اگر چه کمباین‌های خوش ساخت وطنی چندسالی است که با دانش متخصصان داخلی روی مزارع می‌چرخد؛ اما گاهی بی توجهی‌ها مسیر این کمباین‌های بومی را از مزرعه به حبس شدن درانبار‌ها می‌کشاند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز همدان، کمباین به ماشین آلات کشاورزی مخصوص برداشت محصولات دانه دار گفته می‌شود که عملیات ترکیبی درو کردن، کوبیدن یا خرمن کوبیدن و جداسازی دانه‌ها از ساقهٔ محصول را انجام می‌دهند.
استفاده از کمباین یکی از موثرترین و با بهره‌ترین روش‌های برداشت محصول است که به کمک آن می‌توان حداقل کارگر را برای محصول داشت. کمباین‌ها دانه‌های محصولاتی همچون گندم، جو، ذرت، سویا را از ساقه جدا می‌کنند.
کمباین‌های خوش ساخت وطنی حبس درانبار‌ها
نتایج تجزیه و تحلیل مرکب داده‌های در دو سال اجرای پروژه در استان فارس (شیراز) نشان داد که کمباین کلاس از ظرفیت مزرعه‌ای بالاتری نسبت به بقیه کمباین‌های مورد ارزیابی برخوردار بود. همچنین مشخص شد که کمباین کلاس از نظر تلفات کیفی نسبت به بقیه کمباین‌ها دارای کمترین مقدار بود و همچنین مناسب‌ترین سرعت دورانی استوانه کوبنده جهت کمباین‌های مورد ارزیابی، سرعت ۷۵۰ دور در دقیقه تعیین شد.
تولید کننده مطرح همدانی می‌گوید: این کمباین‌ها هم اکنون و دراین فصل زراعت باید سر زمین‌های کشاورزی باشند، اما به علت پذیرفته نشدن سند کشاورزان به عنوان وثیقه بانکی ۴۰ دستگاه کمباین تولید شده شرکت ما در انبار‌ها خاک می‌خورد.
آقای خاوری این نکته راهم اضافه می‌کند که تنها علت انبار شدن این کمباین‌های ساخت خودشان فقط نداشتن وثیقه نیست بلکه ورود بی حساب کمباین‌های خارجی است که نمی‌گذارند این ماشین‌های وطنی سر از زمین‌های کشاورزی در بیاورند.
او می‌گوید: وقتی یک عددی بالای پنج میلیارد تومان تسهیلات کم بهره به یک کمباین خارجی اختصاص می‌گیرد، واز طرفی کمباین داخلی ما با یک سوم قیمت در کشور تولید می‌شود این خود آسیبی بزرگ به بخش تولید است.
همدان بزرگترین شرکت تولید کننده کمباین درغرب کشور
امین خاوری صاحب تنها شرکت تولید کننده کمباین درغرب کشور و دومین تولید کننده کمباین در کل کشور است.
شرکت آقای خاوری با تولید کمباین‌های بروز که ساخت متخصصان داخلی توانسته است اقبال خوبی را بین کشاورزان کشور بدست بیاورد.
به گفته محمد عاشوری یکی از کشاورزانی که از کمباین این شرکت استفاده می‌کند؛ ریزش محصولاتمان در زمان برداشت زیر یک درصد است.
این شرکت بزرگ تولید کننده سالانه ظرفیت تولید ۳۰۰ دستگاه کمباین را داراست آقای خاوری بزرگ پدر امین خاوری است وصاحب اصلی این شرکت‌های تولیدکننده ماشین‌های کشاورزی در استان همدان است او می‌گوید: ۹۵ درصد قطعات استفاده شده درماشین هایمان تولید داخل کشور است.
ورود کمباین‌های خارجی به داخلی‌ها آسیب می‌زند
آقای خاوری می‌گوید: قیمت کمباین‌های خارجی اگر هم ردیف با قیمت کمباین‌های داخلی باشد نه تنها آسیب نمی‌زند بلکه موجب رقابت با کمباین‌های داخلی در بخش خصوصی می‌شود، ولی چون درحال حاضر به غیر ازاین است آسیب جدی وارد می‌کند.
او می‌گوید: قیمت هردستگاه کمباین خارجی از حدود ۴ میلیارد ونهصد تا ۵ میلیارد وپانصد محاسبه شده است واین در حالی است که قیمت کمباین باصرفه ایرانی یک سوم قیمت کمباین خارجی است.
کمباین تولید داخل جلوی آتش کمباین خارجی را می‌گیرد
عبدالقادر کشاورز خوزستانی است که زمین بزرگ کشت گندم وجو را دراختیار دارد.
او می‌گوید: چند سالی است که ازماشین نیوهلند که ساخت کشورلهستان برای برداشت محصولش استفاده می‌کرد، اما این ماشین قادر نیست شاخه‌های بزرگ گندم کشت شده را به کاه تبدیل کند ودر نتیجه ما مجبور به سوزاندن کاه‌ها که می‌تواند غذای دام باشد می‌شدیم.
این کشاورز بنام خوزستانی می‌گوید: الان دوسالی هست که کمباین تولیدی آقای خاوری را سرزمین‌های زراعی مان آوردیم وخوشبختانه، چون این ماشین باتوجه به نیاز کشور ما ساخته شده است دیگر مجبور به سوزاندن شاخه‌های بلند گندم نیستیم، چون این ماشین کاملا شاخه‌ها را خرد وبه قطعات کوچک تبدیل می‌کند.
عبدالقادر از قیمت مناسب این کمباین در مقایسه با کمباین خارجی هم گفت: من این کمباین را حدود یک میلیارد و ششصد وپنجاه تومان از طریق آشنایی با شرکت بزرگ تولید کننده کمباین خاوری که تعدادی ازاین دستگاه‌ها را وارد خوزستان نیز کرده بود خریدم واین شرکت تولیدکننده با خدمات پس از فروش ۱۰ ساله و آموزش زمان تحویل به ما کشاورزان شرایط خوبی را برای تهیه این کمباین وطنی فراهم کرده است.
از تولید ساخت وطن تا اشتغال برای مددجویان وناشنوایان
این واحد بزرگ صنعتی علاوه براینکه با تکیه بردانش متخصصان داخلی قادر به تولید وساخت ماشین آلات کشاورزی وطنی شده، توانسته است برای بسیاری از افراد جویای کار وافراد مستاصل در پیدا کردن کار نیز فرصت شغلی مناسب ایجاد کند.
در این کارخانه ساخت ماشین آلات کشاورزی که ۲۰۰ نفر درآن مشغول به کار هستند برخی ازافراد فعال در آن را مددجویان وناشنوایان تشکیل می‌دهند.
۱۸ مددجو ویک ناشنوا در این کارخانه ساخت ماشین آلات کشاورزی مشغول فعالیت دربخش‌های مختلف این کارخانه اند.
محمد یک ناشنوا است که دراین کارخانه دوسالی هست که مشغول به کار شده است او می‌گوید هیج واحد تولیدی یاصنعتی حاضرنشد با توجه به وضعیتم مرامشغول به کار کند، ولی الان دراینجا مشغول به کار شدم.
ناصر نیز یک مددجوی تازه رها شده از زندان است اوهم راضی از جایی است که درآن مشغول به کار شده است و می‌گوید: همه جا سوء پیشینه می‌خواهند، ولی اینجا من و ۱۷ مددجوی دیگر درحال کار هستیم وخوشحالیم در تولید یک محصول صنعتی ایرانی نقش داریم.
چرخش کمباین‌های وطنی روی مزارع دیگرکشور‌ها
کمباین‌های خوش ساختشان علاوه بر اینکه روی زمین‌های کشاورزی سراسر کشور می‌چرخد حالا سر از دیگر کشور‌ها نیز درآورده است.
آقای خاوری پدر امین خاوری می‌گوید: هم اکنون این کمباین‌ها به کشور‌های ازبکستان، قزاقستان، عراق وآذربایجان صادر می‌شود.
یکی از کشاورزان ازبکستانی به اسم اکبر اشمرادف که در یک نمایشگاه عرضه ماشین آلات کشاورزی با کمباین ایرانی آشنا شده است می‌گوید: امسال ۱۶ هکتار زمین زیر کشت جو بردم واین برای اولین باراست که درمنطقه ما کمباین‌های ایرانی کار برداشت را انجام می‌دهند که کاهش ریزش محصول و سرعت بالای او مراشگفت زده کرده است.
کمباین‌های خارجی براحتی در داخل کشور خرید وفروش می‌شوند
در تماسی که با یک شرکت معروف تجاری در کرمانشاه داشتم بازاریاب ومسئول فروش این کمباین‌ها از آزاد بودن خرید وفروش این کمباین‌ها گفت و اینکه کمباین‌های نیوهلند را دستگاهی تمام امکانات وپیشرفته توصیف کرد که از مرز باکو وارد می‌شود واین موضوع طبق مصوبه دولت انجام می‌گیرد.
او قیمت هر دستگاه کمباین نیوهلند را ۴ میلیارد و ششصدوپنجاه میلیون تومان عنوان کرد.
کمباین‌های خارجی تسهیلات ویژه‌ای ندارند
معاون مکانیزاسیون جهاد کشاورزی استان همدان پرداخت هرگونه تسهیلات ویژه به کمباین‌های خارجی را رد می‌کند و می‌گوید: سازمان جهاد کشاورزی هیچ گونه تسهیلات ویژه‌ای برای ورود کمباین‌های خارجی در نظر نگرفته است و سال گذشته ما از حدود ۳۲ دستگاه کمباینی که بین کشاورزان استان توزیع کردیم فقط یکی ازآن‌ها خارجی بود.
آقای جهانگیری افزود: بهرحال در کشور یک سرمایه‌ای صرف خرید کمباین‌های نیوهلند شده است ومنکر این موضوع نیستیم.
او این نکته راهم اضافه کرد که اتفاقا تسهیلات ویژه‌ای به کمباین‌های داخلی داده می‌شود، مثلا سال گذشته ۱۵ میلیارد تومان تسهیلات برای کمباین به کشاورزان اختصاص داده شد و به هر کشاورز ۸۰ درصد قیمت کمباین داخلی وام ۱۵ درصدی که بازپرداختش ۵ تا ۷ سال طول می‌کشد داده می‌شود.
۱۲ هزار کمباین نیاز کشاورزان کشور
نیاز کشور به کمباین ۱۲ هزار دستگاه است که ۷ هزاردستگاه از آن‌ها فرسوده اند واین درحالی است که توان تولید و نو نوار کردنش به دست مهندسان ایرانی وجود دارد.
حمیدی فر مدیرعامل کمباین سازی اراک می‌گوید: در حال حاضر کمباین سازی اراک پاسخگوی نیاز کشاورزان کشور براساس مستندات سازمان جهاد کشاورزی هست.
سال ۹۸ مجموع تولیدات کمباین سازی ایران حدود ۳۵۰ دستگاه بود که با وجود اینکه ظرفیت تولید کمباین در کشور حدود ۱۳۰۰ دستگاه است، اما به علت قدرت خرید کم کشاورزان میزان تولید کاهش یافته است.
هزینه تعمیر قطعات کمباین خارجی ۵۰ درصد یک کمباین ایرانی است
یوسفی مدیر فروش کمباین سازی اراک می‌گوید: قیمت کمباین تولیدی این شرکت اراکی چیزی حدود ۵۰۰ میلیون تومان است، اما مشابه وارداتی این دستگاه، حدود ۲ میلیارد تومان است از طرفی کمباین‌های وارداتی اگر بامشکل خرابی مواجه شوند ونیاز به تعمیر قطعاتی مثل موتور وگیربکس پیدا کنند چیزی برابر ۵۰ درصد قیمت کمباین ایرانی هزینه تعمیر برمی دارد.
نمی‌شود جلوی واردات کمباین را گرفت
معاون مکانیزاسیون جهاد کشاورزی استان بابیان اینکه آمار دقیقی از میزان واردات کمباین‌های خارجی به کشور دردسترس نیست گفت: جلوی واردات صد در صدی کمباین‌های وارداتی را نمی‌شود گرفت چرا که واردات محصولی مثل کمباین باعث رقابت وتوسعه کمباین‌های ایرانی با خارجی‌ها می‌شود.
جهانگیری این راهم عنوان کرد که همیشه مطالباتی برای ورود وخرید کمباین خارجی هست وما به درخواست کشاورزان وارد می‌کنیم.
کلام پایانی خبرنگار
واردات کمباین به کشور درحالی صورت می‌گیرد که شهر‌های پیشتاز ساخت کمباین وطنی اراک، همدان ودر رتبه سوم تبریز بصورت فعال در حال تولیدند آن هم در شرایط بالا بودن هزینه تامین قطعات، اما سئوال اینجاست که با وجود گران بودن کمباین خارجی وخالی بودن دست بیشتر کشاورزان، چرا همچنان اصرار به واردات محصولی است که توان و دانش تولیدش در داخل کشور وجود دارد و اینکه می‌شود بجای هزینه کردن وارزبری برای کمباین‌های خارجی همان پول را صرف توسعه‌مند کردن هر چه بیشتر کمباین داخلی کرد تا مصداقی باشد بر حمایت از کالا ومحصول ایرانی در واقع حمایت از همان متخصصان و کارگرانی که با امید پیچ ومهره‌های صنعت را در ماشین وطنی جا می‌اندازند؛ و مهم‌تر اینکه بنا به گفته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، هم اکنون ۱۶ استان کشور با کمبود کمباین مواجه اند واین کمبود همواره در فصل برداشت کشاورزان این استانها را با مشکلاتی رو به رو کرده است، چون آن‌ها برای درو کردن مزرعه خود همچنان باید منتظر ورود کمباین‌های مهاجر باشند!
تهیه و تنظیم : ناهید روحانی