؟
عدد بالایی و پایینی هر دو مهم هستند و اگر هر یک از آن‌ها بالا باشد، به معنی فشار خون بالاست و ریسک حمله قلبی یا سکته مغزی افزایش می‌یابد.
واقعیت این است که فشار خون بالا هیچ علامتی ندارد. اگر فشارخونتان بالا باشد علامتی نخواهید داشت مگر اینکه فشارخونتان به میزان خطرناکی بالا باشد. آسیبی که فشار خون بالا در بلندمدت ایجاد می‌کند، متوجه عروق و رگ‌هاست، چه شما علامتی داشته باشید و چه نه.
این فقط نمک نیست که باید حواستان به آن باشد. حتماً می‌دانید که نمک سبب فشار خون می‌شود، اما نمک سر سفره تنها سدیمی نیست که مصرف می‌کنید.
سدیم در مواد غذایی زیر نیز وجود دارد:
انواع نان. گوشت‌های فرآوری شده. چیزبرگر و دیگر ساندویچ‌ها. پیتزا. پاستا. سوپ‌های آماده. پنیر. اسنک‌ها مانند چیپس و چوب شور.
اگر مصرف سدیم روزانه خود را به ۲۴۰۰ میلی‌گرم کاهش دهید برنامه غذایی درستی داشته باشید که شامل انواع میوه و سبزی و لبنیات کم‌چرب باشد، بسیار مفید و مؤثر خواهد بود و می‌توانید فشار خون سیستولیک خود را کاهش دهید.
این باور که فشار خون بالا در مردان شایع‌تر است اشتباه است چرا که واقعیت این است که فشار خون به سن بستگی دارد. پیش از ۵۰ سالگی، پُرفشاری خون در مردان شایع‌تر از زنان است، اما بعد از یائسگی، احتمال فشار خون در خانم‌ها بالا می‌رود و حتی بیشتر از این احتمال در مردان می‌شود.
خانم‌ها به چند دلیل در معرض فشار خون بالا هستند؛ مصرف قرص‌های ضد بارداری می‌تواند ریسک پُرفشاری خون را افزایش دهد. زنانی که فشار خون بالا دارند، بیشتر در معرض مشکلاتی در دوران بارداری هستند و زنانی که دچار پُرفشاری خون در بارداری می‌شوند، بیشتر مستعد ابتلا به فشار خون بالا در سال‌های بعدی زندگی خود هستند.
فشار خون بالا هر چند معمولاً افراد سنین بالاتر را درگیر می‌کند، اما افراد جوان نیز می‌توانند دچار پُرفشاری خون شوند.
اگر پزشک شما داروی فشار خون را برایتان شروع می‌کند، تنها به این دلیل است که باور دارد عادت‌های سبک زندگی برای پایین آوردن فشار خون شما کافی نیستند، اما قطعاً لازم‌اند
دلیل شایع بودن فشار خون بالا در میان افراد سنین بالاتر این است که عروق ما به طور طبیعی با بالا رفتن سن، سفت و سخت می‌شوند و این اتفاق می‌تواند مقاومت داخل عروق را افزایش دهد و در نتیجه فشار خون را بالا ببرد؛ اما افراد جوان‌تر نیز می‌توانند به فشار خون دچار شوند و این مسئله می‌تواند توجیه کننده‌ی افزایش سکته مغزی در میان افراد جوان‌تر باشد. کودکان و نوجوانان نیز می‌توانند به فشار خون دچار شوند، که احتمالاً دلیل آن نیز افزایش چاقی در این گروه‌های سنی است.
فشار خون بالا می‌تواند جنبه ژنتیکی هم داشته باشد. یعنی اگر والدین شما یا بستگان نزدیکتان دچار پُرفشاری خون هستند، پس شما بیشتر در معرض این عارضه هستید؛ اما تغییر عادت‌های سبک زندگی‌تان به شما این اجازه را می‌دهد که با وجود داشتن مؤلفه ژنتیکی فشار خون، از ابتلا به آن پیشگیری نمایید.
علاوه بر در پیش گرفتن یک رژیم غذایی سالم، حفظ وزن سالم و ورزش منظم می‌تواند تأثیر بزرگی بر کاهش فشار خونتان بگذارد. کاهش وزن قابل توجه می‌تواند فشار خون سیستولیک را ۵ تا ۲۰ میلی‌متر جیوه پایین بیاورد.
مهم است که استرستان را کم کنید و شب‌ها خوب و کافی بخوابید. در واقع استرس زیاد و کمبود خواب اگر مزمن شوند هر دو می‌توانند به پُرفشاری خون منتهی شوند. کنترل استرس و داشتن خواب کافی می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند.
تلاش برای پیگیری یک سبک زندگی سالم، هیچ جایگزینی ندارد! چون این مهم‌ترین کاری است که می‌توانید برای پایین آوردن ریسک یک حمله قلبی یا سکته مغزی انجام دهید. اگر پزشک شما داروی فشار خون را برایتان شروع می‌کند، تنها به این دلیل است که باور دارد عادت‌های سبک زندگی برای پایین آوردن فشار خون شما کافی نیستند، اما قطعاً لازم‌اند.
فشار خون بالا یک بیماری برای تمام عمر است و دارو‌ها نمی‌توانند این مشکل را درمان کنند بلکه فقط فشار خون را کنترل می‌کنند. اگر مصرف دارو را قطع کنید، فشار خون شما دوباره بالا خواهد رفت. اگر هرگونه سؤال یا نگرانی درباره دارو‌هایی که برای فشار خونتان مصرف می‌کنید دارید، با پزشک مشورت کنید.