خشکسالی و استفاده نابجا از آب باعث شد امسال بسیاری از سرابهای استان کرمانشاه با پدیده خشکیدگی مواجه شوند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کرمانشاه،
اما دیگر از آن همه زیبایی و صدای آب زلالش خبری نبود سراب روانسر تقریبا خشک شده بود تا جایی که با دیدن این مناظر بیشتر غصه دار شدیم سال ۱۴۰۰ را در حالی آغاز کردیم که کم بارش‌ترین بهار در ۷۰ سال گذشته بود.
سراب یاوری در ۲۰ کیلومتری شهر کرمانشاه هم یکی دیگر از سرابهای قدیمی کرمانشاه است که حالا جز چاله‌ای آب دیگر خبری از سراب نیست.
فلاحتی مدیر محیط زیست شهرستان کرمانشاه گفت: از ۷۴ سراب و چشمه بیش از ۹۵ درصد خشک شده یا در حال خشک شدن هستند.
او برایم از دیگر سراب‌ها و حال و روز بدشان گفت، برای مثال رودخانه رازآور کرمانشاه که روزگاری پرآب بود حالا جز بستری خشک نشانی از حیات ندارد.
این تازه‌ترین آمار از وضعیت آبدهی سراب‌ها است که نشان می‌دهد چه به روزشان آمده است.
آبدهی چشمه تاقبستان در مرداد ماه سال آبی گذشته، ۴۲۷ لیتر بر ثانیه بود اما در همین مدت امسال به عدد ۴۶ لیتر بر ثانیه کاهش یافت
آبدهی سراب روانسر هم از ۲ هزار و ۶۰۰ لیتر بر ثانیه در مردادماه سال آبی ۹۸-۹۹ به ۴۰۰ لیتر برثانیه در مرداد امسال رسید.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کرمانشاه می‌گوید: بارش‌های امسال نسبت به سال گذشته ۱۵۰ میلیمتر کاهش داشته است و همین عاملی است برای کاهش منابع آبی سراب‌ها و چشمه‌های استان.
شهلایی گفت: عوامل انسان ساز شامل: حفر چا‌های غیر مجاز، برداشت‌های بی رویه از چاه‌های مجاز بدون کنتور هوشمند
و کشت‌های دوم وسوم کشاورزان باعث شد تا سراب‌ها و چشمه‌ها یکی پس از دیگری خشک شوند.
حفر ۵ هزار حلقه چاه غیر مجاز در چند سال اخیر باعث شد سطح آب‌های زیر زمینی به شدت پایین بیاید و بحران کم آبی را رقم بزند. حفاریهایی که شبانه زمین را می‌شکافد و شیره جان زمین را گرفته است.
براساس آمار سالانه یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب آب وارد منابع زیرزمینی استان می‌شود اما ما یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب برداشت داریم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان کرمانشاه می‌گوید: وقتی میزان تخلیه و تغذیه همخوانی ندارد تعادل بر هم می خورد و باعث نشست زمین و فروچاله شده و به سمت دشت‌های ممنوعه می‌رویم که کشاورزی در آن توسعه داده نمی‌شود.
با شنیدن حرف‌های آقای شهلایی به سراغ کشاورزان رفتم کشاورزانی که همجوار سرابهای استان شده اند.
کربلایی حسین در روستای ملک خطابی سراب نیلوفر زندگی می‌کند آبا و اجدادش هم کشاورز بوده اند و خودش هم همین را پیشه کرده است.
اول از همه از چاه آبش پرسیدم او گفت: چاه من مجاز است و کنتور هوشمند بر روی آن نصب کردم سال ۷۲ آب در ۸ متری چاه بود، اما حالا عمق دستیابی به آب ۴۰ متر زیر زمین است و این خبر خوبی نیست این طور که پیش برود چاه خشک می‌شود در استان کرمانشاه با استفاده از ۱۰ هزار حلقه چاه مجاز ۱۰۰ هزار هکتار از زمین‌های کشاورزی آبیاری می‌شوند.
از یکی از دیگر از کشاورزان در خصوص دو کشت بودن محصولشان پرسیدم یعنی همان عامل خشکی سراب‌ها.
پیمان که خودش فارغ التحصیل رشته کشاورزی است امسال بعد از برداشت جو، سیب زمینی کشت کرده است.
می‌گوید: خرجمان در نمی‌آید هزینه سم و کود افزایش یافته و مجبوریم به کشت دوم روی بیاوریم.
در ۵ کیلومتری این روستا سراب نیلوفر واقع شده سرابی که با نیلوفر‌های زیبایش هرساله پذیرای گردشگران داخلی و خارجی بود.
این سراب ۲۵ هکتاری که عمق آن در برخی نقاط به بیش از ۳۲ متر می‌رسد حالا با برداشت‌های بی رویه کشاورزان برای آبیاری کشت‌هایی مثل ذرت، پیاز و سیب زمینی نفسش به شماره افتاده و شمارش معکوس برای خشک شدنش آغاز شده است.
سایه خشکسالی بر سراب صد جزیره (هشیلان) هم سنگینی می‌کند این تالاب که به سوء تفاهم طبیعت معروف است جزیره های کوچک و بزرگ به شکل دایره و بیضی دارد ۹۴ گونه جانوری آبزی و کنار آبزی و ۱۰۰ گونه گیاهی هم در آن زیست می‌کنند.
سراب سبز علی در این تالاب خشک شده و زیستگاه آبزیانی مثل قورباغه و لاک پشت و دیگر کنار آبزیان به خطر افتاده است.
مدیر محیط زیست کرمانشاه گفت: خشکی تالاب علاوه بر خطر آتش سوزی می‌تواند آن را به کانون ریزگرد تبدیل کند آن‌ها در اردیبهشت و خرداد ۱۴۰۰ نامه های جداگانه‌ای برای شرکت آب منطقه‌ای مبنی بر رساندن آب از گاوشان به هشیلان تنظیم کرده اند.
اما ۲۷ مرداد ماه امسال آتش به جان هشیلان افتاد همان طور که از قبل پیش بینی کرده بودند.
۲۰۰ هکتار مرتع در آتش غفلت سوخت و گونه‌های جانوری زیادی از بین رفت.
قصه پرغصه سراب‌ها و چشمه‌ها یعنی زمین تشنه را بیش از همیشه دریابیم.
منابع آبی زیر زمینی روز به روز پائین‌تر می‌رود و خطر بیخ گوشمان است باید نگرشمان را در استفاده از منابع آبی به سمت مصرف بهینه تغییر دهیم بحران پنهان دیر یا زود در حال رخ دادن است.
*گزارشگر: پریسا پانیاز